Wpływ witamin na kondycję włosów

Co zrobić, by nasze włosy były piękne i zdrowe? Oto kilka wskazówek, które pomogą nam to uczynić. Chociaż nasze włosy codziennie narażone są na szkodliwe działanie środowiska, to tak niewiele trzeba, by zachować je w dobrej kondycji. Zacznijmy od dostarczenia do naszego organizmu niezbędnych witamin i składników mineralnych. Z dietą – przede wszystkim, w postaci suplementów – także. Skoncentrujmy się na witaminach rozpuszczalnych w wodzie (wit. B, C), w tłuszczach (wit. A, D, E) oraz składnikach mineralnych. (Zn, Ca, P).

Rola niezbędnych witamin

Witaminy, jak i składniki mineralne koordynują prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ich niedobór może doprowadzić do pogorszenia stanu skóry, włosów i paznokci. Aby temu zapobiec dodaje się składniki odżywcze do preparatów poprawiających kondycję włosów.

Witamina A

Jedna z witamin antyoksydacyjnych stosowana w preparatach kosmetologicznych i dermatologicznych. Jako substancja aktywna wpływa niezwykle korzystnie na stan tkanki łącznej skóry właściwej i przydatków skóry, poprawia jędrność, elastyczność oraz nawilżenie skóry. Retinoidy działają także pobudzająco na syntezę kolagenu oraz na wzrost mieszków włosowych. W pielęgnacji włosów witamina A wykazuje działanie przeciwłupieżowe, ułatwia układanie włosów oraz zmniejsza ich łamliwość. Ze względu na te właściwości jest z powodzeniem wykorzystywana jako dodatek do preparatów pielęgnujących włosy [3].

Witamina C

Jeden z antyoksydantów odgrywający istotną rolę w syntezie kolagenu. Wykazuje działanie oczyszczające, nawilżające i wygładzające. Ze względu na właściwości przeciwutleniające zapobiega rozdwojeniu włosów oraz dłużej pomaga zachować kolor. Co ciekawe, kwas L-askorbinowy jest jednym z najczęściej używanych składników do produkcji dermokosmetyków. Stosowanie go bezpośrednio na skórę jest o 20% skuteczniejsze od przyjmowania suplementacji. Skutkiem jego powierzchniowego użycia jest wzrost syntezy kolagenu odpowiedzialnego za poprawienie napięcia skóry [2].

Wynika z tego, że kosmetyki z dużą zawartością kwasu askorbinowego mają pozytywny wpływ na kondycję cery, a co za tym idzie włosów.

Witamina E

Dzięki zdolności do rozpuszczania w tłuszczach przenika w głąb skóry, zapobiegając procesom starzenia się skóry. Stosowana w preparatach kosmetycznych zwiększa jędrność, elastyczność i napięcie skóry [2]. W parze z ceramidami wykazuje działanie nawilżające i wygładzające włosy [4]. Natomiast w połączeniu z witaminą B stymuluje mieszki włosowe do produkcji nowych włosów.

Witamina D

Wpływa pozytywnie na stan włosów i paznokci. Jej niedobór może spowodować łysienie plackowate, łamliwość włosów oraz nasilony łojotok [5].

Witaminy z grupy B

Zmniejszają stany zapalne, leczą łojotok, zwiększają elastyczność łodygi włosa zapobiegając jej łamaniu oraz skutecznie wpływają na wzrost włosów. Jednak największą rolę w pielęgnacji skóry włosów przypisuję się witaminie B5 (kwas pantotenowy). Pobudza ona wzrost włosów oraz odpowiada za ich zabarwienie [6]. Kwas pantotenowy bierze także udział w procesie namnażania się komórek mieszka włosowego [4].

W preparatach do pielęgnacji włosów zapobiega rozdwojeniu końcówek, ułatwia rozczesywanie, a w procesie modelowania zapobiega ich przesuszeniu. Witamina B7 (biotyna) bierze udział w procesie tworzenia keratyny, dzięki czemu włosy są wzmocnione. Hamuje również nadmierną pracę gruczołów łojowych oraz łagodzi łupież. Co więcej, odżywki i maski do włosów zawierające biotynę spajają łuski włosowe [4,7].

Rola substancji mineralnych

Ważną funkcję odrywają także składniki mineralne jak: wapń, żelazo, cynk, fosfor. Niski poziom wapnia i żelaza na przykład powoduje rozdwojenie i wypadanie włosów, a niedobór cynku sprzyja opóźnieniu ich wzrostu. Włosy nabierają skłonności do przetłuszczania się, tracą elastyczność i sprężystość [4].

Może to doprowadzić do powstawania łupieżu i świądu skóry. Fosfor jest natomiast odpowiedzialny za porost i wzmocnienie struktury włosa.

Rola nutrikosmetyków i suplementacja

W ich składzie znajdują się substancje biologicznie czynne, które mogą korzystnie wpływać na wygląd i kondycję skóry. Mają one działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, łagodzące i uszczelniające naczynka. Niektóre z nich jak, np. skrzyp polny ma działanie przeciwbakteryjne i regenerujące [9,13].

Skrzyp jest źródłem krzemu, którego niedobór może spowodować siwienie i kruchość włosów. Ponadto, przypuszcza się, że jego suplementacja może przyczynić się do poprawy struktury włosa. Z tego względu krzem jest częstym składnikiem wykorzystywany do produkcji nutrikosmetyków [19-21].

Drogocennym składnikiem jest też aloes zwyczajny, niezbędny do prawidłowego nawilżania skóry oraz wpływający na porost włosów.

Ale co z suplementacją kolagenem, składnikiem zapewniającym elastyczność skóry, odżywiającym cebulki włosowe i stymulującym ich wzrost? Najpierw zastanówmy się, czy każdy z nas go potrzebuje. Jak wiadomo, kosmetyki z kolagenem wykazują tylko działanie powierzchniowe w porównaniu z suplementami kolagenu zwiększającymi jego produkcję w skórze. Dlatego nie dajmy się skusić ładnym opakowaniom produktów zawierającym „kolagen w proszku”. Jeśli jednak zdecydujemy się na zakup suplementów z kolagenem, pamiętajmy o kilku ważnych aspektach. Przede wszystkim sprawdźmy źródło pochodzenia kolagenu, jego dawkę, wielkość zhydrolizowanych cząsteczek oraz wzbogacenie w inne składniki [18].

Podsumowanie

Zatem czy warto stosować nutrikosmetyki czy raczej postawić na zbilansowaną dietę? Pamiętajmy, że żaden suplement diety nie zastąpi nam witamin i składników mineralnych dostarczanych wraz z pożywieniem. Dlatego nutrikosmetyki powinny stanowić tylko świadomy dodatek do naszej zbilansowanej diety. Należy pamiętać, że krótkotrwałe przyjmowanie preparatów nie rozwiąże problemów skórnych, pomimo zapewnienia producentów o ich wysokiej skuteczności. Ze względu na szeroki wybór produktów na rynku, nie powinniśmy tylko kierować się reklamą i sztuczkami firm farmaceutycznych, a przede wszystkim własnym rozsądkiem, ceną, jakością oraz składem nutrikosmetyków.

Bibliografia

1. Boniakowska, I., Burzyńska, M., Jeleń, J., & Magnuszewska, M. (2016). Produkty naturalne dobroczynne i cenne dla kosmetologii: miód i produkty pszczele, czekolada, owoce granatu i winogron oraz aloes. Studenckie Zeszyty Naukowe. Kosmetologia. Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie, 1(1), 6-27.
2. Bajcer, M., Cwil, P., Kania, B., & Maślanka, E. (2016). Wpływ witamin antyoksydacyjnych na skórę i ich znaczenie w kosmetologii. Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia, 28.
3. Bojarowicz H., Płowiec A., Wpływ witaminy A na kondycję skóry. Probl Hig i Epidemiol 2010; 91 (3): 352-356.
4. Zasada, M., & Adamczyk, A. (2018). Witamina A. Budowa i mechanizm działania.
5. Makuch, K., & Opasińska, K. (2016). Wpływ wybranych surowców kosmetycznych na właściwości kosmetyków stosowanych w kondycjonowaniu włosów. Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia, 72.
6. Schroeder G. (red.), Kosmetyki – chemia dla ciała. Wydawnictwo Cursiva, Inowrocław 2011
7. Martini M. C., Kosmetologia i farmakologia skóry. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
8. Sumirska Z. (red.), Nowoczesne fryzjerstwo. Wydawnictwo Suzi, Warszawa 2010.
9. Stolecka-Warzecha, A. (2014). Nutrikosmetyki–wsparcie dla diety. Polish Journal of Cosmetology, 17(1), 30-38.
10. Grzyb, S., Grzyb, J., & Klonowska, J. (2019). Nutrikosmetyki jako suplementy diety i ich działanie. pod redakcją naukową prof. dr. hab. Krzysztofa L. Krzystyniaka dr Joanny Klonowskiej, 80.
11. Palmer DM., Silverman JK., Oxidative damage, skin aging, antioxidants and a novel antioxidant rating system. J Drug Dermatol. 2010; 9: 11-5.
12. Gupta VK., Sharma SK., Plants as natural antioxidants. Natural Prod Radiance. 2006; 5(4): 326.
13. Dal’Belo SE., Gaspar LR., Maia Campos PM., Moisturizing effect of cosmetic formulations containing Aloe vera extract in different concentrations assessed by skin bioengineering techniques. Skin Res Technol. 2006; 12(4): 241-246.
14. Bojarowicz, H., & Dźwigulska, P. (2012). Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie. Hygeia Public Health, 47(4), 433-441.
15. Zelaszczyk, D., Waszkielewicz, A., & Marona, H. (2012). Kolagen–struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej. Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2, 14-20.
16. Liu, Dasong; Nikoo, Mehdi; Boran, Gökhan; Zhou, Peng; Regenstein, Joe M. (2015): Collagen and gelatin. w: Annual review of food science and technology 6, s. 527–557.
17. Nagelschmidt, M.; Struck, H. (1974): Kollagen als cosmeticum? w: Arch. Derm. Res. 250  (3), s. 237–243
18. Tomaszewicz, V., Klawe, J. J., Szady-Grad, M., & Chrzanowska, M. (2015). Wybrane metody badania skuteczności kolagenu w odniesieniu do stanu włosów i skóry. Rok IX numer 4/2015 (29), 411.
19. Lassus A. Colloidal silicic acid for the treatment of psoriatic skin lesions, arthropathy and onychopathy. A pilot study. J Int Med Res 1997, 25: 206-209.
20. Bojarowicz H., Dźwigulska P., Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie, Hygeia Public Health. 2012; 47(4), 433-441.
21. Puzanowska-Tarasiewicz H., Kuźmicka L., Tarasiewicz M., Biological function of some elements and their compounds. IV. Silicon, silicon acids, silicones. Pol Merkur Lek. 2009; 27(161): 423-426.