Dwie nowe analizy pokazują związek między poziomem witaminy D a zachorowaniami na COVID-19.
Badanie I – kraje europejskie
Nowe badanie wykazało związek między niskim średnim poziomem witaminy D i licznymi przypadkami COVID-19 a wskaźnikami śmiertelności w 20 krajach europejskich.
Wyniki badania, prowadzone przez m.in. specjalistów z Anglii Ruskin University (ARU), zostały opublikowane w czasopiśmie „Aging Clinical and Experimental Research”.
Wcześniejsze badania obserwacyjne wykazały związek między niskim poziomem witaminy D a podatnością na ostre infekcje dróg oddechowych. Witamina D moduluje odpowiedź białych krwinek, zapobiegając uwalnianiu zbyt wielu cytokin zapalnych, natomiast wirus SARS-CoV-2 skutkuje nadmiarem cytokin prozapalnych. Niedobór witaminy D jest poważnym problemem zdrowia publicznego na całym świecie we wszystkich grupach wiekowych, dlatego tak bardzo zwraca się uwagę na zalecenia obowiązkowej suplementacji w okresie jesienno-zimowym.
Szczegóły badania:
Aby przetestować tę hipotezę w badaniu skupiono się tylko na krajach europejskich. Prześledzono literaturę pod kątem średnich poziomów witaminy D w danych krajach, a następnie przeanalizowano statystyki na temat przypadków COVID-19 w danej populacji.
Zarówno Włochy, jak i Hiszpania doświadczyły wysokiego wskaźnika śmiertelności COVID-19, a nowe badanie pokazuje, że oba kraje mają niższy średni poziom witaminy D niż większość krajów Europy Północnej.
Wynika to częściowo z tego, że mieszkańcy południowej Europy, szczególnie osoby starsze, unikają silnego promieniowania słonecznego, a pigmentacja skóry zmniejsza również naturalną syntezę witaminy D.
Najwyższe średnie poziomy witaminy D występują w północnej Europie, ze względu na spożywanie oleju z wątroby dorsza i przyjmowania suplementów witaminy D, a także prawdopodobnie mniejszą ochronę przed słońcem. Narody skandynawskie należą do krajów o najniższej liczbie przypadków COVID-19 i wskaźników śmiertelności na osobę w Europie.
Wnioski i ograniczenia badania:
Poprzednie badanie wykazało, że 75% osób w instytucjach, takich jak szpitale i domy opieki, miało poważne niedobory witaminy D. Autorzy sugerują, aby wskazane byłyby badania dedykowane dla poziomów witaminy D u pacjentów z COVID-19 w różnym stopniu ciężkości choroby.
Naukowcy przypominają jednak, że ich badanie ma ograniczenia, między innymi dlatego, że na liczbę przypadków w każdym kraju wpływa liczba przeprowadzonych testów, a także różne środki podejmowane przez każdy kraj w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się infekcji (np. izolacja społeczna). Wreszcie, co ważne, należy pamiętać, że korelacja niekoniecznie oznacza związek przyczynowo-skutkowy. Badania wymagają kontynuacji.
Źródło: Petre Cristian Ilie, Simina Stefanescu, Lee Smith. The role of vitamin D in the prevention of coronavirus disease 2019 infection and mortality. Aging Clinical and Experimental Research, 2020;
Badanie II – świat:
Zespół badawczy pod kierunkiem Northwestern University przeprowadził analizę statystyczną danych ze szpitali i klinik w Chinach, Francji, Niemczech, Włoszech, Iranie, Korei Południowej, Hiszpanii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Naukowcy zauważyli, że pacjenci z krajów o wysokim wskaźniku umieralności na COVID-19, takich jak Włochy, Hiszpania i Wielka Brytania, mieli niższy poziom witaminy D w porównaniu z pacjentami w krajach, gdzie zgonów było znacznie mniej. Badanie jest dostępne jest w serwisie „MedRxiv”.
Analiza
Zespół badawczy postanowił przeanalizować ten związek po zauważeniu niewyjaśnionych różnic w śmiertelności COVID-19 w poszczególnych krajach. Niektórzy specjaliści wysunęli hipotezę, że różnice w jakości opieki zdrowotnej, rozkładzie wieku w populacji, odsetkach wykonanych testów mają największe znaczenie.
Jednak, jak sugerują autorzy, system opieki zdrowotnej w północnych Włoszech jest jednym z najlepszych na świecie. Różnice w śmiertelności istnieją nawet, jeśli weźmie się pod uwagę tę samą grupę wiekową. I chociaż ograniczenia dotyczące wykonywania testów rzeczywiście się różnią, dysproporcje w śmiertelności wciąż istnieją, także w analizach dotyczących krajów lub populacji, które mają podobne wskaźniki wykonywania testów.
Analizując ogólnodostępne dane pacjentów z całego świata, Backman i jego zespół odkryli silną korelację między poziomem witaminy D i burzą cytokin, a także korelację między niedoborem witaminy D a śmiertelnością. Burza cytokin to potencjalnie śmiertelna, patologiczna reakcja immunologiczna, która ma związek z dodatnim sprzężeniem zwrotnym między cytokinami a komórkami odpornościowymi zawartymi we krwi. Skutkuje niebezpiecznym podwyższeniem poziomu innych cytokin, które z kolei pobudzają pozostałą część układu odpornościowego do większego działania.
Ograniczenia i ostrzeżenie:
Autorzy zauważają, że nie jest to jednak podstawa, abyśmy teraz wszyscy zażywali suplementy witaminy D, bez stwierdzonego niedoboru. Jak zauważają autorzy, witamina D nie zapobiegnie zarażeniu się wirusem u pacjenta, ale może zmniejszyć powikłania i zmniejszyć ryzyko zgonu. Naukowcy zwracają uwagę, że nie powinno się także przyjmować nadmiernych dawek witaminy D, co może mieć negatywne skutki uboczne. Temat wymaga kontynuacji podczas dalszych badań.
Źródło: Ali Daneshkhah, Vasundhara Agrawal, Adam Eshein, Hariharan Subramanian, Hemant Kumar Roy, Vadim Backman. The Possible Role of Vitamin D in Suppressing Cytokine Storm and Associated Mortality in COVID-19 Patients. MedRxiv. (https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.04.08.20058578v3)
Podsumowanie
Co ciekawe, naukowcy z Trinity College Dublin zalecają przygotowanie w Irlandii zmian do rekomendacji przyjmowania suplementów witaminy D.
Nowa publikacja Dr Eamon Laird i profesor Rose Anne Kenny ze School of Medicine oraz Irish Longitudinal Study on Aging (TILDA), we współpracy z profesorem Jonem Rhodesem z University of Liverpool, podkreśla związek między poziomem witaminy D a śmiertelnością z COVID -19. Autorzy artykułu, opublikowanego „Irish Medical Journal”, przeanalizowali wszystkie europejskie badania dotyczące populacji dorosłych, zakończone od 1999 r., w których badano poziom witaminy D i porównywano witaminę D oraz wskaźniki śmiertelności z COVID-19. Zauważano podobne zależności jak opisane w badaniach powyżej.
Źródło: E. Laird, J. Rhodes, RA Kenny. Witamina D i zapalenie: potencjalne implikacje dla ciężkości Covid-19 . Irish Medical Journal , 2020; 113 (5).
