Alkohol jest popularnym napojem na całym świecie. Jest obecny w wielu kulturach od wieków. Jednakże, według wielu badań, każda ilość alkoholu jest szkodliwa dla naszego zdrowia. Spożywanie alkoholu, nawet w niewielkich ilościach, może prowadzić do szeregu zaburzeń fizycznych i psychicznych. Na podstawie jednego z badań spożywanie alkoholu może powodować nawracające problemy fizyczne, bądź psychiczne. [1].
Każda ilość alkoholu jest szkodliwa. Dlaczego warto ograniczyć jego spożycie?
W Polsce istnieje wzorzec picia, który polega na spożywaniu jednorazowo dużej ilości alkoholu. Takie postępowanie może prowadzić do szkodliwych skutków dla zdrowia [2]. Aby dbać o zdrowie i dobre samopoczucie, warto rozważyć zmniejszenie spożywania alkoholu i świadome podejście jego konsumpcji.
Jak długo alkohol utrzymuje się we krwi?
Czas, przez jaki alkohol utrzymuje się we krwi, może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak ilość spożytego alkoholu, masa ciała, płeć, wiek, czy tempo przemiany materii. Oto kilka czynników, które mogą wpływać na czas trwania alkoholu we krwi:
Ilość spożytego alkoholu:
Im większa konsumpcja trunku, tym dłużej może on utrzymywać się we krwi. Organizm potrzebuje czasu na metabolizowanie alkoholu, więc przeważająca ilość wymaga więcej na wyeliminowanie go z organizmu. [3]
Masa ciała:
Osoby o większej masie ciała zwykle metabolizują alkohol szybciej niż osoby o niższej. W związku z tym, u osób o mniejszej wadze alkohol może utrzymywać się we krwi dłużej. [4]
Beztłuszczowa masa ciała i wiek:
🔎 Nowe badanie z Alcohol Clinical and Experimental Research wskazało także, że szybkość eliminacji alkoholu wzrasta u kobiet z otyłością i starszych. Naukowcy podejrzewają, że ma to związek z różnicami w tkance wątrobowej [22]
Płeć:
Kobiety często metabolizują alkohol wolniej niż mężczyźni. To wynika z różnic w proporcjach tkanki tłuszczowej do masy mięśniowej oraz odmienności w poziomach enzymów odpowiedzialnych za metabolizm alkoholu. [5]
Metabolizm:
Osoby z szybszym metabolizmem mogą przetwarzać alkohol prędzej, co skraca czas jego trwania we krwi. Różnice w metabolizmie mogą wynikać z genetyki, diety, czy poziomu aktywności fizycznej. [6]
Spożycie posiłków:
Spożywanie posiłków przed spożyciem alkoholu może opóźnić wchłanianie alkoholu do krwi. Obecność pokarmu w żołądku spowalnia wchłanianie alkoholu z przewodu pokarmowego. [7]
Tabela
Ważna jest świadomość, że te czynniki mają indywidualny wpływ na czas obecności alkoholu we krwi i mogą się różnić w zależności od osoby.
Poniżej przedstawiamy tabelę, która mówi nam o długość „utrzymywania się” różnego rodzaju alkoholu we krwi: [8] , [9]
| Rodzaj alkoholu | Pojemność | (ml) | Czas we krwi (h) |
| Wino | kieliszek | 150 | 0,5 -1 |
| Wódka | kieliszek | 50 | 0,5-1 |
| Piwo | butelka | 500 | 2,5-5 |
| Wino | butelka | 750 | 7,5-15 |
Czy kalkulatory online są miarodajne?
W dzisiejszych czasach, kiedy większość naszych działań przenosi się do internetu, kalkulatory online do pomiaru poziomu alkoholu stały się bardzo popularne. Jednak czy można na nich polegać? Czy wyniki, które otrzymujemy, są miarodajne?
W badaniach naukowych przeprowadzonych przez Fanny Duckert [13] oraz Davida Crundalla [14] stwierdzono, że kalkulatory online do pomiaru poziomu alkoholu mogą być użyteczne, ale ich wyniki nie są w pełni wiarygodne. Wynika to z faktu, że kalkulatory te nie uwzględniają wszystkich czynników wpływających na poziom alkoholu we krwi, takich jak masa ciała, płeć, wiek czy spożywane jedzenie.
Z drugiej strony, badanie przeprowadzone przez Alexa Stedmona wykazało, że kalkulatory online mogą być dokładniejsze, jeśli uwzględnią indywidualne czynniki, takie jak wzrost, masa ciała czy czas trwania picia. [15]
Zatem wspomniane urządzenia mogą być pomocne, ale ich wyniki nie są w pełni kompetentne. Z tego powodu nie należy polegać na nich w 100%. W przypadku potrzeby najlepiej skorzystać z profesjonalnych urządzeń pomiarowych lub skonsultować się z lekarzem.
Jak długo alkohol utrzymuje się we krwi, a jak długo w moczu?
Poza wykryciem alkoholu we krwi można również sprawdzić jego obecność w moczu. Czas, przez jaki alkohol jest wykrywalny we krwi i moczu, zależy również od wcześniej wspomnianych czynników, takich jak masa ciała, płeć, ilość spożytego alkoholu czy szybkość metabolizmu. Ponadto mocznik, który jest jednym z głównych składników moczu, nie przepuszcza alkoholu, co powoduje, że metoda ta jest stosunkowo mało dokładna. W celu uzyskania bardziej wiarygodnych wyników stosuje się badanie zawartości alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu, które są bardziej rzetelne. [11]
Wykrywalność alkoholu we krwi: Alkohol jest wykrywalny we krwi przez kilka godzin po spożyciu. Po wypiciu jednego drinka, stężenie alkoholu we krwi spada o około 0,015% na godzinę.
Wykrywalność alkoholu w moczu: Alkohol jest wykrywalny w moczu przez kilka dni po spożyciu. Po wypiciu jednego drinka alkohol może występować w moczu przez około 12-24 godziny. [10]
| Rodzaj alkoholu | Czas utrzymania się we krwi | Czas utrzymania się w moczu |
| Piwo | 1-2 godziny | do 12 godzin |
| Wino | 1-2 godziny | do 24 godzin |
| Wódka | 1-2 godziny | do 36 godzin |
[12]
Pomiar alkoholu z krwi a alkomatem
Kontrola stężenia alkoholu we krwi jest istotna w wielu sytuacjach, zwłaszcza podczas prowadzenia pojazdów. Istnieją dwa sposoby pomiaru zawartości alkoholu we krwi: badanie krwi oraz badanie wydychanego powietrza za pomocą alkomatu.
Badanie krwi jest dokładnym sposobem pomiaru stężenia alkoholu we krwi, jednak wiąże się z koniecznością pobrania próbki krwi, co jest czasochłonne i kosztowne [4]. Z kolei badanie alkomatem jest szybsze i mniej inwazyjne, a wynik wyświetla się na ekranie urządzenia.
Alkomat to urządzenie, które mierzy zawartość alkoholu we wdychanym powietrzu. Działa on na zasadzie elektrochemicznego pomiaru stężenia alkoholu w powietrzu wydychanym przez badaną osobę. Elektroda w alkomacie wytwarza prąd elektryczny, który przepływa przez elektrolit. W obecności alkoholu w powietrzu wydychanym prąd elektryczny zmienia swoją wartość, co pozwala na oszacowanie stężenia alkoholu we wdychanym powietrzu [16].
Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi zależy od kraju i sytuacji. W Polsce dopuszczalny poziom alkoholu we krwi wynosi 0,2 promila dla kierowców i 0,5 promila dla pozostałych osób. W przypadku przekroczenia tej wartości kierowca może zostać ukarany mandatem, punktami karnymi, a nawet pozbawieniem prawa jazdy [17].
Po jakim czasie znika alkohol z krwi?
Alkohol jest substancją, której skład i właściwości mogą się różnić w zależności od rodzaju napoju. Niemniej jednak można oszacować czas, w którym alkohol zniknie z krwi po jego spożyciu. Organizm przetwarza alkohol w wątrobie za pomocą enzymów, takich jak dehydrogenaza alkoholowa (ADH). U zdrowej osoby jedna porcja alkoholu jest metabolizowana przez wątrobę w ciągu około godziny. Czas wydalania alkoholu z organizmu zależy od wielu czynników, takich jak wiek, płeć, masa ciała, ilość wypitego alkoholu, tempo picia, spożycie jedzenia przed spożyciem alkoholu oraz interakcje z innymi substancjami, w tym lekami.
Czas, w którym alkohol znika z krwi, zależy również od ilości spożytego alkoholu. Badania sugerują, że stężenie alkoholu we krwi osiąga szczyt około 30-90 minut po spożyciu, a następnie zaczyna spadać w tempie około 15-20 mg/dl na godzinę [18].
Na przykład, osoba, która wypiła 3 piwa (około 450 ml), będzie miała około 0,8 promila po około 3 godzinach od wypicia ostatniego piwa. Jednak ważne jest, aby pamiętać, że osoby, które prowadzą pojazdy lub wykonują pracę, która wymaga skupienia uwagi, powinny powstrzymać się od prowadzenia pojazdów lub wykonywania pracy, nawet jeśli nie czują się nietrzeźwe. Zawartość alkoholu we krwi to tylko jeden z czynników wpływających na zdolność do prowadzenia pojazdów lub wykonywania pracy.
Czy po 12 godzinach po spożyciu alkoholu można uznać się za trzeźwego?
Często słyszymy, że po wypiciu alkoholu trzeba odczekać pewien czas, zanim będziemy mogli prowadzić samochód lub podejmować inne czynności wymagające pełnej koordynacji ruchowej.
Jednak jak długo trzeba odczekać, aby stwierdzić, że jesteśmy trzeźwi? Czy po 12 godzinach od spożycia alkoholu można uznać, że został on całkowicie wyeliminowany z organizmu?
Według badań przeprowadzonych przez Narodowy Instytut ds. Alkoholizmu i Nadużywania Alkoholu (NIAAA), średni czas, jaki organizm potrzebuje na całkowite wyeliminowanie alkoholu z krwi, wynosi około 2 godzin na jednego drinka.
Oznacza to, że po spożyciu jednego drinka potrzeba około 2 godzin, aby alkohol został całkowicie usunięty z organizmu. Jednak należy pamiętać, że tempo metabolizmu alkoholu może być różne w zależności od takich czynników, jak waga, płeć, wiek, genetyka i wiele innych.
Warto również zwrócić uwagę na objawy kaca, które mogą wystąpić nawet po upływie odpowiedniego czasu. Objawy kaca, takie jak ból głowy, nudności, osłabienie i zaburzenia równowagi, mogą wpływać na zdolność prowadzenia samochodu lub podejmowania innych czynności wymagających pełnej koordynacji ruchowej.
Zatem, po spożyciu większej ilości alkoholu, na przykład 4 drinków standardowych, organizm potrzebuje około 12 godzin, aby całkowicie usunąć alkohol z krwi. Jednak to, czy po tym czasie możemy uznać się za trzeźwych, zależy od wielu czynników i nie ma jednoznacznej odpowiedzi. [19]
Sposoby na pozbycie się alkoholu z krwi
Alkohol, kiedy jest spożywany, jest wchłaniany z przewodu pokarmowego do krwiobiegu. Następnie krąży przez cały organizm, docierając do wszystkich tkanek. Alkohol wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, a także na pracę wątroby, która jest odpowiedzialna za usuwanie alkoholu z krwi. Jakie są sposoby na zredukowanie go w krwi? [20]
Czas
Jednym z najważniejszych sposobów na pozbycie się alkoholu z krwi jest czas. Organizm potrzebuje czasu, aby usunąć alkohol z krwiobiegu. Średnio organizm potrzebuje godziny na usunięcie jednego standardowego drinka z organizmu.
Spożywanie dużej ilości wody
Picie dużej ilości wody może pomóc przyspieszyć usuwanie alkoholu z krwi. Woda pomaga w rozcieńczaniu alkoholu, co przyspiesza jego usuwanie z organizmu.
Aktywność fizyczna
Aktywność fizyczna może pomóc przyspieszyć metabolizm, co również może pomóc w usuwaniu alkoholu z krwi.
Oddech
Głęboki i wolny oddech może pomóc w redukcji stresu, a także przyspieszyć usuwanie alkoholu z krwiobiegu. [21]
Podsumowanie
Podsumowując, czas trwania alkoholu we krwi jest zależny od wielu czynników, takich jak ilość spożytego alkoholu, masa ciała, płeć, metabolizm i inne. Ogólne wytyczne sugerują, że alkohol może utrzymywać się we krwi przez około 2-3 godziny po spożyciu jednego standardowego piwa lub jednego standardowego drinka. Jednak indywidualne różnice mogą wpływać na ten czas trwania. Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z wpływu alkoholu na organizm i zawsze spożywać go odpowiedzialnie.
Bibliografia:
- Samochowiec, A., Chęć, M., Kołodziej, Ł., & Samochowiec, J. (2015). Zaburzenia używania alkoholu: Czy nowe kryteria diagnostyczne implikują zmianę strategii terapeutycznych? Alcoholism and Drug Addiction.
https://doi.org/10.1016/j.alkona.2015.03.005 - Linowski, K., & Jędrzejko, M. (2012). TRZEŹWOŚĆ I UZALEŻNIENIA JAKO WYZWANIE DUSZPASTERSKIE I PEDAGOGICZN. Wydawnictwo Diecezji Radomskiej.
- Waszkiewicz, N., Popławska, R., Konarzewska, B., Szajda, S. D., Galińska, B., Rutkowski, P., Leśniak, R., & Szulc, A. (2010). Biomarkery nadużywania alkoholu. Część II. Nowe biomarkery oraz ich interpretacja. Psychiatria Polska, 137–146.
- Cierpiałkowska, L., Ziarko, M., & Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne Spółka z o.o. (2012). Psychologia uzależnień- alkoholizm.
- Kasprowicz- Dąbrowiecka, A. & Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika. (2003). RÓŻNICE P£CI W ALKOHOLIZMIE. KOSMOS- Problemy Nauk Biologicznych, 258, 83–86.
- Dobrek, Ł. (2018, October 2). Diagnostyka i postępowanie terapeutyczne w zatruciach alkoholami. https://repozytorium.ka.edu.pl/handle/11315/20593
- Rosińska, Z., Czarnecki, D., Ziółkowski, M., Długosz, A., & Łangowska-Grodzka, B. (2014). A preliminary study assessment of the nutritional status of alcohol dependent inpatients – cigarette smokers and non-smokers. Alcoholism and Drug Addiction. https://doi.org/10.1016/s0867-4361(14)70025-2
- Juergens, J. (2023, May 18). How Long Alcohol Is in Your System – Addiction Center. Addiction Center. https://www.addictioncenter.com/alcohol/how-long-is-alcohol-in-your-system/
- How Long Does Alcohol Stay In Your System? – Alcohol Rehab Guide. (2023, March 16). Alcohol Rehab Guide. https://www.alcoholrehabguide.org/alcohol/how-long-alcohol-stay-system/
- Ludwicki, K., & Andreas- Ludwicka, B. (1974). Alkohol i jego retrospektywne obliczanie. Palestra.
- . Goszczyńska, E. (2003). REGULACJE PRAWNE DOTYCZĄCE KONSUMPCJI ALKOHOLU I NARKOTYKÓW W PRACY. Medycyna Pracy. http://medpr.imp.lodz.pl/Regulacje-prawne-dotyczace-konsumpcji-alkoholu-i-narkotykow-w-pracy,495,0,1.html
- Kułak- Bejda, A., & Waszkiewicz, N. (2020). WSPÓŁCZESNY WYMIAR UZALEŻNIEŃ.
- Duckert, Fanny. „Constructing a theory-and evidence-based treatment rationale for complex eHealth interventions: Development of an online alcohol intervention using an.” Addiction research & theory 26.4 (2018): 298-306.
- Crundall, David. „Traffic and transport psychology.” Nottingham Trent University (2019).
- Stedmon, Alex. „Using pliers in assembly work: Short and long task duration effects of gloves on hand performance capabilities and subjective assessments of discomfort and ease.” Ergonomics 57.3 (2014): 390-402.
- Jak przeliczyć zawartość alkoholu we krwi na promile? Jak alkomat mierzy zawartość alkoholu we krwi? – Alkomaty. (2017). Retrieved from https://alkomaty.net.pl/blog/14_jak-przeliczyc-zawartosc-alkoholu-we-krwi
- Makara- Studzińska, M., Latała- Łoś, E., & Samodzielna Pracownia Zdrowia Psychicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie. (2012). Problem nietrzeźwości wśród kierujących pojazdami – stan badań. Hyqeia Public Health, 283–287.
- Świderska-Kowalczyk M, Szponar J, Jabłoński M, et al. Alcohol elimination from blood: A review. Alcohol Alcohol. 2017;52(4):507-512. doi:10.1093/alcalc/agx017.
- “Czym jest kac? Co powoduje objawy kaca?” (2021). National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. https://www.niaaa.nih.gov/
- Duckert, F., Lossius, K., Ravndal, E., & Sandvik, B. (2008). Kvinner og alkohol. Oslo: Universitetsforlaget, 9-96.
- Fudała, J., Dąbrowska, K., & Państwowa Fundacja rozwiązywania problemów alkoholowych. (2013). Środowisko pracy a alkohol. Działania profilaktyczne i aspekty prawne.
- Neda Seyedsadjadi, Vijay A. Ramchandani, Martin H. Plawecki, Ann E. K. Kosobud, Sean O’Connor, Blair Rowitz, Marta Yanina Pepino. Fat‐free mass accounts for most of the variance in alcohol elimination rate in women. Alcohol: Clinical and Experimental Research, 2023; 47 (5): 848 DOI: 10.1111/acer.15047
- Data pierwotnej publikacji: 9.06.2023
- Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań naukowych: 27.06.2023
