Zakończenie edukacji i znalezienie pracy prowadzi do spadku aktywności fizycznej, a bycie matką wiąże się ze zwiększonym przybieraniem na masie ciała, jak podsumowują dwie opublikowane recenzje prowadzone przez naukowców z University of Cambridge.
Wiele osób ma tendencję do przybierania na masie ciała, gdy z okresu dojrzewania przechodzi w dorosłość. Przyrost masy ciała jest związany ze zmianami diety i aktywności fizycznej podczas wydarzeń życiowych wczesnej dorosłości, w tym z ukończeniem szkoły średniej i studiów oraz zatrudnieniem, nawiązaniem nowych relacji i posiadania dzieci.
Wtedy najłatwiej o wzrost masy ciała
We współczesnych populacjach rozpowszechnienie nadwagi i otyłości rośnie szybciej w młodym wieku dorosłym (15–35 lat) niż w jakimkolwiek innym wieku, szczególnie wśród kobiet.
Zjawisko „Freshman 15”
W ostatnich latach pojawiło się duże zainteresowanie zjawiskiem „Freshman 15”: popularne przekonanie, że studenci przybierają na masie ciała 15,8 funta (6,8 kg) na pierwszym roku studiów w Stanach Zjednoczonych. Badania kohortowe w kilku krajach dostarczyły dowodów na poparcie tej obserwacji, chociaż zazwyczaj w mniejszym stopniu, ostatnio szacowano przyrost masy ciała na 7,5 funta (3,38 kg). Jednak rozpoczęcie studiów jest tylko jedną z kilku zmian w edukacji i zatrudnieniu, które mają miejsce we wczesnej dorosłości i dotyczy tylko części populacji. Bardziej uniwersalne zmiany życia we wczesnej dorosłości obejmują ukończenie szkoły średniej i rozpoczęcie pracy.
Pisząc w „Obesity Reviews”, naukowcy z Centre for Diet and Activity Research (CEDAR) w Cambridge przyglądali się zmianom aktywności fizycznej, diety i masy ciała, gdy młodzi dorośli przechodzą z etapu edukacji do pracy i stają się rodzicami. W tym celu przeprowadzili systematyczne przeglądy i metaanalizy istniejącej literatury naukowej – podejścia te pozwalają im na porównanie i analizę wyników wielu często sprzecznych badań w celu uzyskania bardziej wiarygodnych wniosków.
I przegląd: początek studiów lub pracy a masa ciała i aktywność
W pierwszym z dwóch badań zespół przyjrzał się dowodom związanym z przejściem ze szkoły średniej do szkolnictwa wyższego lub zatrudnienia oraz tego, jak wpływa to na masę ciała, dietę i aktywność fizyczną. W sumie znaleziono 19 badań obejmujących osoby w wieku 15–35 lat, z których 17 oceniało zmiany aktywności fizycznej, 3 masy ciała i 5 zachowań związanych z dietą lub jedzeniem.
Zespół stwierdził, że ukończenie szkoły średniej wiązało się ze spadkiem średnio o siedem minut dziennie umiarkowanej do intensywnej aktywności fizycznej.
Spadek ten był większy u mężczyzn niż u kobiet (spadek o 16,4 minuty dziennie dla mężczyzn w porównaniu do 6,7 minut dziennie dla kobiet). Bardziej szczegółowa analiza wykazała, że zmiana jest najbardziej wyraźna przy rozpoczęciu studiów, a ogólny poziom umiarkowanej do intensywnej aktywności fizycznej spada o 11,4 minuty dziennie.
W trzech badaniach odnotowano wzrost masy ciała po ukończeniu szkoły średniej, chociaż nie było wystarczającej liczby badań, aby zapewnić dane o średnim wzroście masy ciała. Dwa badania sugerują, że jakość diety spada po ukończeniu szkoły średniej, a jedno sugeruje to samo po ukończeniu szkoły wyższej.
W przypadku dzieci wiele się mówi o zdrowych nawykach żywieniowych i aktywności, a te badania sugerują, że presja studiowania, zatrudnienia i opieki nad dziećmi powoduje zmiany w diecie i aktywności fizycznej , które mogą być szkodliwe dla zdrowia w perspektywie długoterminowej. To także ważny czas, dla kształtowania zachowań żywieniowych.
II przegląd: wpływ posiadania dzieci na masę ciała i aktywność
W drugim przeglądzie zespół przyjrzał się wpływowi bycia rodzicem na masę ciała, dietę i aktywność fizyczną.
Metaanaliza sześciu badań wykazała, że różnica w zmianie wskaźnika masy ciała (BMI) między nieposiadaniem potomstwa a byciem rodzicem wynosiła 17%.
Kobieta o średnim wzroście (164 cm), która nie miała dzieci, przybrała na masie ciała około 7,5 kg w ciągu 5-6 lat, podczas gdy matka tego samego wzrostu zyskałaby jeszcze dodatkowe 1,3 kg. Odpowiada to wzrostowi BMI o 2,8 w porównaniu z 3,3.
Tylko jedno badanie dotyczyło wpływu zostania ojcem i nie znalazło żadnej różnicy w zmianach masy ciała. Mało było dowodów na aktywność fizyczną i dietę. Większość badań, w tym aktywność fizyczna, wykazała większy spadek wśród rodziców niż osób niebędących rodzicami. Zespół znalazł ograniczone dowody na dietę, która nie wydaje się różnić między rodzicami i osobami niebędącymi rodzicami.
Jednak, co warto zauważyć, nowo upieczeni rodzice mogą być szczególnie chętni do zmiany swojej diety, ponieważ mają przekonanie, że może to również pozytywnie wpłynąć na ich dzieci. Interwencje mające na celu zwiększenie aktywności ruchowej rodziców i poprawę sposobu odżywienia się mogą przynieść wiele korzyści.
Źródła:
- Eleanor M. Winpenny, Miranda Smith, Tarra Penney, Campbell Foubister, Justin M. Guagliano, Rebecca Love, Chloe Clifford Astbury, Esther M.F. Sluijs, Kirsten Corder. Changes in physical activity, diet, and body weight across the education and employment transitions of early adulthood: A systematic review and meta‐analysis. Obesity Reviews, 2020;
- Kirsten Corder, Eleanor M. Winpenny, Campbell Foubister, Justin M. Guagliano, Xenia M. Hartwig, Rebecca Love, Chloe Clifford Astbury, Esther M.F. Sluijs. Becoming a parent: A systematic review and meta‐analysis of changes in BMI, diet, and physical activity. Obesity Reviews, 2020;
Magister dietetyki. Dietetyk, edukator i copywriter. Absolwentka WSR w Warszawie oraz UM w Białymstoku. Prowadzi autorską stronę "DietoŚwiat". Udziela wypowiedzi eksperckich. Kontakt mailowy: mwilkowska@dietoswiat.pl