Dieta Gersona. Dlaczego nigdy nie powinieneś rozpoczynać Terapii Gersona

Gdy nie ma skutecznych rozwiązań leczenia niektórych chorób, ludzie mogą sięgać po niesprawdzone i alternatywne metody. Brak wiedzy na ich temat może być jednak brzemienny w skutkach. W tym artykule przedstawię dietę Gersona. Jest ona jedną z tych niezalecanych np. w przypadku leczenia raka. Co powoduje, że jest tak niebezpieczna i dlaczego nie należy jej stosować? Wyjaśnienie znajdziesz w dalszej części publikacji.

Na czym polega dieta Gersona?

Dieta Gersona została stworzona przez amerykańskiego lekarza urodzonego w Niemczech – Maxa Gersona (zm. 1959 r.). Jest dietetycznym alternatywnym sposobem leczenia raka. Oznacza to, iż nie jest konwencjonalną, standardową metodą i nie ma dowodów naukowych potwierdzających jej skuteczność. Co więcej, jak ostrzega National Cancer Institute (NCI), jest ona szkodliwa, a jej stosowanie może zagrażać życiu [5, 7].

National Cancer Institute ostrzega, iż terapia Gersona jest nieskuteczna i niebezpieczna.

Zgodnie z dietą Gersona należy kontrolować wszystko, co wchodzi i wychodzi z organizmu. Jej trzy główne elementy to: ścisła dieta, suplementy diety i regularne lewatywy. Trwa co najmniej 6 tygodni i jest ściśle wegetariańska. Kładzie nacisk na świeże soki owocowe i warzywne, wysoką zawartość węglowodanów i potasu, brak sodu, tłuszczu, produktów przetworzonych oraz niską zawartość białka zwierzęcego w jadłospisie [1, 5].

Jak twierdził Gerson, terapia miała „odtruwać” organizm i odbudowywać system odpornościowy, poprzez stosowanie witamin i suplementów mineralnych, które miałyby wspomóc te procesy. Istotną częścią są lewatywy kawowe. Gerson uważał, że rak jest nagromadzeniem kilku szkodliwych czynników, które łącznie powodują pogorszenie całego układu metabolicznego [1].

Jaki jest cel terapii Gersona?

Celem terapii Gersona było przywrócenie organizmu do jego normalnego stanu metabolicznego oraz utrzymanie go w naturalnej równowadze. To miało sprawić, by mógł „sam się wyleczyć”. Lekarz zauważył, że pacjenci z rakiem wykazywali wyraźnie zdegenerowane narządy. Dotyczyło to zwłaszcza wątroby. Prawdopodobnie spowodowane było to usunięciem toksycznych materiałów nieznanego typu, które wywołała choroba [1, 5].

Schemat Gersona koncentrował się na pomocy wątrobie przy jednoczesnym przywróceniu i utrzymaniu jej zdrowej funkcji. Według niego, podczas stosowania diety, wątroba jest stopniowo przeciążana, ponieważ organizm pozbywa się toksycznych substancji powstałych w wyniku rozpadu komórek rakowych. Aby pomóc jej usuwać szkodliwe substancje i radzić sobie z tym ciężarem, należałoby stosować lewatywy z kawy, enzymy trzustkowe i surowy ekstrakt z wątroby. Co jednak, jak wykazały badania, bardziej szkodzi organizmowi, niż mu pomaga [1, 7].

Dla kogo przeznaczona jest dieta Gersona?

Przez zwolenników dieta jest polecana chorym na raka oraz choroby degeneracyjne (zwyrodnieniowe stawów, osteoporozę, Alzheimera). W świetle obecnej wiedzy medycznej nie powinna być wcale stosowana [1].

Rzekome dolegliwości i choroby, których leczenie miała wspierać, zostały przedstawione poniżej. Nie ma dowodów na poparcie jej skuteczności.

• Alergia i astma
• Zapalenia stawów
• Miażdżyca
• Choroby serca
• Zespół chronicznego zmęczenia
• Odtruwanie organizmu
• Cukrzyca
• Obniżenie wysokiego ciśnienia krwi
• Niepłodności
• Choroba Lou Gehriga
• Migrenowych bóle głowy
• Stwardnienie rozsiane
• Wrzody trawienne
• Łuszczyca
• Gruźlica [5].

Zalecane produkty i ich przygotowanie

Przed rozpoczęciem stosowania jakiejkolwiek diety najlepiej skonsultować się ze specjalistą. Dieta Gersona nie jest właściwą metodą leczenia, szczególnie w przypadku raka.

Zgodnie ze schematem Gersona jedzenie można przygotowywać tylko w żeliwnych garnkach i patelniach; niedozwolone są naczynia aluminiowe. Soki muszą być przygotowywane przy użyciu specjalnego rodzaju wyciskarki, która miażdży owoce lub warzywa zamiast mielenia ich na miazgę [1]. 

Dieta składa się z określonych owoców i warzyw (bogatych w potas i o małej zawartości sodu), spożywanych na surowo lub duszonych we własnych sokach. Polecana jest ekologiczna żywność, niektóre pełnoziarniste produkty, takie jak płatki owsiane oraz olej lniany. Zgodnie z założeniem należy spożywać szklankę świeżo przygotowanego soku z warzyw i owoców co godzinę, przez 13 godzin w ciągu dnia [1].

Kolejnym elementem jest przyjmowanie określonych suplementów oraz enzymów trzustkowych. Należą do nich:

• roztwór potasu,
• roztwór Lugola (jodek potasu, jod, woda),
• surowy ekstrakt z wątroby do wstrzykiwań (wysoce szkodliwy!) z witaminą B12,
• witaminy A, C i B3,
• olej lniany,
• pepsyna [1].

Produkty niewskazane

Pełna nieprawidłowości dieta Gersona wyklucza następujące produkty:

• białko zwierzęce,
• tłuszcze inne niż olej lniany,
• sól, przyprawy i zioła,
• produkty przetworzone,
• awokado, ogórka,
• suszone owoce, ananasy, owoce jagodowe (poza porzeczką), skórkę pomarańczy i cytryny,
• ciasta, cukierki, czekoladę, wszystkie rodzaje słodyczy, lody, sorbety,
• cukier,
• napoje butelkowane i w puszce, kawę do picia, herbatę, wodę pitną, alkohol,
• mąkę,
• ser, śmietanę, mleko,
• kakao,
• grzyby,
• orzechy,
• soję i produkty sojowe,
• sól epsom,
• kosmetyki, farby do włosów,
• pastę do zębów (i zasadniczo fluor), preparaty do płukania zębów [1, 4]

Lewatywa z kawy

Lewatywy kawy miałyby rozszerzać przewód żółciowy przy wątrobie. To rzekomo pozwoliłoby na łatwiejsze uwalnianie produktów rozpadu np. raka i przyspieszenie ich usunięcia w jelicie. Na początku terapii pacjent mógłby dziennie wykonać cztery lub więcej lewatyw z kawy. Ich skuteczność nie została jednak udowodniona [1, 5].

W rzeczywistości mogą być niebezpieczne, gdy są stosowane wielokrotnie. Powodują zaburzenia równowagi elektrolitów we krwi i upośledzone wchłanianie składników odżywczych. Ponieważ duże ilości owoców i warzyw w diecie Gersona są spożywane na surowo, mogą one nie być wchłaniane tak łatwo. Dotyczy to szczególnie pacjentów z rakiem przewodu pokarmowego lub zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi wywołanymi chemioterapią [5].

Lewatywa z kawy może powodować zaburzenia równowagi elektrolitowej i upośledzone wchłanianie składników odżywczych.

Skutki niepożądane stosowania diety Gersona

Do niepożądanych efektów stosowania diety zalicza się:

• niedobory pokarmowe,
• objawy grypopodobne,
• utrata apetytu,
• nieprzyjemny zapach potu,
• słabość, zawroty głowy,
• opryszczka, pęcherze gorączkowe,
• wysoka gorączka,
• ból nowotworowy,
• skurcze jelit, biegunka i wymioty,
• lewatywy z kawy, powodujące zaburzenia równowagi elektrolitowej, prowadzą do poważnych infekcji, odwodnienia, zapalenia okrężnicy, zaparć, drgawek, wysięków opłucnowych i osierdziowych (gromadzenie się płynu w wyściółce wokół płuc i serca) oraz śmierci,
• w kilku przypadkach wystąpiła śpiączka spowodowana niskim poziomem sodu we krwi [5],
• zakażenia rzadką bakterią Campylobacter fetus, spowodowane przyjmowaniem ekstraktów z surowej wątroby [7].

Skuteczność działania diety

Zgodnie z obowiązującymi badaniami i wiedzą, dieta Gersona jest nieskuteczna i szkodliwa, nie powinna być stosowana.

Pomimo twierdzeń zwolenników wyzdrowienia sięgających 70% do 90%,, przeglądy przypadków przeprowadzone przez National Cancer Institute i New York County Medical Society nie znalazły dowodów na przydatność diety Gersona. Sponsorowane przez NCI badanie terapii Gonzaleza, która jest podobna do diety Gersona, wykazało, że pacjenci z nieoperacyjnym gruczolakorakiem trzustki, którzy przeszli standardową chemioterapię gemcytabiną, przeżywali trzy razy dłużej i mieli lepszą jakość życia niż ci, którzy wybrali leczenie enzymami, które obejmowały enzymy trzustkowe, suplementy diety, detoksykację i dietę organiczną [2].

American Cancer Society poinformował, że „nie ma wiarygodnych dowodów naukowych, że terapia Gersona jest skuteczna w leczeniu raka, a także związane z nią zasady nie są powszechnie akceptowane przez środowisko medyczne” [7].

Badania przeprowadzone przez Huebner i współpracowników wykazały, iż nie ma dowodów na korzyści wynikające z przestrzegania diety Gersona. Nie ma również dowodów klinicznych wspierających ją. Ponadto opisy przypadków i dane przedkliniczne wskazują na potencjalną jej szkodliwość [3].

Próby samodzielnego sprawdzenia efektów terapii przez instytut Gersona były negatywne. Grupa 13 pacjentów chorych poddanych terapii była oceniana w szpitalach w San Diego na początku lat 80. U wszystkich stwierdzono wciąż aktywnego raka. Dochodzenie przeprowadzone przez firmę Quackwatch wykazało, że twierdzenia instytutu o wyleczeniu nie opierały się na faktycznej dokumentacji dotyczącej przeżycia, ale na „połączeniu szacunków lekarza, że ​​odchodzący pacjent ma rozsądną szansę na przeżycie ” oraz odczucia, że ​​pracownicy instytutu mają informacje o statusie osób, które dzwonią [7]. 

Niektóre pomysły przedstawione w ramach diety Gersona, takie jak spożywanie dużych ilości owoców i warzyw oraz ograniczanie spożycia tłuszczu, mogą być częścią zdrowej diety, jeśli nie zostaną doprowadzone do skrajności. Potencjalne właściwości przeciwnowotworowe różnych substancji zawartych w owocach i warzywach, nie są obecnie dobrze poznane. Z tego powodu najlepszym rozwiązaniem w leczeniu może być zbilansowana dieta, daleko odbiegająca od zaleceń Gersona, obejmująca 5 lub więcej porcji warzyw i owoców dziennie, wybieranie produktów pełnoziarnistych zamiast przetworzonej i rafinowanej żywności oraz ograniczenie czerwonych mięs i tłuszczów zwierzęcych. Wybieranie żywności z różnych owoców, warzyw i innych źródeł roślinnych, takich jak orzechy, nasiona, pełnoziarniste zboża i fasola, jest prawdopodobnie zdrowsze niż spożywanie dużych ilości jednego rodzaju produktów [6].

Podsumowanie

Dieta Gersona, mająca być m.in. metodą dietetyczną leczenia raka, może powodować zagrożenie zdrowia i życia. Wiąże się to z wykluczaniem wielu produktów z jadłospisu, stosowaniem lewatyw z kawy oraz szkodliwych suplementów w postaci np. surowego ekstraktu z wątroby. Skutki niepożądane jej stosowania oraz ostrzeżenia narodowych instytucji są przeciwwskazaniem do jej podejmowania.

Bibliografia:

1. PDQ Integrative, Alternative, and Complementary Therapies Editorial Board. (2016). Gerson Therapy (PDQ®): Health Professional Version. In PDQ Cancer Information Summaries. National Cancer Institute (US).
2. Cassileth B. (2010). Gerson regimen. Oncology (Williston Park, N.Y.), 24(2), 201.
3. Huebner, J., Marienfeld, S., Abbenhardt, C., Ulrich, C., Muenstedt, K., Micke, O., Muecke, R., & Loeser, C. (2014). Counseling patients on cancer diets: a review of the literature and recommendations for clinical practice. Anticancer research, 34(1), 39–48.
4. Gerson, C., & Bishop, B. (2007). Healing the Gerson way: defeating cancer and other chronic diseases. Gerson Health Media.
5. https://www.mskcc.org/cancer-care/integrative-medicine/herbs/gerson-regimen
6. https://web.archive.org/web/20090420191809/http://www.cancer.org/docroot/ETO/content/ETO_5_3X_Gerson_Therapy.asp
7. https://en.wikipedia.org/wiki/Max_Gerson