Interakcje leków z żywnością – Synergizm i Antagonizm

W ostatnim czasie dużą uwagę zwraca się na to, w jaki sposób żywienie i składniki pokarmowe wchodzą w interakcje z farmakoterapią. Ważną rolę odgrywa również antagonistyczne oraz synergistyczne działanie lekarstwa z żywnością.

Przeczytaj również pierwszą część artykułu: interakcje leków z żywnością

SYNERGIZM

Kofeina, zawarta m.in. w kawie, coca-coli, popularnych napojach energetyzujących w połączeniu z preparatami teofiliny, w efekcie prowadzą do powstania niepożądanych efektów. Obserwuje się bóle głowy, tachykardię oraz zaburzenia snu. Kolejnym przykładem jest łączenie lukrecji z lekami moczopędnymi. Te dwa produkty zwiększają wydalanie jonów potasowych przez nerki. Skutkiem mogą być bolesne skurcze mięśni, osłabienie, zaburzenia rytmu serca a nawet zatrzymanie krążenia. Stosowanie w kuchni substytutów soli kuchennej, zawierającej potasowe sole przez osoby chore, leczone inhibitorami konwertazy angiotensyny, skutkuje wzrostem stężenia we krwi jonu potasowego, w efekcie powodując senność, parestezję, a nawet zatrzymanie czynności serca.

ANTAGONIZM

Osoby stosujące dietę bogatą w witaminę K, jednocześnie zażywając leki przeciwzakrzepowe są narażone na zakrzepicę ze względu na zmniejszenie działania tych lekarstw. Działają one poprzez zahamowanie syntezy witaminy K w wątrobie, jeśli dostarczymy w naszej diecie dużą ilość produktów bogatych w wit. K (szpinak, brokuły, sałata, brukselka, kapusta, olej sojowy…) efekt będzie odwrotny.

Należy również zwrócić uwagę na suplementy diety zawierające składniki roślinne, one również wchodzą w interakcje z lekami, powodując groźne powikłania.

JAK UNIKNĄĆ INTERAKCJI POMIĘDZY ŻYWNOŚCIĄ A LEKIEM?

1. Czytaj ulotki dołączone do lekarstw.
2. Szklanka wody- to właśnie nią powinno się popijać lekarstwa, inne napoje mogą powodować zaburzenia metabolizmu, wchłaniania leku.
3. Nie łącz leku z posiłkiem, ponieważ może to zmienić działanie leku. O dokładną porę, zapytaj lekarza.
4. Wysoka temperatura zmniejsza skuteczność leku, dlatego nie mieszaj go w gorącej wodzie.
5. Nigdy nie łącz alkoholu z lekiem.
6. Jeśli posiłek ma wpływ na działanie leku, najlepiej jest go zażyć 1-2h przed lub 2h po posiłku.
7. Nie łącz leków z preparatami mineralno-witaminowymi, mogą zaburzyć ich wchłanianie.

Bibliografia:

1. K. Korzeniowska, A. Jabłecka, „Interakcje leków z pożywieniem”, Farmacja współczesna 2008;1:24-30
2. K. Wolnicka, „Interakcje leków z żywnością”, IŻŻ