Większe ilości błonnika pokarmowego w diecie wpływają na rzadsze występowanie chorób niezakaźnych. Badania obserwacyjne i badania kliniczne przeprowadzone przez prawie 40 lat ujawniają korzyści zdrowotne wynikające z konsumpcji co najmniej 25g do 29g lub więcej błonnika dziennie, zgodnie z wynikami badania zamówionego przez WHO i opublikowanymi w „The Lancet”.
Wpływ błonnika na zdrowie
Wyniki wskazują na 15-30% spadek śmiertelności z przyczyn ogólnych i sercowo-naczyniowych, gdy porównuje się dane na temat osób spożywających najwięcej błonnika z tymi, którzy jedzą go najmniej. Konsumpcja pokarmów bogatych w błonnik zmniejszyła również częstość występowania choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, cukrzycy typu 2 i raka jelita grubego o 16-24%. Ponadto, metaanaliza badań klinicznych sugerowała, że zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego było związane z niższą masą ciała i zmniejszeniem poziomu cholesterolu ogółem.
Zalecenia spożycia błonnika
Większość ludzi na całym świecie spożywa mniej niż 20 g błonnika dziennie. W 2015 r. brytyjski Doradczy Komitet Naukowy ds. żywienia zalecił zwiększenie spożycia błonnika do 30 g dziennie, ale tylko 9% dorosłych w Wielkiej Brytanii zdołało osiągnąć ten cel. W Stanach Zjednoczonych spożycie błonnika wśród dorosłych wynosi średnio 15 g dziennie. Bogate źródła błonnika pokarmowego obejmują pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, warzywa i owoce.
„Nasze odkrycia dostarczają przekonujących dowodów na to, aby wytyczne żywieniowe koncentrowały się na zwiększaniu spożycia błonnika pokarmowego i zastępowaniu rafinowanych produktów zbożowych pełnoziarnistymi, co zmniejsza ryzyko zachorowalności i umieralność z powodu wielu chorób”.
Przeanalizowane badania
Naukowcy przeanalizowali 185 badań obserwacyjnych zawierających dane dotyczące 135 milionów osób i 58 badań klinicznych z udziałem 4635 dorosłych uczestników. Skupili się na przedwczesnych zgonach i częstości zapadalności na chorobę wieńcową, choroby układu krążenia i udar, a także na występowanie cukrzycy typu 2, raka jelita grubego oraz nowotworów związanych z otyłością: raka sutka, trzonu macicy, przełyku i prostaty. Autorzy uwzględnili tylko badania przeprowadzone z udziałem zdrowych uczestników, więc wyników nie można zastosować do osób z istniejącymi przewlekłymi chorobami.
Wyniki
Na każdy wzrost spożywanego błonnika dziennie o 8 g, całkowita liczba zgonów i częstość występowania choroby niedokrwiennej serca, cukrzycy typu 2 i raka jelita grubego zmniejszyła się o 5-27%. Spadło także ryzyko udaru i raka piersi. Spożywanie 25g do 29g każdego dnia było odpowiednie, ale dane sugerują, że wyższe spożycie błonnika może zapewnić jeszcze większe korzyści zdrowotne.
Na każde 15 g wzrostu spożycia pełnoziarnistych produktów zbożowych, całkowita liczba zgonów i częstość występowania choroby niedokrwiennej serca, cukrzycy typu 2 i raka jelita grubego zmniejszyła się o 2-19%. Wyższe spożycie tych pokarmów wiązało się z 13-33% zmniejszeniem ryzyka występowania niezakaźnych chorób. Metaanaliza badań klinicznych wykazała korzyści ze spożywania pełnoziarnistych produktów zbożowych także w redukcji masy ciała.
Badanie wykazało również, że diety o niskim indeksie glikemicznym i niskim ładunku glikemicznym zapewniły ograniczone wsparcie dla ochrony przed cukrzycą typu 2 i udarem. Kwestie te wymagają jednak dalszych analiz.
Podsumowanie
Podczas gdy badania nie wykazały żadnego ryzyka związanego z błonnikiem pokarmowym, autorzy zauważają, że jego wysokie spożycie może wykazywać niekorzystne działanie dla osób o niskim poziomie żelaza i innych składników mineralnych. Zwracają również uwagę, że badanie dotyczy głównie naturalnie występujących pokarmów bogatych w błonnik.
Źródło: https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)31809-9/fulltext
