Młodzi dorośli, którzy postrzegają swoją sylwetkę jako wątłą oraz ćwiczą, aby przybrać na masie mięśniowej, mogą być narażeni na tak zwane nieuporządkowane zachowania żywieniowe zorientowane na muskularność (ang. muscularity-oriented disordered eating behaviors), jak twierdzą naukowcy w projekcie kierowanym przez UCSF Benioff Children’s Hospitals (USA).
Nieuporządkowane zachowania żywieniowe
Naukowcy odkryli, że 22% mężczyzn i 5% kobiet w wieku od 18 do 24 lat wykazuje nieuporządkowane zachowania żywieniowe, które definiuje się jako obejmujące co najmniej jedną z następujących cech: dieta odmienna od zwyczajowej w celu przybrania na masie ciała lub rozbudowy masy mięśniowej i przyjmowanie suplementów diety lub sterydów androgenno-anabolicznych w celu osiągnięcia tego samego celu.
Bigoreksja
Pozostawione bez kontroli specjalistów wyżej wymienione zachowania mogą rozwinąć się do dysmorfii mięśniowej (bigoreksji), charakteryzującej się nadmiernym zaabsorbowaniem sylwetką, restrykcyjnym sposobem odżywienia się, obsesyjnym wykonywaniem ćwiczeń fizycznych, jak zauważają naukowcy w swoich badaniu opublikowanym w „International Journal of Eating Disorders”.
„Niektóre zaburzenia odżywienia mogą być trudne do zdiagnozowania. W przeciwieństwie do anoreksji, którą rodzice lub pediatrzy mogą łatwo zidentyfikować, nieuporządkowane zachowania żywieniowe mające na celu zwiększenie masy mięśniowej mogą pozornie wyglądać po prostu na prowadzenie zdrowej diety” – jak komentują autorzy.
Zagrożenia
Według badaczy takie zachowania żywieniowe w najgorszym przypadku mogą prowadzić do niewydolności serca z powodu niewystarczającej ilości kilokalorii dostarczanych wraz z dietą i nadmiernego wysiłku, a także do dysmorfii mięśni, co jest związane z izolacją społeczną i w efekcie depresją.
O badaniu
14 891 młodych dorosłych w biorących udział w badaniu obserwowano przez siedem lat. Naukowcy chcieli sprawdzić, czy dane, kiedy średni wiek uczestników wynosił 15 lat, ujawniły coś na temat ich postrzegania własnej sylwetki i nawyków, które mogą służyć jako znaki ostrzegawcze – tzn. czynniki ryzyka.
Stwierdzono, że chłopcy, którzy ćwiczyli, aby przybrać na masie mięśniowej, mieli o 142% większe ryzyko na tego typu zachowania żywieniowe; wśród dziewcząt ryzyko wzrosło o 248%. Chłopcy, którzy postrzegali swoją sylwetkę jako wątłą, mieli o 56% wyższe ryzyko, u dziewcząt – o 271% wyższe. Palenie tytoniu i spożywanie alkoholu u chłopców oraz palenie u dziewcząt umiarkowanie zwiększały ryzyko występowania takich zachowań żywieniowych. 6,9% mężczyzn zgłosiło stosowanie suplementów w celu zwiększenia masy ciała lub rozbudowy masy mięśniowej w młodym wieku, a 2,8% stwierdziło, że stosowało sterydy andorgeno-anaboliczne. Stosowanie przez młode kobiety było znacznie niższe i wynosiło odpowiednio: 0,7% i 0,4%.
Podsumowanie
„W skrajnych przypadkach suplementy mogą powodować uszkodzenie wątroby i nerek. Sterydy androgenno-anaboliczne mogą powodować zarówno długotrwałe, jak i krótkotrwałe problemy zdrowotne, w tym kurczenie się jąder, zahamowanie wzrostu i choroby układu sercowo-naczyniowego”.
Źródło: Jason M. Nagata, Stuart B. Murray, Kirsten Bibbins-Domingo, Andrea K. Garber, Deborah Mitchison, Scott Griffiths. Predictors of muscularity-oriented disordered eating behaviors in U.S. young adults: A prospective cohort study. International Journal of Eating Disorders, 2019;
Magister dietetyki. Dietetyk, edukator i copywriter. Absolwentka WSR w Warszawie oraz UM w Białymstoku. Prowadzi autorską stronę "DietoŚwiat". Udziela wypowiedzi eksperckich. Kontakt mailowy: mwilkowska@dietoswiat.pl