Sprawozdanie – III Konferencja Insulinooporność – Problem XXI wieku

Dnia 9 marca 2019 r. w Warszawie odbyła się III Konferencja Insulinooporność – Problem XXI wieku. Całość wydarzenia podzielona została na dwa dni – pierwszego odbywały się wykłady, drugiego zaś zajęcia warsztatowe. Wydarzenie patronatem objęło Ministerstwo Zdrowia oraz Instytut Matki i Dziecka. Za udział w dwóch dniach konferencji możliwe było uzyskanie 14 punktów edukacyjnych dla lekarzy i lekarzy dentystów.

Insulinooporność

Insulinooporność to stan obniżonej wrażliwości tkankowej na działanie insuliny, pomimo prawidłowego lub podwyższonego stężenia glukozy we krwi. Choroby towarzyszące insulinoporności to m.in. schorzenia układu sercowo-naczyniowego, udar mózgu, stłuszczenie wątroby, PCOS.

Jako najpoważniejszy skutek nieleczenia insulinooporności podaje się cukrzycę typu 2.  Do czynników zwiększających ryzyko występowania schorzenia zalicza się: czynniki środowiskowe (brak lub niska aktywność fizyczna), stres psychospołeczny, sposób odżywienia charakteryzujący się wysokim bilansem energetycznym oraz starzenie się organizmu. Coraz większą uwagę zwraca się na istotę profilaktyki tej choroby.

Przebieg konferencji

Wydarzenie rozpoczęło wystąpienie Dominiki Musiałowskiej, prezesa i twórcy Fundacji Insulinooporność – zdrowa dieta i zdrowe życie. Pani Prezes przypomniała, że istotną fundacji jest łączenie dwóch światów – specjalistów i pacjentów. Ważne jest również wsparcie chorego, a także podniesienie świadomości społeczeństwa na temat schorzenia.

W temat insulinooporności swoim wykładem wprowadził dr n. med. Maciej Jędrzejowski, mówiąc o patofizjologii i znaczeniu klinicznym schorzenia. Wystąpienie podzielone było na dwie części – w pierwszej zadano pytanie „dlaczego insulinooporność powoduje tak duże spektrum zaburzeń”, natomiast w drugiej – „jaka jest przyczyna insulinooporności?”. Najważniejsze wnioski z wystąpienia to:

• Insulinooporność pojawia się na długi czas przed cukrzycą typu 2.
• Większość symptomów i skutków insulinooporności jest efektem hiperinsulenizmu.
• Najważniejsze znaczenie ma wczesna interwencja.
• Obecne postępowanie polega na zastosowaniu diety o niskim indeksie glikemicznym, stosowaniu metforminy i redukcji masy ciała.

Dalszą część wykładów podzielono na 3 moduły: dzieci, dorośli, seniorzy. Każdy z modułów zakończony był panelem dyskusyjnym, w którym brali udział prelegenci z danej części wykładowej.

Moduł I – dzieci

W I module jako pierwsza głos zabrała dr n. med. Alicja Karney. W swojej prelekcji odniosła się do przyczyn, występowania i diagnostyki insulinooporności u dzieci. Wystąpienie rozpoczęło przedstawienie epidemiologii otyłości wśród dzieci. Na podstawie badania HBSC z 2014 r. stwierdzono, że w Polsce każdego rok będzie przybywać 400 000 dzieci z nadwagą, a 80 000 z otyłością. W temacie insulinooporności m.in. przedstawiono złoty standard w diagnostyce schorzenia, jednak zaznaczono, że dla dzieci aktualnie brak jest norm insulinooporności. Pani dr n. med. Alicja Karney podkreśliła istotę właściwej profilaktyki, która może skutecznie chronić przed rozwojem schorzenia i jego powikłaniami.

Kolejnym prelegentem była mgr inż. Małgorzata Jackowska, specjalista w zakresie dietetyki dla dzieci i mam. Pani Małgorzata Jackowska w swoim wystąpieniu odpowiadała na pytanie „Czy można zapobiegać chorobom dietozależnym, w tym insulinooporności, już od pierwszych dni życia?”. Zwrócono uwagę na czynniki ryzyka schorzeń zależnych od sposobu żywienia. Przytoczono pojęcie „programowania metabolicznego dziecka”. Prześledzono najważniejsze zasady co do tematu odżywienia się w poszczególnych etapach ciąży, karmienia piersią oraz rozszerzania diety dziecka. Ponownie podkreślono rolę profilaktyki rozwoju schorzeń związanych z dietę od najwcześniejszych lat życia.

Następnie mgr Małgorzata Talaga-Duma, psychodietetyk, odniosła się do tematu kształtowania preferencji żywieniowych u małych dzieci w poszczególnych etapach życia, a także podkreśliła  rolę rodziców, placówki oraz opiekunów w tej kwestii. Pani Malgorzata Talaga-Duma przestawiła m.in. etapy w rozwoju preferencji żywieniowych, a także temat neofobii.

Moduł II – dorośli

W module „dorośli” jako pierwszy wystąpił prof. dr hab. Paweł Bogdański z prelekcją pt. „Kardioprotekcyjne właściwości preparatów probiotycznych – czy mamy na to dowody?”. Prelegent w swoim wystąpieniu przestawił wnioski z badań na temat związku między mikroflorą jelitową a chorobami układu sercowo-naczyniowego, a także wpływ suplementacji probiotykami na zdrowie serca. 

Następnie dr n.farm. Magdalena Obrzut jako specjalista w zakresie farmacji, odniosła się do tematu metforminy i jej roli w redukcji masy ciała, a także terapii insulinooporności.  Pani dr n.farm. Magdalena Obrzut przestawiła, że stosowanie metforminy wspomaga redukcję masy ciała w kilku mechanizmach. Jednak po raz kolejny tego dnia podkreślono przede wszystkim jak ważna jest właściwa dieta i podejmowanie regularnego wysiłku fizycznego.

O skuteczniej komunikacji z pacjentem w gabinecie specjalisty mówił mgr Paweł Musiałowski. Warsztat był przeprowadzony w bardzo ciekawej formie.

Moduł III – seniorzy

W module „seniorzy” swoją prelekcję przedstawił prof. dr hab. n med. Artur Mamcarz. Wystąpienie dotyczyło związku między insulinoopornością a ryzkiem sercowo-naczyniowym. Według danych 2 z 3 chorych na cukrzycę umiera z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego, dlatego ten temat jest aż tak istotny.

Temat roli insulinooporności w patogenezie i leczeniu raka piersi poruszyła dietetyk mgr Magdalena Maciejewska-Cebulak. Wśród kobiet nowotwór piersi jest najczęstszym występującym nowotworem. Prelegentka w czasie wystąpienia zadała pytania: „co łączy insulinooporność i raka piersi?” oraz „czy insulinooporność ma znaczenie w terapii onkologicznej?”. Podkreślono także ogromną rolę dietetyków w zakresie edukacji żywieniowej wśród pacjentek z nowotworem.

Ciekawy wykład na temat wpływu zaburzeń snu na rozwój insulinooporności przedstawiła mgr Magdalena Komsta. Wymieniono m.in. czynniki ryzyka schorzenia związane z trybem życia, które wpływają na deprywację snu. Zwrócono również uwagę na to jak dietetyk powinien wykorzystać tę wiedzę w praktyce – np. poprzez dodanie do wywiadu żywieniowego pytań na temat snu oraz właściwego edukowanie pacjenta w tej kwestii.

W części zamykającej wykłady uczestnicy mieli okazję wysłuchać prof. dr hab. Marek Strączkowski, który ponownie odniósł się do patogenezy i diagnostyki schorzenia na przykładzie własnych badań.

Warsztaty

Na dzień warsztatowy zaplanowano następujące tematy:

– Insulinooporność w endokrynopatiach  – prowadzony przez dietetyka mgr Małgorzatę Słomę.

– Wykorzystanie medycyny stylu życia w profilaktyce chorób metabolicznych – prowadzony przez dr n.med. Daniela Śliża.

– Żywienie osób aktywnych a insulinooporność – prowadzony przez mgr Łukasza Jaśkiewicza oraz mgr Bartłomieja Pomorskiego.

– Insulinooporność i otyłość u dzieci i młodzieży – wyzwanie terapeutyczne – prowadzony przez mgr Anetę Stanek-Gonerę.