Co to jest edukacja żywieniowa?
Edukacja żywieniowa jest swego rodzaju procesem, który polega na przekazywaniu wiedzy o żywności i żywieniu. Wiedza ta powinna być oparta na aktualnych oraz sprawdzonych źródłach. Edukację można podzielić na instytucjonalną (nauczanie w jednostkach edukacyjnych – przedszkola, szkoły), a także na popularyzatorski (wygłaszane w mediach). Systematyczne nabywanie wiedzy z zakresu prawidłowego żywienia wpływa na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych, a także postaw i umiejętności, które wpływają na zdrowie od najmłodszych lat życia.
Spis treści:
Główne obszary edukacji żywieniowej
Okres rozwoju charakteryzuje się dużą wrażliwością na niedobory energetyczne oraz składników odżywczych. Racjonalne żywienie ma na celu dostarczenie odpowiedniej podaży energii i składników odżywczych do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu.
Dzieci oraz młodzież powtarzają większość błędów żywieniowych popełnianych we wczesnym dzieciństwie. Złe nawyki żywieniowe wyniesione z domu to:
- zbyt małe racje pokarmowe mleka i produktów mlecznych, warzyw, owoców, ryb;
- problem podjadania i dojadania, szczególnie przekąsek o dużej wartości kalorycznej;
Codziennie długo prowadzone zajęcia oraz liczne obowiązki pozaszkolne utrwalają tylko złe nawyki, co w konsekwencji może doprowadzić do nieprawidłowego bilansu energetycznego organizmu oraz wielu niedoborów czy powikłań.
Żywienie jest jednym z najważniejszych elementów środowiskowych, które wpływają na rozwój zarówno fizyczny, jak i psychiczny dziecka. Wady w żywieniu dziecka pojawiające się w latach dzieciństwa wpływają niekorzystnie na rozwój dziecka i stan odżywienia. Wiele przeprowadzonych badań wykazuje błędy w prawidłowym żywieniu dzieci i młodzieży, a co za tym idzie potrzebę wprowadzenia edukacji żywieniowej wśród dzieci, młodzieży, a także rodziców i pracowników placówek edukacyjnych.
Teoria i praktyka
Edukacja zdrowotna to nie tylko przekazywanie wiedzy teoretycznej, ale także praktyczne wykorzystanie nabytej wiedzy, wpływające na stan zdrowia i życia. W dzisiejszych czasach obserwuje się zmiany w pomysłach na edukację zdrowotną. Należy tu wziąć pod uwagę holistyczne podejście do zdrowia oraz włączenie do tego systemu pracowników naukowych, jak również wykorzystywanie wiedzy do kształtowania nawyków i umiejętności oraz kompetencji do działania. Edukacja żywieniowa jest podstawowym prawem każdego dziecka, zapisanym w Konwencji o prawach dziecka. Z tego względu powinna być nieodłączną częścią nauki o człowieku oraz otaczającym go świecie.
Przyszłość edukacji żywieniowej
Chociaż może się wydawać, że edukacja żywieniowa to dziedzina, w której ciężko wymyślić coś nowego, to badacze szukają ciekawych rozwiązań. Badanie przeprowadzone w 2022 roku na Penn University [1] potwierdziło, że nauka bez fizycznej obecności nauczyciela może być skuteczna w nauce żywienia. Aby to zweryfikować, zaprosili kilkadziesiąt osób do wirtualnego zadania. Do tej pory nie było jednak zweryfikowane to, czy edukacja tego typu jest skuteczniejsza od tej tradycyjnej – przyp. redakcji
Podsumowanie
Edukacja żywieniowa powinna być długofalową inwestycją w rozwój człowieka, dlatego edukację tę powinno wprowadzać się od najmłodszych lat dziecka i stale pogłębiać. Jest ona sposobem na doskonalenie prawidłowego modelu żywienia człowieka, a także wywiera wpływ na profilaktykę przed chorobami nie tylko cywilizacyjnymi.
Bibliografia:
- Matt Swayne, Lessons on nutrition easy to digest in virtual reality spaces, PennState, https://www.psu.edu/news/institute-computational-and-data-sciences/story/lessons-nutrition-easy-digest-virtual-reality/, dostęp: 9.08.2022
- Data pierwotnej publikacji: 24.10.2014
- Data ostatniej aktualizacji o badania naukowe: 9.08.2022
