Terapia żywieniowa w anoreksji

Według systemów klasyfikacji, anoreksja znajduje się w kategorii zaburzeń odżywiania i zespołów behawioralnych związanych z zaburzeniami fizjologicznymi, a terapia żywieniowa jest praktycznie najważniejszym elementem procesu leczenia.

Czym jest anoreksja?

Jadłowstręt psychiczny cechuje się pomijaniem posiłków, spożywaniem niskokalorycznych potraw w bardzo małych ilościach  w celu osiągnięcia idealnego wyglądu ciała i znacznego zmniejszenia jego masy. Osoby chorujące na anoreksję często mają poczucie, iż ich zwyczaje żywieniowe są jedyną rzeczą, którą mogą i potrafią kontrolować. Odchudzanie staje się coraz bardziej powszechnym problemem wśród młodych ludzi (Albisetti, 2003).

Cel – powrót do stanu sprzed choroby

Ze względu na bardzo duży wpływ sposobu odżywiania się na samopoczucie człowieka, a także fizjologię, bardzo ważne jest, aby chory na pewnym etapie leczenia był w stanie powrócić do zdrowego trybu odżywiania i spożywać odpowiednią ilość posiłków. Niestety powrót do zdrowych nawyków żywieniowych jest dla osoby chorej na jadłowstręt psychiczny bardzo ciężki. Zanim chory będzie w stanie odżywiać się normalnie, może zdarzyć się nawrót złych zwyczajów i co za tym idzie nawrót choroby (Heffner, 2005).

Terapia żywieniowa

Plan żywieniowy dla osób cierpiących na anoreksję, niewiele różni się od zdrowego modelu odżywiania.Piramida zdrowego żywienia powinna służyć jako wzór dla osób, które dbają o swoje zdrowie ale także dla tych, którzy rozpoczynają walkę z anoreksją. Terapia żywieniowa dla osób chorych na anoreksję obejmuje posiłki ze wszystkich grup żywności – owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, mięsa i inne źródła białka oraz produkty mleczne (Kuciel, 2001).

Kaloryczność

Potrzeby kaloryczne chorujących na zaburzenie odżywiania jakim jest anoreksja mogą być wysokie na początku leczenia. Dlatego też warto skupić się na zapewnieniu różnorodnych posiłków. Nie powinny być ani niskokaloryczne, ani wysokokaloryczne, ale postarać się, by należały do pośredniej grupy. Chory, który ma świadomość o spożywaniu posiłków posiadających dużo kalorii, może zniechęcić się do podjęcia leczenia. Stoi za tym obawa przed szybkim przybraniem na wadze, czego boi się najbardziej (Jankowska, 2000). Do jednych z najważniejszych kroków należy zmiana sposobu myślenia osoby chorującej na jadłowstręt psychiczny, na temat zakazanych pokarmów. Należy postarać się stopniowo, w małych ilościach dodawać je do dziennego planu żywieniowego. Istotne jest również regularne spożywanie posiłków. Pozwoli to na rozłożenie spożywanych kalorii na mniejsze części i nie wpłynie negatywnie na stosunek chorego do diety (Lewitt, 2008). Dostarczanie  regularnych i mniejszych posiłków doda choremu energii. Przekona go również, że jedząc można czuć się dobrze i wrócić do prawidłowej masy ciała i nauczy na nowo rozpoznawać sygnały głodu i sytości.

Dzienniczek żywieniowy

Terapeuci radzą, aby chorzy zapisywali jakie posiłki spożywają i w jakich godzinach w dzienniku żywieniowym. Ułatwi to kontrolowanie spożywanych kalorii i pozwoli zaobserwować w jakich godzinach czy sytuacjach stroni od jedzenia, co wystawia go na ryzyko powrotu do zachowań anorektycznych i nauczy go radzenia sobie z tymi problemami.

Źródła:

1) Albisetti, Valerio, 2003. Pułapka anoreksji: dlaczego się choruje, jak wyzdrowieć? Kielce: Wydawnictwo Jedność
2) Heffner, Michelle, 2005. Jak pokonać anoreksję: trening. Gliwice: Wydawnictwo Helion SA
3) Kuciel, G, 2001. Metody oceny niedożywienia i efektywności terapii żywieniowej. Warszawa: Wydawnictwo PWN
4) Jankowska, Marta, 2000. Psychogenne zaburzenia odżywiania: żywienie kliniczne. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
5) Lewitt, A, 2008. Interwencje żywieniowe w leczeniu anoreksji: wskazówki dietetyczne. Wrocław: Wydawnictwo AM