Dieta a trądzik różowaty – co jeść dla zdrowej cery?

Problemy dermatologiczne dotykają nas w każdym wieku. Tak samo jest z trądzikiem, wydawać by się mogło, że jest zmorą dorastających nastolatków, a jednak jego odpowiednikiem wśród dorosłych jest trądzik różowaty (acne rosacea). W jego etiopatogenezie główny problem dotyczy nieprawidłowego ukrwienia skóry twarzy, jednocześnie większe mieszki włosowe powodują nasilenie łojotoku. Pierwsze, o czym zazwyczaj myślimy w takiej sytuacji to wizyta u dermatologa i maść albo tabletki jako rozwiązanie problemu. Sprawa jednak nie jest tak prosta.

Czym jest trądzik różowaty?

Jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry na twarzy. Najczęściej dotyczy centralnej część twarzy, dochodzi do pojawienia się rumieni i teleangiektazy (poszerzonych naczyń krwionośnych), grudek oraz krost. W niektórych przypadkach dochodzi do przerostu i zwłóknienia gruczołów łojowych, co może wywołać przerost ograniczony, tzw. rhinophyma. Wystąpienie pierwszych objawów wiąże się z nadmierną aktywnością naczyń krwionośnych skóry, objawiające się zaczerwienieniem skóry.

Przyczyny trądziku różowatego

Etiopatogeneza acne rosacea nie jest do końca poznana. Coraz częściej podkreśla się rolę drobnoustrojów takich jak: nużeń ludzki (D. folliculorum) i Helicobacter pylori (H. pylori) w rozwoju i przebiegu stanów zapalnych w trądziku różowatym .

Objawy występują bezpośrednio pod wpływem stresu czy też ekspozycji na słońce, jak i po spożyciu niektórych rodzajów żywności. Powodem zaczerwienienia twarzy mogą być również niektóre leki (np. obniżające cholesterol), zaburzenia endokrynologiczne (np. choroby tarczycy), duże dawki witaminy B6 i B12 itp.

Trądzik różowaty — dieta

Wpływ diety na przebieg dermatozy

Składnik żywności	Funkcja	Źródła
Alkohol	rozszerzenie naczyń krwionośnych. U chorych rozwija się trwały rumień, będący efektem zaburzeń kontroli vasoregulatorowej.	Największe pogorszenie po czerwonym winie (>70%), w porównaniu do wina białego (>50%).   Inne rodzaje alkoholu (wódka, piwo, Burbon itp.).
Ostre przyprawy i potrawy	Pobudzenie układu naczyniowego skóry, co prowadzi do zaostrzenia zmian. W około 16% jest czynnikiem wywołującym pogorszenie stanu dermatologicznego.	pieprz cayenne, cynamon
Owoce i warzywa	Zaostrzenie stanu skóry w przebiegu rosacea, może być związane ze zwiększonym uwalnianiem histaminy po spożyciu określonych produktów.   Z drugiej strony należy prowadzić dietę bogatą w warzywa i owoce będące źródłem antyoksydantów, deficytowych u pacjentów z trądzikiem różowatym. Chronią one przed stanem zapalnym i starzeniem organizmu.	Źródła histaminy: pomidory, szpinak, bakłażany, jak i cytrusy     Źródła antyoksydantów: wszystkie warzywa i owoce z wyjątkiem źródeł histaminy
Tłuszcze	Ogólnie tłuszcze regulują równowagę wodno-tłuszczową skóry, odpowiadają za odpowiedni poziom nawilżenia.   Na szczególną uwagę zasługują kwasy z rodziny omega-3 o fotoprotekcyjnym działaniu, dochodzi do mniejszego wydzielania łoju, hamują również leukotrien B4-czynnik prozapalny	masło, oleje   roślinne, margaryna, nasiona, orzechy kwasy omega-3: ryb oraz owoców morza, awokado
Kawa i herbata:	W składzie występują substancje podwyższające ciśnienie krwi, zwiększające przepływ przez naczynia krwionośne i ich rozszerzenie.	„-” Kawa, herbata czarna     „+” herbata zielona, ziołowe
Temp. posiłków i napojów:	Dochodzi do zmniejszenie przepływu krwi z obszaru twarzy do mózgu w momencie spożywania gorących potraw i napojów. wykazano zmniejszony próg wrażliwości na ciepło oraz ból w miejscach zmienionych chorobowo u osób z rosacea	Przyczyna m.in. rumienia w 20% przypadków Głównie gorące napoje i zupy
Cukry proste i indeks glikemiczny	Cukry proste charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym i zazwyczaj występują w produktach wysoko przetworzonych, wpływają one wahania poziomu insuliny, co ma istotny wpływ na funkcjonowanie gruczołów łojowych i wzrost aktywności wydzielniczej.	słodkie napoje, soki, jogurty, ciasta, pieczywo pszenne (białe), biały ryż, chipsy oraz chrupki pszenne
Składniki mineralne selen, cynk, żelazo, mangan i miedź.:	szczególnie korzystny wpływ cynku, pierwiastek ten również bierze udział m.in. w przemianach kwasów tłuszczowych.	rośliny strączkowe, różnego rodzaju kasze, pieczywo razowe, pestki słonecznika; mięso.
Sulforafan	właściwości rozjaśniające i chroniące przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego. Zmniejsza również podatność skóry na pojawianie się rumienia.	Warzywa kapustne : kapusta, brukselka,
Błonnik	zapewnia prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, jego niedobory mogą być przyczyną zaburzeń wypróżniania, zaparć, co prowadzi do przetłuszczania się skóry, pojawienia się krost, nasilenia objawów trądziku	Produkty zbożowe, warzywa, owoce
Napary ziołowe	korzystne działanie flawonoidów, które wpływają na syntezę kolagenu, zmniejszenie produkcji łoju oraz dzięki właściwościom antyoksydacyjnym działają przeciwzapalnie. Omawiane rośliny należą do środków moczopędnych: oczyszczają organizm z toksyn i produktów przemiany materii.	Wierzbownica,   Pokrzywa Skrzyp polny Ziele fiołka trójbarwnego
Woda	Jest ważnym elementem w całodziennej diecie. Uczestniczy w utrzymaniu odpowiedniej homeostazy organizmu oraz nawilżeniu skóry.	optymalną ilością, która zapewnia prawidłowe nawilżenie skóry, jest 8 szklanek, 2 litry, wody niegazowanej na dzień

Jak widać jest wiele czynników żywieniowych nasilających objawy jak i składników o działaniu protekcyjnym naszej skóry — szczególnie tak delikatnej jak ta na twarzy. Kierowanie się zasadami racjonalnego zdrowego żywienia, dbając o kolorową i urozmaiconą dietę pozwoli cieszyć się promienną cerą i wspomagać leczenie dermatologiczne w przypadku trądziku różowatego.

Alergeny w żywności

🔎 U osób z trądzikiem różowatym często występuje nadwrażliwość na białka mąki żytniej i pszennej oraz żółtko jaja. U prawie połowy pacjentów stwierdzono również reakcje na wołowinę, owies i soję. Eliminacja tych alergenów przez 4 tygodnie złagodziła objawy u 56,7% badanych, co potwierdza wpływ alergii pokarmowych na rozwój choroby [3].

Podsumowanie

Gdy w rodzinie występują przypadki opisywanej dermatozy, odpowiednia dieta jest najlepszą profilaktyką przeciwdziałającą wystąpieniu stanu zapalnego skóry.

Chyba każdy się ze mną zgodzi, że piękna i zdrowa cera warta jest odrobiny uwagi i kilku zmian w modelu żywienia.

Bibliografia:

1. Jaworek A.K., Wojtas-Pelc A.: Czynniki zaostrzające przebieg trądziku różowatego – ważny, często niedoceniany, aspekt terapii choroby, Dermatologia estetyczna, nr3(10)2008, s. 155
2. Sadowska-Przytocka A., Czarnecka- Operacz M.: Znaczenie diety w przebiegu i terapii trądziku różowatego i łojotokowego zapalenia skóry, Postępy Dermatologii i Alergologii XXIX, 2012, (supl. 2) s. 85-86
3. Barilo AA, Smirnova SV. [The role of food allergy in the development of rosacea]. Vopr Pitan. 2024;93(6):76-83. Russian. doi: 10.33029/0042-8833-2024-93-6-76-83. Epub 2024 Nov 11. PMID: 39887167.

• Data pierwotnej publikacji: 14.10.2015
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 6.02.2025