Wpływ żywienia na cerę z trądzikiem różowatym
Problemy dermatologiczne dotykają nas w każdym wieku. Tak samo jest z trądzikiem, wydawać by się mogło, że jest zmorą dorastających nastolatków, a jednak jego odpowiednikiem wśród dorosłych jest trądzik różowaty (acne rosacea). W jego etiopatogenezie główny problem dotyczy nieprawidłowego ukrwienia skóry twarzy, jednocześnie większe mieszki włosowe powodują nasilenie łojotoku. Pierwsze o czym zazwyczaj myślimy w takiej sytuacji to wizyta u dermatologa i maść albo tabletki jako rozwiązanie problemu. Sprawa jednak nie jest tak prosta. Czy zastanawiał się ktoś co może zrobić sam w tej kwestii?
Czym jest trądzik różowaty?
Jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry na twarzy. Najczęściej dotyczy centralnej część twarzy, dochodzi do pojawienia się rumieni i teleangiektazy (poszerzonych naczyń krwionośnych), grudek oraz krost. W niektórych przypadkach dochodzi do przerostu i zwłóknienia gruczołów łojowych, co może wywołać przerost ograniczony, tzw. rhinophyma. Wystąpienie pierwszych objawów wiąże się z nadmierną aktywnością naczyń krwionośnych skóry, objawiające się zaczerwienieniem skóry.
Przyczyny trądziku różowatego
Etiopatogeneza acne rosacea nie jest do końca poznana. Coraz częściej podkreśla się rolę drobnoustrojów takich jak: nużeń ludzki (D. folliculorum) i Helicobacter pylori (H. pylori) w rozwoju i przebiegu stanów zapalnych w trądziku różowatym .
Objawy występują bezpośrednio pod wpływem stresu czy też ekspozycji na słońce, jak i po spożyciu niektórych rodzajów żywności. Powodem zaczerwienienia twarzy mogą być również niektóre leki (np. obniżające cholesterol), zaburzenia endokrynologiczne (np. choroby tarczycy), duże dawki witaminy B6 i B12 itp.
Trądzik różowaty – dieta
Wpływ diety na przebieg dermatozy
Składnik żywności | Funkcja | Źródła |
Alkohol | rozszerzenie naczyń krwionośnych. U chorych rozwija się trwały rumień, będący efektem zaburzeń kontroli vasoregulatorowej. | Największe pogorszenie po czerwonym winie (>70%), w porównaniu do wina białego (>50%). Inne rodzaje alkoholu (wódka, piwo, Burbon itp.). |
Ostre przyprawy i potrawy | Pobudzenie układu naczyniowego skóry, co prowadzi do zaostrzenia zmian. W około 16% jest czynnikiem wywołującym pogorszenie stanu dermatologicznego. | pieprz cayenne, cynamon |
Owoce i warzywa | Zaostrzenie stanu skóry w przebiegu rosacea, może być związane ze zwiększonym uwalnianiem histaminy po spożyciu określonych produktów. Z drugiej strony należy prowadzić dietę bogatą w warzywa i owoce będące źródłem antyoksydantów, deficytowych u pacjentów z trądzikiem różowatym. Chronią one przed stanem zapalnym i starzeniem organizmu. | Źródła histaminy: pomidory, szpinak, bakłażany, jak i cytrusy
Źródła antyoksydantów: wszystkie warzywa i owoce z wyjątkiem źródeł histaminy |
Tłuszcze | Ogólnie tłuszcze regulują równowagę wodno-tłuszczową skóry, odpowiadają za odpowiedni poziom nawilżenia. Na szczególną uwagę zasługują kwasy z rodziny omega-3 o fotoprotekcyjnym działaniu, dochodzi do mniejszego wydzielania łoju, hamują również leukotrien B4-czynnik prozapalny | masło, oleje roślinne, margaryna, nasiona, orzechy kwasy omega-3: ryb oraz owoców morza, awokado |
Kawa i herbata: | W składzie występują substancje podwyższające ciśnienie krwi, zwiększające przepływ przez naczynia krwionośne i ich rozszerzenie. | „-” Kawa, herbata czarna „+” herbata zielona, ziołowe |
Temp. posiłków i napojów: | Dochodzi do zmniejszenie przepływu krwi z obszaru twarzy do mózgu w momencie spożywania gorących potraw i napojów. wykazano zmniejszony próg wrażliwości na ciepło oraz ból w miejscach zmienionych chorobowo u osób z rosacea | Przyczyna m.in. rumienia w 20% przypadków Głównie gorące napoje i zupy |
Cukry proste i indeks glikemiczny | Cukry proste charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym i zazwyczaj występują w produktach wysoko przetworzonych, wpływają one wahania poziomu insuliny, co ma istotny wpływ na funkcjonowanie gruczołów łojowych i wzrost aktywności wydzielniczej. | słodkie napoje, soki, jogurty, ciasta, pieczywo pszenne (białe), biały ryż, chipsy oraz chrupki pszenne |
Składniki mineralne selen, cynk, żelazo, mangan i miedź.: | szczególnie korzystny wpływ cynku, pierwiastek ten również bierze udział m.in. w przemianach kwasów tłuszczowych. | rośliny strączkowe, różnego rodzaju kasze, pieczywo razowe, pestki słonecznika; mięso. |
Sulforafan | właściwości rozjaśniające i chroniące przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego. Zmniejsza również podatność skóry na pojawianie się rumienia. | Warzywa kapustne : kapusta, brukselka, |
Błonnik | zapewnia prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, jego niedobory mogą być przyczyną zaburzeń wypróżniania, zaparć, co prowadzi do przetłuszczania się skóry, pojawienia się krost, nasilenia objawów trądziku | Produkty zbożowe, warzywa, owoce |
Napary ziołowe | korzystne działanie flawonoidów, które wpływają na syntezę kolagenu, zmniejszenie produkcji łoju oraz dzięki właściwościom antyoksydacyjnym działają przeciwzapalnie. Omawiane rośliny należą do środków moczopędnych: oczyszczają organizm z toksyn i produktów przemiany materii. | Wierzbownica, Pokrzywa Skrzyp polny Ziele fiołka trójbarwnego |
Woda | Jest ważnym elementem w całodziennej diecie. Uczestniczy w utrzymaniu odpowiedniej homeostazy organizmu oraz nawilżeniu skóry. | optymalną ilością, która zapewnia prawidłowe nawilżenie skóry, jest 8 szklanek, 2 litry, wody niegazowanej na dzień |
Jak widać jest wiele czynników żywieniowych nasilających objawy jak i składników o działaniu protekcyjnym naszej skóry – szczególnie tak delikatnej jak ta na twarzy. Kierowanie się zasadami racjonalnego zdrowego żywienia, dbając o kolorową i urozmaiconą dietę pozwoli cieszyć się promienną cerą i wspomagać leczenie dermatologiczne w przypadku trądziku różowatego.
Gdy w rodzinie występują przypadki opisywanej dermatozy, odpowiednia dieta jest najlepszą profilaktyką przeciwdziałającą wystąpieniu stanu zapalnego skóry.
Chyba każdy się ze mną zgodzi, że piękna i zdrowa cera warta jest odrobiny uwagi i kilku zmian w modelu żywienia.
Bibliografia:
Jaworek A.K., Wojtas-Pelc A.: Czynniki zaostrzające przebieg trądziku różowatego – ważny, często niedoceniany, aspekt terapii choroby, Dermatologia estetyczna, nr3(10)2008, s. 155
Sadowska-Przytocka A., Czarnecka- Operacz M.: Znaczenie diety w przebiegu i terapii trądziku różowatego i łojotokowego zapalenia skóry, Postępy Dermatologii i Alergologii XXIX, 2012, (supl. 2) s. 85-86
Dietetycy.org.pl » Dietetyka » Dietetyka kliniczna » Wpływ żywienia na cerę z trądzikiem różowatym
Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, dietetyk w Centrum Wspomagania i Terapii Rodziny Fundacji Pomocna Mama w Poznaniu oraz mobilny dietetyk we Wschowie i okolicach