Witamina D3 – suplementować czy nie?

W ostatnim czasie witamina D3 zrobiła się bardzo popularna, tak jak w latach 90-tych witamina C.  Twierdzi się, że jest już to kwestia mniej żywieniowa a bardziej endokrynologiczna. Aktywna forma witaminy D [1,25(OH)2D] zalicza się do hormonów regulujących ekspresję genów. Dostępność substratu 25(OH)D ogranicza syntezę 1,25(OH)2D. Z tego powodu, kluczowe znaczenie odgrywa  właściwe stężenie 25(OH)D dla prawidłowego zaopatrzenia organizmu w witaminę D, która ma szeroki obszar działania.

Obecnie niedobór witaminy D stwiedza się wśród 80-90% populacji. Niedobór określa się jako <30 mg/dl 25(OH)D w surowicy krwi.

A więc nasuwa się pytanie:

Suplementować czy nie?

Odpowiedź jest prosta: dietetycy mogą zalecić suplementację witaminą D3 na podstawie badań, ale tylko w zakresie POPULACJI OGÓLNEJ! Warunek – dana osoba powinna być zdrowa, bez jakichkolwiek jednostek chorobowych. W każdym innym przypadku należy skonsultować się z lekarzem.

Przed rozpoczęciem suplementacji warto zbadać poziom witaminy D w organizmie. Jak to zrobić? Wystarczy oznaczyć stężenie 25(OH)D w surowicy krwi. To właśnie 25(OH)D pełni rolę substratu do syntezy aktywnej formy hormonu 1,25(OH)2D.

Według najnowszych zaleceń powinniśmy dążyć do tego, by w naszym organizmie stężenie 25(OH)D wynosiło 30-50 mg/dl.

Jakie dawki należy stosować w populacji ogólnej?

Wskaźniki się zmienią, jeśli dana osoba jest chora lub otyła. U osoby otyłej zazwyczaj dawkę się podwaja, lecz gdy stwierdzono u niej wybraną jednostkę chorobową, sprawa się komplikuje. Taka osoba powinna skonsultować się z lekarzem i nigdy na własną rękę nie brać żadnych suplementów.

🔎 Zwróćmy tutaj jeszcze uwagę na jeden aspekt, który może dotyczyć części pacjentów. Badanie przeprowadzone przez School of Medicine [3] pokazuje, że standardowe wytyczne dotyczące suplementacji witaminy D mogą nie być odpowiednie dla wszystkich grup etnicznych. Badanie przeprowadzono w Wielkiej Brytanii – również na północnych terenach o małej ilości słonecznego światła UVB. Wyniki niemniej podkreślają potrzebę dostosowania zaleceń do indywidualnych cech takich jak wiek, płeć, BMI i poziom cholesterolu, które wpływają na syntezę witaminy D w skórze.

Czy witaminę D suplementować latem?

Tak, taka potrzeba może zaistnieć. Jeśli jednak jedziemy przykładowo na tydzień do Turcji, to możemy zapomnieć o dodatkowym bagażu z witaminą D. W tym przypadku dostarczymy wystarczające ilości dzięki promieniom słońca.

Bibliografia:

1. Rekomendacje Grupy Ekspertów z udziałem Konsultantów Krajowych i Prezesów Towarzystw Naukowych – nowelizacja 2018r.
2. Paweł Płudowski, Edyta Kryśkiewicz, Elżbieta Karczmarewicz, Zasady suplementacji i standardy oceny zaopatrzenia organizmu w witaminę D w świetle jej działania plejotropowego. Vitamin D provision and supplementation standards. Postępy Nauk Medycznych, t. XXV, nr 3, 2012.
3. Brennan, M. M., van Geffen, J., van Weele, M., Zgaga, L., & Shraim, R. (2024). Ambient ultraviolet-B radiation, supplements and other factors interact to impact vitamin D status differently depending on ethnicity: a cross-sectional study. Clinical Nutrition.

• Data pierwotnej publikacji: 5.05.2018
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 6.05.2024