Spożycie alkoholu jest jednym z ważniejszych czynników modyfikowalnych mających wpływ na zwiększenie ryzyka zachorowania na nowotwór. Jego metabolity oraz substancje zawarte w napojach wysokoprocentowych mogą wpływać na proces karcynogenezy. W Internecie można spotkać się z różnymi opiniami na temat spożywania alkoholu w trakcie leczenia onkologicznego. Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek jest indywidualny, a osoby cierpiące na nowotwór mogą reagować odmiennie podczas terapii. Warto zapoznać się z potencjalnym ryzykiem, jakie może nieść ze sobą spożycie alkoholu. W poniższym artykule omówiono, w jaki sposób alkohol może wpłynąć na rozwój raka oraz co należy wziąć pod uwagę, chcąc spożywać go w trakcie choroby i leczenia.
Spis treści:
- Alkohol a nowotwór
- Jak alkohol wpływa na powstawanie nowotworów?
- Czy alkohol może chronić przed rakiem?
- Alkohol w czasie trwania chemioterapii
- Czy rodzaj alkoholu ma znaczenie?
- Alkohol po zakończeniu chemioterapii
- Najczęstsze pytania
- Podsumowanie
- Bibliografia
Alkohol a nowotwór
Liczne badania epidemiologiczne i doniesienia naukowe wskazują na związek między konsumpcją alkoholu a występowaniem nowotworów złośliwych u ludzi. [1]
Spożywanie tego typu napojów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, wątroby, żołądka, ośrodkowego układu nerwowego, skóry, piersi, jelita grubego, trzustki i gruczołu krokowego. [1,2,3,4]
Spożywanie alkoholu może również wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia wtórnych nowotworów pierwotnych. [2]
Ryzyko zachorowania na raka rośnie wraz ze wzrostem ilości wypijanych napojów alkoholowych. Należy jednak pamiętać, że codzienne, niewielkie dawki również mogą pobudzić karcynogenezę. [1]
W badaniach kohortowych zwraca się uwagę na to, że niemal każdy typ napojów alkoholowych zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów. [1]
W 2012 roku Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) wymieniła zarówno alkohol w napojach (tj. etanol), jak i jego główny metabolit, aldehyd octowy, jako substancje wywołujące nowotwory u ludzi. [4]
Światowe statystyki z 2002 r. oszacowały, że około 3,6% wszystkich nowotworów jest związanych ze spożywaniem alkoholu. [4]
Z naukowych analiz [5] wynika, że nie rodzaj, a ilość spożytego alkoholu zwiększa ryzyko zachorowania na raka. Należy również wziąć pod uwagę, że na karcynogenezę będą mieć także wpływ wiek, stan zdrowia, dieta oraz płeć. [5]
Alkohol jest gorzej tolerowany przez organizm kobiet w porównaniu z mężczyznami. Związane jest to z ilością gromadzonej w ciele wody. Po wypiciu podobnej ilości alkoholu kobieta będzie miała jego wyższe stężenie we krwi niż mężczyzna o podobnej masie. [5] Należy również wziąć pod uwagę, że na ogół kobiety cechuje mniejszy rozmiar ciała oraz fakt, że ich organizm wolniej rozkłada etanol. [3]
Za dopuszczalną, względnie bezpieczną dawkę uznaje się jedną porcję czystego alkoholu (10 g) dziennie dla kobiet. Jest to jeden kieliszek wina, szklanka piwa lub mały kieliszek mocnego alkoholu. Dla mężczyzny dopuszczalne dzienne spożycie jest dwukrotnie wyższe. [5]
Zgodnie ze wskazaniami American Cancer Society for Diet and Physical Activity for Cancer Prevention i wytycznymi Federal Government’s Dietary Guidelines for Americans na lata 2020-2025, najlepiej w ogólne nie spożywać alkoholu. Osoby, które go nie piją, nie powinny rozpoczynać jego konsumpcji z żadnego powodu. Jeśli ktoś zdecyduje się na jego spożycie, powinien robić to z umiarem, w niewielkich ilościach. [2,3]
Jak alkohol może powodować rozwój nowotworów?
Etanol, główny składnik większości napojów alkoholowych, po doustnym podaniu bezpośrednio kontaktuje się z błoną śluzową jamy ustnej, gardła, górnej części krtani, przełyku, żołądka, jelita cienkiego. Łatwo wchłania się on z żołądka i górnego odcinka przewodu pokarmowego. Jego metabolizm odbywa się głównie w wątrobie. [1]
W swoim raporcie o substancjach rakotwórczych Narodowy Program Toksykologiczny Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej USA wymienia spożywanie napojów alkoholowych jako znany czynnik rakotwórczy dla ludzi. [2] Spożywanie go jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka zachorowania na raka. To czynnik modyfikowalny zaraz obok palenia tytoniu i nadmiernej masy ciała. [3]
Ryzyko nowotworów rośnie się u osób, które oprócz spożywania napojów alkoholowych palą papierosy. [2,3] Może to być spowodowane tym, że alkohol ułatwia szkodliwym substancjom chemicznym, zawartym w tytoniu, dostanie się do komórek wyściełających jamę ustną, gardło i przełyk. [3]
Na ryzyko raka związanego z alkoholem mają wpływ geny, w szczególności te, które kodują enzymy biorące udział w metabolizowaniu (rozkładaniu) alkoholu. [2]
Alkohol może wpływać na rozwój nowotworów poprzez wiele mechanizmów, korelacji i powiązań.
- Metabolizm (rozkład) etanolu prowadzi do powstania aldehydu octowego, który jest toksyczną substancją o prawdopodobnym czynnikiem rakotwórczym. [1,2,3]
- W trakcie przemian alkoholu w organizmie produkowane są reaktywne formy tlenu i wolne rodniki, które mogą uszkodzić DNA, lipidy, białka oraz zaburzać funkcjonowanie komórek. [1,2,3]
- Jego spożycie upośledza zdolności organizmu do rozkładania i wchłaniania różnych składników odżywczych, w tym witamin: A, B, C, D, E, kwasu foliowego, selenu, cynku, żelaza czy karotenoidów. [1,2,3]
- Etanol zaburza równowagę hormonalną ustroju, sprzyjając rozwojowi nowotworów hormonozależnych. [1]
- Alkohol może podnieść poziom estrogenu. Może to wpłynąć na ryzyko raka piersi u kobiety. [2,3]
- Jego przewlekłe spożywanie pobudza enzymy wątrobowe, powodując zwiększona aktywację karcynogenów środowiskowych. Istnieje także ryzyko uszkodzenia wątroby, co może skutkować jej zapaleniem, marskością i w konsekwencji nowotworem. [1,3]
- Napoje alkoholowe mogą również zawierać rakotwórcze zanieczyszczenia, które są wprowadzane podczas fermentacji i produkcji. Są to m.in.: nitrozoaminy, włókna azbestowe, fenole i węglowodory, a także mykotoksyny, związki arsenu, pestycydy, uretan czy azotowe związki aromatyczne. [1,2]
- Dodatki w napojach alkoholowych (związki smakowe, konserwanty, aldehydy, akroleina, ketony, fenole), mogą wpływać na proces karcynogenezy. [1]
- Etanol działa jako rozpuszczalnik, zwiększając penetrację innych rakotwórczych substancji do tkanek docelowych. Może również spowolnić zdolność organizmu do rozkładu i pozbycia się niektórych szkodliwych chemikaliów. [1,3]
- Alkohol zmniejsza także aktywności układu immunologicznego, co może ułatwić rozwój nowotworu. [1]
- Zbyt wysokie spożycie napojów alkoholowych może prowadzić do przyjmowania wielu dodatkowych kalorii, co u niektórych osób może przyczynić się do wzrostu masy ciała. Nadwaga lub otyłość zwiększają ryzyko wielu rodzajów raka. [3]
Zaprzestanie spożywania alkoholu nie wiąże się z natychmiastowym zmniejszeniem ryzyka zachorowania na nowotwory. Obniża się ono stopniowo. Może minąć wiele lat, zanim powróci do poziomu do osób nigdy niepijących. [2] W jednym z badań oszacowano, że zajęłoby ponad 35 lat, zanim wyższe ryzyko zachorowania na raka krtani i gardła (związane ze spożywaniem alkoholu) spadłoby do poziomu osób nigdy go niespożywających. [2]
Alkohol a obniżenie ryzyka nowotworów
Istnieją dowody na odwrotną korelację między niskim lub umiarkowanym spożyciem alkoholu a śmiertelnością z powodu chorób układu krążenia. Nazywa się to “paradoksem francuskim”. Jednak wysokie spożycie alkoholu zwiększa ryzyko zgonu z innych przyczyn, co wydaje się istotniejsze niż jego prozdrowotne działanie. [6]
Niedawne badanie, które obejmowało dane z ponad 1000 prac badawczych nad alkoholem i inne źródła danych, a także rejestry zgonów i niepełnosprawności ze 195 krajów i terytoriów w latach 1990-2016, wykazało, że optymalna liczba napojów alkoholowych do spożycia dziennie, aby zminimalizować ogólne ryzyko dla zdrowia, wynosi zero. [2]
W niektórych badaniach wykazano, że spożywanie alkoholu zmniejsza ryzyko raka nerki. Jednak mechanizmy wpływające na zmniejszenie częstości występowania wybranych nowotworów nie są poznane. [2]
Najwięcej uwagi, w aspekcie prewencji chorób i prozdrowotnego działania alkoholu, poświęca się polifenolom. Mają one właściwości przeciwutleniające, antyzapalne i hipotensyjne. [6] Najbardziej znanym polifenolem znajdującym się w alkoholach jest resweratrol. Występuje on w winogronach używanych do produkcji wina oraz soku z winogron. Został zbadany pod kątem wielu możliwych skutków zdrowotnych, w tym zapobiegania rakowi. [2] Badacze nie znaleźli jednak jasnego związku między umiarkowanym spożyciem czerwonego wina a ryzykiem zachorowania na raka prostaty lub raka jelita grubego. [2]
W przypadku piwa najlepiej zbadanym środkiem przeciwrakowym jest ksantohumol. Hamuje on aktywność metaboliczną prokarcenogenów i wzrost guza we wczesnych stadiach. Wiele badań epidemiologicznych wykazało, że przeciwnowotworowe działanie związków fenolowych w piwie jest nieco kontrowersyjne, ze względu na ich niską biodostępność. [7]
Należy jednak pamiętać, że równolegle etanol per se jest powiązany z podwyższonym poziomem cholesterolu w lipoproteinach o wysokiej gęstości (HDL), obniżonym poziomem cholesterolu w lipoproteinach o niskiej gęstości (LDL) i obniżoną krzepliwością krwi. Biorąc pod uwagę obecność w napojach alkoholowych wielu związków farmakologicznie czynnych innych niż etanol, trudno przewidzieć skutki tych mieszanin. [6]
Chociaż interpretacja danych uzyskanych w badaniach epidemiologicznych jest trudna ze względu na czynniki zakłócające, takie jak palenie, dieta, hormonoterapia zastępcza i wywiad rodzinny, ryzyko powstania nowotworów wynika głównie z zawartości etanolu w napojach alkoholowych. [7]
Podczas, gdy rola alkoholu jako czynnika rakotwórczego jest dobrze znana, mechanizmy, dzięki którym zapobiega on karcynogenezie, są w dużej mierze nieznane i stanowią obszar do dalszych badań. Ponadto, pomimo potencjalnie korzystnego wpływu alkoholu na profilaktykę niektórych nowotworów, należy pamiętać, że nie można lekceważyć szkodliwego wpływu przewlekłego nadużywania alkoholu. [4]
Alkohol w czasie trwania chemioterapii
W Internecie można spotkać się z różnymi opiniami na temat spożywania alkoholu w trakcie leczenia onkologicznego. Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek jest indywidualny. Osoby cierpiące na nowotwór mogą reagować odmiennie podczas terapii.
Zaleca się, aby pacjenci chcący spożyć alkohol w trakcie lub po chemioterapii skontaktowali się ze swoim zespołem opieki zdrowotnej. Lekarze i pielęgniarki wykonujący leczenie będą mogli udzielić konkretnych porad i wskazówek.[2]
Mimo że zdania są podzielone, wielu onkologów sugeruje, by w trakcie leczenia niemal całkowicie zrezygnować z alkoholu. [8]
Co przemawia za tym stanowiskiem?
- U osób ze zdiagnozowanym rakiem, spożycie alkoholu może wpływać na ryzyko zachorowania na nowy nowotwór. [3]
- Alkohol może wchodzić w interakcje z wybranymi lekami stosowanymi w trakcie chemioterapii, powodując liczne skutki uboczne. [3,8]
Np. prokarbazyna, lek stosowany u osób z guzem mózgu, w połączeniu z alkoholem może wywołać bóle głowy, trudności z oddychaniem i omdlenia. [8] - W trakcie terapii chorzy często stosują leki przeciwbólowe czy przeciwwymiotne. Te preparaty również nie mogą być łączone z alkoholem. [8,9]
- Leczenie nowotworu osłabia organizm i nie radzi on sobie tak dobrze z metabolizowaniem alkoholu. [8]
- Chemioterapia może uszkodzić śluzówkę jelit, a alkohol ją dodatkowo podrażnia. [8]
- Wiele leków stosowanych w leczeniu raka jest rozkładanych przez wątrobę. Alkohol jest również przetwarzany przez wątrobę i może powodować zapalenie wątroby. Ta reakcja zapalna może zaburzać rozkład leków stosowanych w chemioterapii, zwiększać skutki uboczne leczenia i prowadzić do uszkodzenia tego narządu. [8,10]
- Terapia nowotworowa może powodować owrzodzenia jamy ustnej. W takim wypadku nawet niewielka ilość alkoholu może je podrażniać, a także pogorszyć ich stan. [3,10]
- Jednym z najpoważniejszych i najczęściej występujących skutków ubocznych chemioterapii jest neurotoksyczność. [11] Alkohol sam w sobie jest środkiem toksycznym, który oddziałuje na układ nerwowy tj. błony komórkowe i neuroprzekaźniki. Neurony są szczególnie wrażliwe na jego działanie. [12] Dlatego nadużywanie alkoholu może być ważnym czynnikiem ryzyka wystąpienia neurotoksycznego powikłania chemioterapii. [11]
- W dniu chemioterapii oraz kilka dni po niej mogą występować uporczywe nudności, a alkohol może je dodatkowo zaostrzyć. [9]
- Niektóre leki stosowane w chemioterapii powodują zmianę smaku. Tak więc jedzenie i picie mogą nie smakować tak, jak wcześniej. Może to oznaczać, że ludzie, którzy kiedyś lubili alkohol, teraz nie będą tolerować jego smaku. [13]
- U wielu osób podczas chemioterapii pojawia się ból w jamie ustnej i może się okazać, że alkohol będzie go potęgował. [13]
Niektórzy lekarze wskazują, że niewielkie ilości niezbyt mocnego alkoholu między zabiegami nie powinny znacząco wpłynąć na zdrowie pacjenta. [9,13]
Jeśli zbliża się ważne wydarzenie towarzyskie, podczas którego alkohol mógłby zostać skonsumowany, można zapytać lekarza, czy można zorganizować zabieg w taki sposób, by nie nakładał się on z wyznaczoną datą spotkania. [13]
Warto pamiętać o interakcjach alkoholu, sposobie jego metabolizowania i wpływie na organizm, który i tak jest już znacznie osłabiony. Nadmierne spożycie alkoholu nie jest w ogóle wskazane w takiej sytuacji. Jeśli jest to możliwe, warto z niego całkowicie zrezygnować lub ograniczyć go do minimum. [10,13]
Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości lub rozważamy spożycie napojów alkoholowych w trakcie leczenia, należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym. Będzie posiadał on najszersze informacje na temat naszego leczenia oraz doradzi czy picie alkoholu jest wskazane, a także jakie jego dawki będą bezpieczne dla naszego organizmu. [2,9,13]
Czy rodzaj napoju alkoholowego w trakcie leczenia ma znaczenie?
Etanol to rodzaj alkoholu, który można znaleźć w napojach takich jak piwa, wina, likiery, wódka, etc. Najważniejszym czynnikiem zachorowania na raka wydaje się ilość wypijanego alkoholu przez osobę, w danym czasie, a nie rodzaj wybranego trunku. [3]
Czerwone wino obfituje w polifenole działające jako silne przeciwutleniacze. Piwo jest bogate węglowodany, aminokwasy, składniki mineralne, witaminy i inne związki fenolowe. Jednak rakotwórcze działanie napojów alkoholowych wynika z ich zawartości etanolu, która zwiększa się wraz z ilością wypijanego trunku. [7]
Rodzaj alkoholu, w większości przypadków, nie ma znaczenia, ponieważ wszystkie zawierają etanol. Ponadto aldehyd octowy (metabolizowana forma etanolu) jest najbardziej toksycznym metabolitem i zakłóca syntezę i naprawę DNA, co przyczynia się do działania rakotwórczego. Powoduje on uszkodzenia tkanek, stany zapalne, interakcje z folianem i zakłócenia szlaków estrogenowych. [10]
Jeśli zdecydujemy się na alkohol, warto jednak trzymać się z daleka od 100-procentowych trunków, gdyż dostarczają one najwięcej czystego alkoholu. To ile etanolu spożywamy, ma większe znaczenie niż to, co faktycznie pijemy. [14]
Wskazuje się, że najlepszą i najzdrowszą opcją będą napoje bezalkoholowe, coraz szerzej dostępne na rynku. [14]
Alkohol po zakończeniu chemioterapii
W kompleksowym badaniu populacyjnym nad spożyciem alkoholu [15] wśród dorosłych osób, które przebyły raka, większość uczestników z historią onkologiczną zgłosiło się jako osoby obecnie pijące, a wiele z nich znacznie przekraczało limity jego spożycia oraz upijało się.
Biorąc pod uwagę działanie alkoholu na organizm, podnosi się temat stworzenia szczegółowych wytycznych spożycia alkoholu wśród osób, które przeżyły raka. Wskazuje się także na stopniową, ale trwałą tendencję do zwiększania spożycia alkoholu wśród osób, które przebyły raka, w ciągu ostatniej dekady. [15]
Wiele badań [3] wykazało związek między spożywaniem alkoholu a ryzykiem rozwoju niektórych nowotworów. Nie jest jednak jasne, czy spożywanie alkoholu po leczeniu może zwiększać ryzyko nawrotu tych nowotworów. Teoretycznie możliwe jest, że jego spożycie może zwiększać to ryzyko. Na przykład alkohol może podnieść poziom estrogenów w organizmie, co może przyczynić się do nawrotu raka piersi. Jednak nie istnieją mocne dowody naukowe na poparcie lub obalenie tej tezy. [3]
Biorąc pod uwagę skutki spożycia alkoholu, najlepiej jest go unikać. Jeśli się na niego decydujemy kluczem do zminimalizowania negatywnych powikłań i czerpania korzyści z potencjalnych działań zdrowotnych jest jego picie z umiarem. Im wyższa zawartość czystego alkoholu w wybranym trunku, tym mniej bezpiecznie można go spożywać. [16]
W raporcie z Harvardu [17] zauważono również, że jeśli zdecydujemy się pić alkohol, warto upewnić się, że otrzymujemy co najmniej 600 mikrogramów kwasu foliowego na dzień, ponieważ alkohol blokuje wchłanianie tej witaminy. [16]
Jeśli osoby, które przeżyły raka, zdecydują się na picie alkoholu, jego spożycie powinno być ograniczone do nie więcej niż jednego drinka dziennie dla kobiet i dwóch drinków dla mężczyzn. Jeden napój jest zdefiniowany jako: 12 uncji (354 ml) piwa, 5 uncji (147 ml) wina, 1,5 uncji (44 ml) 80-procentowych destylowanych alkoholi [18]
Chęć spożywania alkoholu przez osoby, które przeszły leczenie nowotworowe jest znana i doskonale rozumiana. Mamma Help, czeska organizacja non-profit, działająca na rzecz kobiet z rakiem piersi, przyczyniła się do stworzenia bezalkoholowego piwa dla osób po chemioterapii. Zadbali o to, by smak był wyrazisty i przyjemny. Szefowa organizacji sama przeszła chemioterapię, więc wiedziała, czego oczekuje od tego napoju. Jest on nieco słodszy niż zwykłe piwo, by zwalczyć charakterystyczną, nieprzyjemną gorycz. Pozbawione jest alkohol i wzbogacone m.in. w potas i witaminy z grupy B. Mówi się także, że ma ono przeciwdziałać skutkom chemioterapii. Napój został dostarczony do niektórych szpitali oraz aptek w Czechach, ale są plany, by w przyszłości trafił na półki czeskich supermarketów. [19]
W przypadku osób, które zakończyły leczeniem, niezwykle ważne jest, by przed powrotem do spożywania alkoholu, omówić z lekarzem: rodzaj nowotworu, ryzyko nawroty, sposób leczenia, ogólny stan zdrowia, możliwe skutki spożywania etanolu. [3]
Onkolodzy powinni edukować pacjentów, podejmować ocenę spożycia alkoholu i informować o potencjalnych skutkach zdrowotnych nadmiernego picia. [15]
Najczęstsze pytania na temat produktów alkoholowych
Osoba cierpiąca na nowotwór powinna wziąć pod uwagę działanie alkoholu na organizm. Należy przedyskutować z lekarzem obecną sytuację zdrowotną, stan pacjenta oraz leki stosowane w trakcie wybranej terapii onkologicznej. Jeśli nie istnieją ku temu silne przeciwwskazania, osoba chora może w ograniczonych ilościach spożywać alkohol.
W trakcie chemioterapii należy ograniczyć wszelkie używki, stres oraz potencjalne czynniki wpływające na proces leczenia. Należy dbać o organizm poprzez stosowanie się do zaleceń lekarza i zespołu terapeutycznego.
Alkohol wywiera wpływ na wszystkie komórki organizmu. Może on powodować uszkodzenie tkanek zdrowych, jak i tych dotkniętymi zmianami nowotworowymi. Bezpośrednie działanie alkoholu na komórki rakowe wykazano w badaniu (na wielkiej liczbie chomików), w którym stosowano bezpośrednie wstrzyknięcia etanolu do guza. [20] Niestety nie istnieją dowody na to, że przyjmowanie alkoholu drogą pokarmową może zatrzymać progresję nowotworu.
Jeżeli chemioterapia została zakończona, należy skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym w celu omówienia rodzaju nowotworu, ryzyka nawrotu, sposobu leczenia, ogólnego stanu zdrowia oraz możliwych skutków spożywania etanolu. Jeśli nie są przyjmowane leki wchodzące w interakcje z etanolem, skutki niepożądane leczenia ustąpiły, a lekarz nie ma przeciwwskazań, można wprowadzić ograniczenie ilości alkoholu. Niestety, nie została ustalona żadna konkretna liczba dni/tygodni/miesięcy, po jakich można spożywać tego typu napoje, gdyż każdy przypadek jest odmienny i wymaga indywidualnego traktowania.
W trakcie chemioterapii najlepiej, w miarę możliwości, w ogóle unikać alkoholu. Czerwone wino wydaje się lepszym wyborem niż wysokoprocentowe trunki. Chęć spożycia wina należy omówić z lekarzem, który poinformuje, czy w tym konkretnym przypadku jest to wskazane. Można również skorzystać z bezalkoholowych alternatyw, które obfitują w polifenole, ale nie zawierają etanolu.
W trakcie chemioterapii najlepiej, w miarę możliwości, w ogóle unikać alkoholu. Piwo wydaje się lepszym wyborem niż wysokoprocentowe trunki. Chęć spożycia piwa należy omówić z lekarzem, który poinformuje, czy w tym konkretnym przypadku jest to wskazane. Można również skorzystać z bezalkoholowych alternatyw, które obfitują w związki fenolowe i witaminy, ale nie zawierają etanolu.
Chęć spożycia wina czy piwa należy omówić z lekarzem, który poinformuje, czy w tym konkretnym przypadku jest to wskazane.
Podsumowanie
Etanol to substancja, która nie pozostaje obojętna naszemu organizmowi. Jego metabolizm prowadzi do powstania toksycznych substancji, które mogą mieć wpływ na proces nowotworzenia. Nie jest on wskazany, osobom zdrowym, a tym bardziej chorym na nowotwór. Zaleca się, by w miarę możliwości go ograniczać, a jeśli to możliwe w ogóle z niego zrezygnować.
Pozytywny wpływ na zdrowie napojów alkoholowych wynika głównie z zawartości substancji dodatkowych (takich jak polifenole), a nie etanolu. Związki te (m.in. resweratrol) zawarte są również w bezalkoholowych odpowiednikach popularnych trunków.
Jeśli osoba chora na raka, w trakcie chemioterapii chciałaby spożyć alkohol, powinna w pierwszej kolejności skontaktować się ze swoim lekarzem. Istnieje wiele interakcji między stosowanymi lekami a etanolem, które mogą negatywnie wpływać na chorego oraz proces leczenia.
Jeśli po zakończonej terapii chcielibyśmy powrócić do spożywania napojów wysokoprocentowych, należy zachować umiar i ostrożność. Niestety, nie istnieją silne dowody na to, w jaki sposób alkohol wpływa na proces karcynogenezy i nawrót nowotworu u rekonwalescentów. Biorąc pod uwagę metabolizm, wskazane jest jednak jego ograniczenie.
Konieczna jest edukacja pacjentów onkologicznych, przez zespół terapeutyczny, na temat działania alkoholu. Dowody naukowe wskazują, że wielu z nich, po zakończonym leczeniu, powraca do spożywania alkoholu, często w ilościach znacznie przekraczających dozwolone spożycie.
W trakcie leczenia i choroby należy kierować się zdroworozsądkowym podejściem. W razie wszelkich wątpliwości należy kontaktować się z lekarzem, który ma najszerszą wiedzę na temat stanu pacjenta.
Bibliografia:
- Wojtukiewicz, M. Z., Sierko, E. (2000). Alkohol a nowotwory. NOWOTWORY 2000, 50 (1), 39-47
- National Cancer Institute. Alcohol and Cancer Risk. Pobrano 26.06.2022 z https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/alcohol/alcohol-fact-sheet
- American Cancer Society. Alcohol Use and Cancer. Pobrano 26.06.2022 z https://www.cancer.org/healthy/cancer-causes/diet-physical-activity/alcohol-use-and-cancer.html
- Meadows, G. G., & Zhang, H. (2015). Effects of Alcohol on Tumor Growth, Metastasis, Immune Response, and Host Survival. Alcohol research : current reviews, 37 (2), 311–322
- Krajowy Rejestr Nowotworów. Alkohol. Pobrano dnia 26.06.2022 z http://onkologia.org.pl/alkohol/
- Le Daré, B., Lagente, V., Gicquel, T. (2019) Ethanol and its metabolites: update on toxicity, benefits, and focus on immunomodulatory effects. Drug Metab Rev., 51 (4), 545-561
- Arranz, S., Chiva-Blanch, G., Valderas-Martínez. P., Medina-Remón, A., Lamuela-Raventós, R. M., Estruch, R. (2012) Wine, beer, alcohol and polyphenols on cardiovascular disease and cancer. Nutrients, 4 (7), 759-81
- Kapała, A. Czy między kolejnymi dawkami chemioterapii można pić alkohol. Pobrane dnia 26.06.2022 z https://mednavi.pl/artykul/czy-miedzy-kolejnymi-dawkami-chemioterapii-mozna-pic-alkohol
- Zylberberg, S. (2020). Is it safe to drink wine during chemotherapy?. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://www.winespectator.com/articles/health-q-a-is-it-safe-to-drink-wine-during-chemotherapy
- UNC School of Medicine. (2018). I Have Cancer, Can I Drink Alcohol?. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://unclineberger.org/nutrition/i-have-cancer-can-i-drink-alcohol/
- Alivia Onkofundacja. (2020). Najczęstszy skutek uboczny chemioterapii. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://alivia.org.pl/wiedza-o-raku/skutki-uboczne-chemioterapii-neurotoksycznosc-obwodowa/?gclid=CjwKCAjw77WVBhBuEiwAJ-YoJMYtEI4F6uev0KOhgA62922jElKFwievmXR9PI_abRXBBTk0lEDNwhoCQooQAvD_BwE
- Piedrahita, A., Vergas, B., Culma, L. (2017). Neurotoxicidad Alcoholica. Revista Med, 25 (1), 87-101
- Cancer Research UK. Social life, alcohol and other activities during chemotherapy. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cancer-in-general/treatment/chemotherapy/living-with/social-life-activities
- Espat, A. (2015). Guide: Alcohol and cancer. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://www.mdanderson.org/publications/focused-on-health/alcohol-cancer.h18-1589835.html
- Sanford, N. N., Sher, D. J., Xu, X., Ahn, C., D’Amico, A. V., Aizer, A. A., Mahal, B. A. (2020). Alcohol Use Among Patients With Cancer and Survivors in the United States, 2000–2017, Journal of the National Comprehensive Cancer Network J Natl Compr Canc Netw, 18 (1), 69-79.
- Compass Oncology. (2018) Alcohol After Cancer?. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://www.compassoncology.com/blog/alcohol-after-cancer
- Harvard T.H. Chan. Alcohol: Balancing Risks and Benefits. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-drinks/drinks-to-consume-in-moderation/alcohol-full-story/
- City of Hope. Higher Cancer Risk. Pobrano dnia 26.06.2022 z https://www.cityofhope.org/patients/survivorship/physical-health-and-wellness-after-cancer-treatment/wellness-after-cancer-treatment/limiting-alcohol-after-cancer-treatment
- Wachowicz, K. (2018). Powstało piwo dla osób po chemioterapii. Nie zawiera alkoholu, za to mnóstwo minerałów. Pobrano z 26.06.2022 z https://noizz.pl/lifestyle/powstalo-piwo-dla-osob-po-chemioterapii/lms7gy2
- Morhard, R., Nief, C., Barrero Castedo, C., Hu, F., Madonna, M., Mueller, J. L., Dewhirst, M. W., Katz, D. F., Ramanujam, N. (2017). Development of enhanced ethanol ablation as an alternative to surgery in treatment of superficial solid tumors. Sci Rep, 7 (1), 8750.
