Dzieci mają skłonność do zjadania większych porcji – pozytywne i negatywne aspekty

W badaniu naukowcy analizowali, czy dzieci w wieku od 3 do 5 lat były podatne na efekt wielkości porcji – skłonności do jedzenia większej ilości, gdy podawane są obfitsze porcje. Okazało się, że gdy podawano większe porcje typowych posiłków lub przekąsek, dzieci spożywały więcej jedzenia, zarówno pod względem ich objętości, jak i wartości energetycznej.  Odkrycia opublikowane niedawno w „American Journal of Clinical Nutrition”  sugerują, że opiekunowie powinni zwracać szczególną uwagę nie tylko na ilość podawanej żywności, ale także na jej różnorodność.

Porcje potraw

„Trudno jest zdefiniować czynniki, które są odpowiednie dla wszystkich przedszkolaków, ponieważ ich wymagania kaloryczne różnią się ze względu na różnice w wysokości, masie ciała i poziomie aktywności.(…) Dobrym pomysłem jest jednak przyjrzenie się proporcjom różnych potraw, które podajesz, z owocami i warzywami wypełniającymi połowę talerza oraz mniejszymi porcjami żywności o większej gęstości kalorii, zgodnie z zaleceniami USDA MyPlate”.

Jak wykorzystać ten efekt?

Autorzy dodają, że ​​wyniki sugerują również, że efekt wielkości porcji może być stosowany strategicznie przez opiekunów, aby zachęcić dzieci do jedzenia większej ilości owoców i warzyw.

„Pozytywną stroną jest to, że możesz wykorzystać efekt wielkości porcji strategicznie, na przykład poprzez podawanie większych porcji owoców i warzyw, aby zwiększyć ich spożycie (…) Możesz również podawać je na początku posiłku lub jako przekąski. Kiedy nie ma innych produktów konkurujących z nimi, dzieci mogą chętniej je spożywać”.

Badacze do tej pory sądzili, że małe dzieci mogą wyczuć, ile kilokalorii z pożywienia potrzebują i odpowiednio dostosować swoje nawyki żywieniowe (proces zwany „samoregulacją”). Poprzednie badania testowały tę teorię, analizując nawyki żywieniowe dzieci podczas jednego posiłku lub w ciągu jednego dnia. Samoregulacja może potrwać dłużej – nawet 3 do 4 dni – i dlatego badacze chcieli zbadać efekt wielkości porcji u dzieci przez pełne 5 dni.

Badanie

Naukowcy badali 46 dzieci w wieku od 3 do 5 lat z ośrodków opieki nad dziećmi w kampusie University Park w czasie dwukrotnych 5-dniowych eksperymentów. Wszystkie posiłki i przekąski były dostarczane, dzieci otrzymywały porcje o rozmiarze podstawowym, a w innym okresie podawano porcje, które zwiększono o 50%.

„W większych porcjach posiłków chcieliśmy podawać ilość pokarmu, które dzieci mogą napotkać w życiu codziennym (…) Na przykład zamiast czterech kawałków nuggetsów z kurczaka otrzymają sześć, co oznacza 50-procentowy wzrost”.

Podczas obu pięciodniowych okresów dzieci mogły jeść tyle, ile tylko chciały. Po skończeniu jedzenia resztki jedzenia zostały zważone, aby zmierzyć, ile każde z nich faktycznie spożywa. Dodatkowo, każde dziecko nosiło akcelerometr przez cały pięciodniowy okres, aby określić poziom aktywności,  badacze również zmierzyli ich wzrost i masę ciała.

Wyniki

Po przeanalizowaniu danych naukowcy odkryli, że podawanie większych porcji powodowało, że dzieci jedzą o 16% więcej jedzenia niż w przypadku mniejszych porcji, co prowadzi do dodatkowych 18% kilokalorii. „Gdyby przedszkolaki miały zdolność samoregulacji spożycia kalorii, powinny były wyczuć, że dostawały dodatkowe porcje w ciągu pięciu dni i zaczęły jeść mniej. Ale nie widzieliśmy żadnych dowodów na to”. Naukowcy odkryli również, że dzieci z wyższymi wartościami percentyla BMI w swoim wieku były bardziej narażone na większe porcje. Ponadto efekt wielkości porcji wydawał się silniejszy u dzieci z nadwagą lub otyłością.

„Odkryliśmy, że chociaż efekt wielkości porcji jest ogólnie silny, niektóre dzieci wydają się bardziej podatne” – podsumowują autorzy.

Źródło: Alissa D Smethers, Liane S Roe, Christine E Sanchez, Faris M Zuraikat, Kathleen L Keller, Samantha M R Kling, Barbara J Rolls. Portion size has sustained effects over 5 days in preschool children: a randomized trial. The American Journal of Clinical Nutrition, 2019;