Liczi – król owoców

Król owoców wywodzi się z Azji Południowo – Wschodniej a przede wszystkim z południowych Chin. Liczi bo to ono otrzymało ten zaszczytny tytuł od tubylców, to owoc rosnący na majestatycznych, symetrycznych i wiecznie zielonych koronach drzew Litchi chinensis, w kiściach od trzech do kilkudziesięciu owoców [1].

Uprawa liczi

Liczi uprawia się głownie Indiach, Chinach, Afryce Południowej na Florydzie i w obszarach o gorącym, wilgotnym klimacie i długim lecie. Drzewo źle znosi długotrwałe upały jak i przymrozki [2].

Zbiory owoców przypadają na koniec czerwca i początek lipca. Owoce są bardzo nietrwałe dlatego najlepiej spożywać je surowe „prosto z drzewa”. Niska trwałość przyczynia się do tego, że dostawcy muszą zachowywać szczególna ostrożność w czasie transportu, gdyż skórka liczi łatwo ulega zbrązowieniu, a owoc traci na jakości [1].

Jak wygląda owoc?

Owoce liczi kształtem przypominają maliny, z tym że są nieco większe i pokrywa je chropowata, najczęściej czerwona, twarda skórka. Po usunięciu skórki widać jędrny, białawy, jadalny owoc, w którego centrum znajduje się ciemnobrązowa pestka wielkości fasoli [1].

Jakie owoce kupować?

W sklepie najlepiej wybrać owoce o wyrazistym czerwonym, żółtym lub różowym kolorze, zależnie od odmiany. Dojrzałe owoce łatwo oddzielić od skorupki. Po zakupie najlepiej przechowywać je w lodówce maksymalnie do 7-10 dni. Owoce można również zamrażać w całości ze skórką do późniejszego użytku [1, 2].

Owocowa podróż w egzotykę

Co cennego skrywa owoc?

Liczi jest bogatym źródłem witaminy C oraz potasu, dodatkowo 100 gram owoców zawarte jest jedynie 66 kcal [3].

Składnik	Ilość	Jednostka
Woda	81.76	g
Energia	66	kcal
Białko	0.83	g
Tłuszcz	0.44	g
Węglowodany ogółem	16.53	g
Błonnik	1.3	g
Cukry	15.23	g
Wapń	5	mg
Żelazo	0.31	mg
Magnez	10	mg
Fosfor	31	mg
Potas	171	mg
Sód	1	mg
Cynk	0.07	mg
Miedź	0.148	mg
Selen	0.6	µg
Witamina C	71.5	mg
Tiamina	0.011	mg
Ryboflawina	0.065	mg
Niacyna	0.603	mg
Witamina B6	0.1	mg
Foliany	14	µg
Cholina	7.1	mg
Witamina B12	0	µg
Witamina E	0.07	mg
Witamina K	0.4	µg

Ponadto liczi jest cennym źródłem przeciwutleniaczy, wymienionej wcześniej witaminy C oraz polifenoli. Przeciwutleniacze zwalczają m.in. takie choroby jak: nowotwory, miażdżyca i choroby neurodegeneracyjne. Oddziałują na związki czynne biologicznie chroniąc je przed reaktywnymi formami tlenu. Przeciwutleniacze przerywają rodnikowe reakcje łańcuchowe, redukują wolne rodniki, wygaszają tlen singletowy oraz chelatują jony metali przejściowych [4].

Jak najsmaczniej?

Tak jak wcześniej wspomniano owoc najlepiej spożywać surowy, miąższ jest wówczas słodki, mięsisty z lekko kwaśnym posmakiem. Wielbicieli deserów ucieszy fakt, że świetnie komponują się z bitą śmietaną i lodami. Liczi można również użyć przy komponowaniu sałatek [5].

W gastronomi można spotkać się z przepisami na wieprzowinę i kurczaka z owocami liczi, grillowanego tuńczyka czy nawet kaczkę w curry z tym owocem [6].

Na rynku możemy znaleźć m.in. takie przetwory z liczi jak: preparowane owoce, dżemy, syropy, soki, sosy oraz herbaty [1].

Podsumowanie

Z czystym sumieniem króla owoców można zaliczyć jako posiłek, tudzież dodatek do dań w zdrowej, zbilansowanej diecie. Wysoka zawartość związków przeciwutleniających i potasu jest jego dużym atutem. Ale nie zapomnijmy o najważniejszym liczi przed wszystkim jest smaczne.

Salak – Snake fruit

Bibliografia

[1] Roycewicz A. (2005): Warto poznac-liczi. Działkowiec 11: 46.
[2] Brejwo B. (1999): Poznajemy owoce egzotyczne. Granat. Liczi. Zielonogórski Informator Rolniczy 03: 38.
[3] https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/786694/nutrients
[4] Ciecierska M., Derewiaka D., Drużyńska B., Kowalska J., Majewska E., Szymańska J (2014): Składniki bioaktywne i właściwości przeciwrodnikowe wybranych owoców egzotycznych. Aparatura Badawcza i Dydaktyczna 2: 169-174.
[5] Deren D. (2010): Liczi, pitaja i spółka. Mój Piękny Ogród 05: 92-93.
[6] Czerwinska D. (2011): Słodka egzotyka. Charakterystyka i zastosowanie owoców z dalekich krajów. Przegląd Gastronomiczny 65: 07-08.