Mięso wieprzowe. Wieprzowina i jej miejsce w zbilansowanej diecie

Jak wynika z danych statystycznych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny (GUS), na początku grudnia 2019 r. pogłowie trzody chlewnej w Polsce wyniosło 11 215,5 tys. sztuk. Wzrosło ono o 187, 7 tys. sztuk względem grudnia 2018 r. Najwięcej świń możemy znaleźć w Wielkopolsce (35,9% pogłowia), na Mazowszu (11,1% pogłowia), oraz w województwie Łódzkim (10,5%). [1]

Statystyczny Polak w ciągu roku zjada znacznie więcej mięsa wieprzowego niż drobiowego, czy wołowego. W 2018 roku Polacy zjedli średnio 42,6 kg mięsa wieprzowego na osobę. Dla porównania drobiu zjedzono aż o 13 kilogramów mniej, a wołowiny aż o około 39 kilogramów mniej. [2]

Według danych prognozowych zaprezentowanych przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa w ciągu następnych 10 lat popyt na mięso wieprzowe wzrośnie o nawet 8%. W krajach rozwijających się spożycie wzrośnie z 78,3 mln ton do 86 mln ton, natomiast w krajach rozwiniętych z 41,2 mln ton do 42,8 mln ton. [3]

Mięso wieprzowe jest cenione na całym świecie z uwagi na bardzo szeroki zakres wykorzystania tego mięsa w kuchni i przetwórstwie. Można z niego sporządzić różnorodne produkty i dania gotowe, różniących się od siebie wyglądem, konsystencją, czy smakiem.

Korzyści płynące ze spożycia mięsa wieprzowego

Spożywanie mięsa wieprzowego w odpowiednich ilościach korzystnie wpływa na nasze zdrowie. Zawiera ono szereg składników odżywczych, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Poniżej zostały przedstawione podstawowe korzyści płynące ze spożycia tego mięsa. [4]

Podstawowym składnikiem, o którym większość ludzi myśli, gdy słyszy słowo „mięso” jest białko. Białko zawarte w wieprzowinie jest pełnowartościowe i łatwo przyswajalne. Chude kawałki wieprzowiny zawierają więcej białka, niż te bardziej otłuszczone. Dlatego, jeśli zależny nam na białku należy wybierać mniej tłuste kawałki mięsa wieprzowego (np. schab). Białko jest podstawowym składnikiem odżywczym, odpowiedzialnym między innymi za budowę i odbudowę naszych mięśni. Wieprzowina będzie więc idealna dla osób pragnących zwiększyć masę mięśniową. [4]

Mięso wieprzowe to również źródło witamin i składników mineralnych. Mała porcja (85 gramów) dostarcza aż 20% zapotrzebowania fosforu, 14% cynku, 11% potasu, 6% magnezu i 5% żelaza. Są to składniki niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania. Wzmacniają kości i generują energię w komórkach (fosfor), pomagają w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi (potas), czy wspomagają wzrost i rozwój organizmów (żelazo). [4]

Witaminy zawarte w mięsie wieprzowym to głównie te rozpuszczalne w wodzie, czyli z grupy B. Mała porcja wieprzowiny (85 gram) dostarcza aż 54% dobowego zapotrzebowania na tiaminę (wit. B₁), 37% niacyny (wit. B₃), 37% pirydoksyny (wit. B₆), 19% ryboflawiny (wit. B₂), 8% kobalaminy (wit. B₁₂). Witaminy te wpływają m.in. na metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczy (tiamina), budowę czerwonych krwinek (kobalamina), prawidłowe funkcjonowanie koenzymów i enzymów potrzebnych do prawidłowego metabolizmu składników odżywczych (pirydoksyna). [4]

Tłuszcz jest najbardziej dyskusyjnym składnikiem mięsa, wiele osób uważa, że powinniśmy go unikać – szczególnie tego zawartego w mięsie. Nie jest to do końca prawda, tłuszcz zawarty w mięsie wieprzowym może mieć korzystny wpływ na nasz organizm, wszystko zależy od rodzaju tłuszczu zawartego w mięsie, a tym samym od kawałków mięsa.

Poprzez zmiany techniki żywienia i hodowli, producenci wieprzowiny odpowiedzialni za zaopatrzenie konsumentów w chudą wieprzowinę dostarczają dziś mięso chudsze o 16% i zawierające 27% mniej kwasów tłuszczowych nasyconych względem roku 1991. Wiele kawałków mięsa jest teraz tak chuda, jak kurczak bez skóry.

Tłuszcz o wysokiej jakości odżywczej wpiera działanie układu nerwowego, obniża poziom cholesterolu, czy wspomaga prawidłowe funkcjonowanie systemu krwionośnego w organizmie człowieka. Dodatkowo tłuszcz jest nośnikiem smaku, więc potrawa, która zawiera choć odrobinę tłuszczu będzie nam po prostu smakować lepiej. [4]

Jak kupować mięso wieprzowe?

Po mięso wieprzowe najlepiej udać się do zaufanego lokalnego sklepu mięsnego, gdzie interesujący nas kawałek mięsa można dokładnie obejrzeć, a dodatkowo rozmowa ze sprzedawcą da nam wiedzę, kiedy była dostawa mięsa.

Jednak często wielkie dyskonty oferują znacznie lepsze ceny od lokalnych sklepów. Kupując tam mięso należy pamiętać przede wszystkim o sprawdzeniu daty przydatności do spożycia oraz kraju pochodzenia mięsa.

Najlepiej kupić mięso z Polski oraz z dłuższą datą ważności – czym dłuższa data, tym bardziej świeże mięso. Przy zakupie mięsa wieprzowego powinniśmy również pamiętać o najważniejszych wyróżnikach jakości czyli: kolorze, zapachu, ilości tłuszczu i ścięgien, jędrności i wilgotności. [5]

Świeże mięso wieprzowe powinno charakteryzować się barwą od jasnego różu do czerwieni. Te pochodzące od młodszych sztuk ma jaśniejszą barwę. Intensywność kolor zależy również od części tuszy, z której pochodzi dany kawałek. Ważne jest to, żeby jeden kawałek mięsa miał taki sam kolor na całej powierzchni. Przebarwienia i niejednolita barwa świadczą o nieprawidłowościach związanych z ubojem tuszy i jej rozbiorem. Odcień żółty i brązowy mogą sugerować, że mięso jest nieświeże. [5]

Zapach mięsa powinien przede wszystkim kojarzyć się z krwią, wszystkie inne zapachy mogą wynikać z nieświeżości, złego przechowywania, czy nawet dodatku do mięsa chemicznych środków np. konserwantów. [5]

Mięso wieprzowe najwyższej jakości jest chude i nieścięgniste. Czym mięso gorszej jakości, tym więcej tłuszczu i widocznych ścięgien. Mięso krwawe też nie zalicza się do tych najwyższej klasy. [5]

Przy zakupie mięsa wieprzowego należy zwrócić uwagę również na wilgotność mięsa. Lepszej jakości jest mięso wieprzowe, które na przekroju jest suche, bez widocznych kropli wody. Jednak nie może być też ono przesuszone. Dodatkowo powinno być ono jędrne i posiadać twardą konsystencję. [5]

Jak przechowywać mięso wieprzowe w domu?

Sposób przechowywania żywności jest bardzo ważny. Prawidłowe przechowywanie może znacznie przedłużyć świeżość oraz przydatność do użytku produktów spożywczych. Należy pamiętać, że na każdym opakowaniu powinny znajdować się informacje dotyczące przechowania danego produktu. [6]

Surowe mięso wieprzowe należy umieścić na dolnej półce w lodówce. Najlepiej przechowywać je w oryginalnym opakowaniu, szczelnie zamkniętym. Trzeba trzymać je z dala od gotowych potraw. Najlepsza temperatura do przechowywania mięsa w lodówce to 2-6’C. Surową wieprzowinę można przechowywać do daty, którą producent umieścił na opakowaniu. [6]

Mrożenie wieprzowiny

Jeśli nie uda się wykorzystać mięsa i wiemy, że w najbliższym czasie nie będzie takiej okazji, możemy je zamrozić. Mięso możemy poddać temu procesowi do daty przydatności, która widnieje na opakowaniu. Do zamrożenia możemy użyć hermetycznych pojemników, folii spożywczej, czy specjalnych worków do mrożenia.

Mięso w zamrażalniku może być przechowywane do około 3 miesięcy. Aby je rozmrozić, najlepiej wsadzić je do lodówki na całą noc, jednak można też użyć funkcji rozmrażania w kuchence mikrofalowej. Rozmrażanie w ciepłej wodzie, czy pozostawienie na stole w kuchni nie jest dobrym rozwiązaniem z uwagi na fakt możliwości rozwoju szkodliwych mikroorganizmów na mięsie. [6]

Wieprzowinę gotową do spożycia (gotowaną, smażoną itp.) najlepiej przechowywać w najwyższych półkach lodówki, z dala od surowych warzyw, owoców itp. Mięso wieprzowe poddane obróbce cieplnej można przechowywać do około 2 dni. [6]

Gotowe danie z wieprzowiny można także zamrozić, w tym przypadku zasady są podobne, jak w przypadku mięsa surowego. [6]

W jaki sposób pakowana jest wieprzowina?

Dwie najczęstsze metody pakowania mięsa to: pakowanie w atmosferze modyfikowanej i pakowanie próżniowe. [7]

Pakowanie próżniowe polega na wysysaniu powietrza z opakowania i hermetyczne jego zamknięcie. [7]

Pakowanie w atmosferze modyfikowanej (MAP) polega na zastąpieniu powietrza specjalną mieszaniną gazów. Gazy używane do tego procesu to: azot, dwutlenek węgla i tlen. Mieszane są one w odpowiednich proporcjach, aby produkt mógł zachować jak najwyższą jakość, w jak najdłuższym czasie. [7]

Produkty pakowane przy użyciu atmosfery modyfikowanej nie ciekną w porównaniu z tymi pakowanymi na tackach. Można nimi potrząsnąć i dokładnie obejrzeć z każdej strony, co pozwala na robienie bardziej przemyślanych zakupów. Nie jest on także ściśnięty i zgnieciony. Można je też łatwiej i dłużej przechowywać. Pakowanie przy użyciu takiej atmosfery umożliwia także zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie użytku substancji konserwujących. [7]

Kupując mięso w opakowaniach, posiadamy dokładne informacje dotyczące numeru partii, daty przydatności, chowu itp. Często tych informacji nie uzyskamy przy zakupie mięsa na różnego rodzaju bazarach. [7]

10 ciekawostek o trzodzie chlewnej

• Dorosła świnia może biec z prędkością nawet 18 kilometrów na godzinę
• Świnie posiadają aż 15 tysięcy kubków smakowych, dla porównania ludzie mają ich 9 tysięcy
• Świnie oprócz Antarktydy żyją na wszystkich kontynentach
• Osoby z alergią na sierść zwierząt mogą przygarnąć świnie – ich szczecina pokryta jest włosami
• Na świecie żyje około 2 miliardów świń
• W Danii żyje dwa razy więcej świń niż ludzi
• Świnie się nie pocą – nie posiadają gruczołów potowych
• Lochy prośne w trakcie karmienia młodych śpiewają im
• Świnie są zwierzętami bardzo spokojnymi, wykazują agresję jedynie w przypadku, gdy czują zagrożenie
• Łatwo wytresować świnie, bez problemu można je nauczyć chodzenia na smyczy, korzystania z kuwety itp. [8]

Podsumowanie

Wieprzowina jest mięsem najczęściej spożywanym przez Polaków, a według prognoz jej spożycie będzie rosnąć. Jest to surowiec ogólnodostępny i stosunkowo tani.

Mięso wieprzowe wysokiej jakości spożywane w rozsądnych ilościach nie wpłynie negatywnie na nasze zdrowie, wręcz przeciwnie – posiada ono szereg składników odżywczych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jednak należy pamiętać, że lepiej kupować te części tuszy, które zawierają mniej tłuszczu.

Bibliografia:

1. https://www.topagrar.pl/articles/aktualnosci-branzowe-swinie/rosnie-poglowie-swin-w-polsce/  w dniu 04.02.2021 r.
2. https://firmymiesne.pl/artykul/spozycie-miesa-w-polsce-w-2018-r,6064 – w dniu 04.02.2021 r.
3. https://www.cenyrolnicze.pl/wiadomosci/rynki-rolne/trzoda-chlewna/16845-swiat-nie-zrezygnuje-z-wieprzowiny-w-ciagu-dekady-globalne-spozycie-wzrosnie-o-9-4-mln-ton – w dniu 04.02.2021 r.
4. https://www.pork.org/cooking/pork-nutrition/fat-in-pork/  – w dniu 04.02.2021 r.
5. https://lubienaboczku.pl/jak-kupic-dobra-wieprzowine/  – w dniu 04.02.2021 r.
6. https://www.healthline.com/health/food-safety-meat – w dniu 04.02.2021 r.
7. https://www.polsus.pl/images/photos/Wydawnictwa/WieprzBezp/WieprzowinaBezpieczna.pdf w dniu 04.02.2021 r
8. https://www.topagrar.pl/articles/aktualnosci-branzowe-swinie/25-ciekawostek-o-swiniach/ – w dniu 04.02.2021 r.