Raport: trendy żywieniowe w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego

W artykule na temat kontrowersyjnych trendów żywieniowych, naukowcy z American College of Cardiology Nutrition & Lifestyle Workgroup of the Prevention of Cardiovascular Disease Council  omawiają popularne trendy żywieniowe i kontrowersje wokół produktów mlecznych, dodanych cukrów, roślin strączkowych, kawy i herbaty, alkoholu, napojów energetyzujących, grzybów, żywności fermentowanej, kwasów omega-3 i witaminy B12. Artykuł przeglądowy opublikowano w „Journal of the American College of Cardiology”

Obecne zalecenia żywieniowe

Obecne zalecenia żywieniowe pokazują, że dieta sprzyjająca zdrowiu serca jest obfita w m.in.  owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe i orzechy w umiarkowanych ilościach.

Kontrowersyjne produkty

Jednak jest wiele grup produktów spożywczych, o których pacjenci mogą mieć kontrowersyjne poglądy, a są to m.in. nabiał, cukier, kawa i alkoholu.

Nabiał

Podczas gdy spożywanie produktów nabiałowych niskotłuszczowych może pomóc znacznie obniżyć ciśnienie krwi, w kilku badaniach wykazano związek między spożyciem nabiału a podwyższonym poziomem cholesterolu LDL, wysokim ryzykiem złamań i przedwczesnej śmierci z wszystkich przyczyn. Nie ma wyraźnego konsensusu co do spożycia produktów nabiałowych wśród ekspertów, ale po przeglądzie wielu metaanaliz, naukowcy ustalili, że produkty nabiałowe powinny być spożywane z ostrożnością.

Cukry dodane

Spożywanie cukrów dodanych (cukru stołowego i syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy) wiąże się ze zwiększonym ryzykiem występowania choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu i miażdżycy.

Naukowcy stanowczo zalecają, aby w jak największym stopniu eliminować cukry proste z diety, a zwłaszcza te, których źródłem jest przetworzona żywności i napoje słodzone cukrem, takie jak napoje gazowane, owocowe i dla sportowców.

Rośliny strączkowe

Wykazano, że spożywanie nasion roślin strączkowych, które obejmują fasolę, ciecierzycę, soczewicę, groch i soję skutecznie zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej serca i poprawia poziom glukozy we krwi, cholesterolu LDL, skurczowe ciśnienie krwi i masę ciała.  Rośliny strączkowe rekomenduje się również ze względu na to, że są przystępne cenowo i stanowią bogate źródło białka.

Przegląd obejmował również następujące tematy żywieniowe:

Kawa

Kawa. Ogólnie rzecz biorąc, umiarkowane spożywanie kawy wiąże się z niższym ryzykiem przedwczesnego zgonu z przyczyn ogólnych i sercowo-naczyniowych, nie ma również związku między spożyciem kawy a rozwojem nadciśnienia tętniczego.

Herbata

Herbata. Zarówno spożycie czarnej, jak i zielonej herbaty bez dodanych cukrów, słodzików lub mleka i śmietanki wydaje się być bezpieczne, a nawet związane z poprawą zdrowia układu krążenia i profilu lipidowego. 

Akohol

Alkohol. Podczas gdy związek między spożyciem alkoholu a chorobą sercowo-naczyniową jest wciąż skomplikowany, niska lub umiarkowana konsumpcja wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem choroby sercowo-naczyniowej. Jednak ze względu na ryzyko zwiększonego prawdopodobieństwa występowania upadków, niektórych chorób nowotworowych i chorób wątroby naukowcy nie zalecają spożywania alkoholu w celu uzyskania korzyści sercowo-naczyniowych.

Pozostałe produkty

Dodatkowo przeanalizowano następujące tematy:

• Napoje energetyzujące
• Grzyby
• Fermentowane produkty spożywcze
• Kwasy tłuszczowe omega-3
• Witamina B12
  

Obecne dowody potwierdzają, że spożycie białek pochodzenia roślinnego, roślin strączkowych, pokarmów będących źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, grzybów, kawy i herbaty bez dodatku cukrów, alkoholu w małych do umiarkowanych ilości jako korzystne dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego.

Infografika podsumowująca:

Naukowcy komentują: „Większość dowodów wskazuje jednak na to, że dieta oparta głównie na roślinach, z niską zawartością tłuszczu, dodanych cukrów, soli, przetworzonych produktów spożywczych  wydaje się być najzdrowsza dla serca , jak wskazują nam dane. Istotne jest aby klinicyści byli na bieżąco z popularnymi trendami żywnościowymi i aktualnymi dowodami naukowymi, aby zapewnić pacjentom rzetelne i dokładne porady żywieniowe”.

Źródło: Andrew M. Freeman, Pamela B. Morris, Karen Aspry, Neil F. Gordon, Neal D. Barnard, Caldwell B. Esselstyn, Emilio Ros, Stephen Devries, James O’Keefe, Michael Miller, Dean Ornish, Kim A. Williams, Travis Batts, Robert J. Ostfeld, Sheldon Litwin, Monica Aggarwal, Andrea Werner, Kathleen Allen, Beth White, Penny Kris-Etherton. A Clinician’s Guide for Trending Cardiovascular Nutrition Controversies. Journal of the American College of Cardiology, 2018; 72 (5): 553