Co to jest spermidyna? Gdzie się znajduje i jak wpływa na zdrowie

Spermidyna jest to związek należący do poliamin, naturalnie występujący w komórkach naszego organizmu, ale obecny jest także w komórkach roślin i zwierząt. Swą nazwę zawdzięcza występowaniu w nasieniu ssaków. Jako pierwszy odkrył ją w 1678 roku ojciec mikrobiologii – Antonie van Leeuwenhoek [1]. Biologicznie odpowiada za ochronę DNA plemników przed kwasowym środowiskiem pochwy [4].

Spermidyna popularność swą zyskała, kiedy uczeni dowiedli, że stymuluje ona proces autofagii. Autofagia zaś to naturalny proces oczyszczania organizmu z uszkodzonych lub martwych części komórek bez powodowania śmierci tychże komórek. Proces ten powoduje również degradację patogenów, np. wirusów, uniemożliwiając im wywołanie infekcji, dlatego coraz częściej wspomina się o niej w czasie pandemii COVID-19.

Spermidyna w żywności

W żywności spermidyna występuje w kiełkach zbóż, w szczególności można ją znaleźć w pszenicy oraz w jabłkach, czerwonych grejpfrutach, winogronach, brokułach, kalafiorze, zielonych sałatach, orzechach, grzybach, ziemniakach, mocno dojrzałych serach pleśniowych, soi i produktach sojowych [1].

W aptekach znajdziemy suplementy spermidyny.  Na półkach w sklepach, możemy znaleźć produkty z dodatkiem kiełków pszenicy, gdzie znajduje się ta substancja. Niektóre bakterie jelitowe wykazują zdolność produkowania poliaminy [7], ale tylko, gdy dostarczana jest do organizmu odpowiednia ilość substancji balastowych.

Długowieczność

Spermidynie przypisuje się ogromną rolę dotyczącą długowieczności. Poprzez pobudzanie procesu autofagii, spermidyna wykonuje generalne porządki w naszym organizmie. Usuwa z niego to, co zepsute i zmutowane. Niestety, nic nie trwa wiecznie. Wraz z upływem czasu organizm się starzeje. Traci powoli możliwość samowytwarzania substancji. Dochodzi do uszkodzeń organizmu i chorób typu demencja, Alzheimer, nowotwory, cukrzyca, miażdżyca. Tracimy zdolność do samodzielnego naprawiania uszkodzonych komórek.

Prawidłowy poziom w organizmie m.in. spermidyny ogranicza rozwój powyższych chorób [6,8].

Suplementacja spermidyną i jej wpływ na organizm. Wyniki badań

Gospodarka hormonalna

Spermidyna występuje naturalnie w nasieniu mężczyzn, gdzie stężenie jej jest prawdopodobnie największe, biorąc pod uwagę komórki organizmu. Przeprowadzono badania, które wykazały, że 30-dniowa suplementacja spermidyną obniżała poziom kortyzolu, zwłaszcza u mężczyzn, a podnosiła poziom testosteronu. U kobiet zwiększała poziom progesteronu i estradiolu w fazie folikularnej (faza, która rozpoczyna się z pierwszym dniem miesiączki i kończy w momencie rozpoczęcia owulacji). Badania pozwoliły wywnioskować, że spermidyna może znacząco przyczynić się do regulacji gospodarki hormonalnej (hormonów płciowych) u mężczyzn i u kobiet. To z kolei może wpłynąć na zwiększenie płodności [2], choć potrzebne są jeszcze dalsze badania w tym kierunku.

Nowotwory

🔎 Badanie przeprowadzone na starszych myszach [9] wykazało, że spermidyna odmładza limfocyty T, wspierając układ immunologiczny podczas terapii antynowotworowej.

SARS COV-2

Imponującym wynikiem badania okazał się wpływ spermidyny na zakażone ludzkie komórki nabłonka oskrzeli wirusem SARS COV-2. Naukowcy w badaniach in-vitro wykazali, że w zakażonych komórkach poziom spermidyny jest znacznie niższy w porównaniu ze zdrowymi. Podanie spermidyny hamowało propagację SARS COV-2 o 85%. Prawdopodobnie terapia ta wiąże się z faktem, że wirus SARS COV-2 ogranicza  autofagię poprzez zakłócanie wielu szlaków metabolicznych, co daje mu możliwość przetrwania i rozmnażania się [3]. Pamiętajmy jednak, że zastosowanie spermidyny w leczeniu COVID- 19 wymaga odpowiednich badań klinicznych.

Obecnie trwają badania nad opracowaniem suplementu diety hamującego SARS-COV-2, składającego się ze spermidyny i eugenolu (naturalnego organicznego związku występującego m.in. w goździkach i cynamonie). Badanie wykonywane jest w ramach europejskiego projektu naukowego SPIN (spermidine and eugenol integrator for contrasting incidence of coronovirus in EU population). Koordynowany jest przez Uniwersytet Boloński, w którym partnerami są: IMDEA Food (Hiszpania), Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk (Polska). Partnerami biznesowymi są: Molino Naldoni (Włochy), Targeting Gut Disease (Włochy) i Xeda (Francja). Suplement diety ma za zadanie wspomagać układ odpornościowy w walce z zakażeniami SARS-CoV-2 w grupach wysokiego ryzyka [5].

Podsumowanie

Przeprowadzono wiele badań w związku ze spermidyną. Na chwilę obecną udowodniono jej wielorakie pozytywne właściwości. Wydaje się, że poliamina ta naturalnego pochodzenia nie jest toksyczna. Musimy  jednak mieć na uwadze, że tylko prawidłowe żywienie i zbilansowana dieta oraz niewielka suplementacja spermidyną po konsultacji z lekarzem i dietetykiem, może wpłynąć na nasz organizm pozytywnie oraz pozwoli nam zachować zdrowie i witalność .

Bibliografia:

1. Wallace H. M. (2009). The polyamines: past, present and future. Essays in biochemistry, 46, 1–9. https://doi.org/10.1042/bse0460001
2. Bendera R, Wilson L, S, (2019). The Regulatory Effect of Biogenic Polyamines Spermine and Spermidine in Men and Women. Open Journal of Endocrine and Metabolic Diseases,9, 35 – 48
3. Gassen N, C, et al. (2020, Kwiecień 15), Analysis of SARS-CoV-2-controlled autophagy reveals spermidine, MK-2206, and niclosamideas putative antiviral therapeutics. bioRxiv-THE PREPRINT SERVER FOR BIOLOGY, https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.04.15.997254v1.full
4. Grudzińska M. (2020). Spermidyna – funkcje, badania, znaczenie i występowanie. https://portal.abczdrowie.pl/spermidyna
5. Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie. (2020, Grudzień 29), Eugenol i spermidyna – nowi sojusznicy w walce z SARS-CoV-2 w 2021 roku. https://pan.olsztyn.pl/2020/12/eugenol-i-spermidyna-nowi-sojusznicy-w-walce-z-sars-cov-2-w-2021-roku/
6. Madeo F, Carmona-Gutierrez D, Kepp O, Kroemer G (2018), Spermidine delays aging in
   humans. AgING Open-Acces – Impact Journal of Aging, 10(8), 2209 – 2211
7. Matsumoto M, Benno Y (2007) The relationship between microbiota and polyamine
   concentration in the human intenstine: a pilot study. Microbiology and Immunology, 51(1), 25 – 35
8. Wirth M, et al. (2019). Effects of spermidine supplementation on cognition and biomarkers in older adults with subjective cognitive decline (SmartAge)—study protocol for a randomized controlled trial. Alzheimer’s Research & Therapy, 11(1), 36
9. Castoldi, F., Kroemer, G., & Pietrocola, F. (2022). Spermidine rejuvenates T lymphocytes and restores anticancer immunosurveillance in aged mice. Oncoimmunology, 11(1), 2146855. https://doi.org/10.1080/2162402X.2022.2146855

Najważniejsze informacje w pigułce

• Data pierwotnej publikacji: 14.01.2021
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 28.12.2022