Zapobieganie spadkowi funkcji poznawczych – wpływ flawonoidów

✔ Aktualizacja: nowe wyniki badań
żywienie funkcje poznawcze

Flawonoidy są związkami bioaktywnymi, naturalnie występującymi w owocach i warzywach. Nadają roślinom barwę i cechują się działaniem prozdrowotnym. W dużej mierze działanie takie zawdzięczają właściwościom przeciwutleniającym. W niedawno opublikowanym badaniu, pochodzącym z czasopisma medycznego Neurology, wykazano, jak ważna jest obecność flawonoidów w diecie [1]. Szczególnie w związku z ich wpływem na zmniejszenie ryzyka spadku funkcji poznawczych.

Wpływ flawonoidów na funkcje poznawcze

Przebieg badania

W badaniu wzięło udział 27 842 mężczyzn o średniej wieku 51 lat i 49 493 kobiety o średniej wieku 48 lat. Średnia wieku odnosi się do czasu, kiedy rozpoczęto badanie. W trakcie 20 lat obserwacji ludzie wypełniali kilka kwestionariuszy dotyczących tego, jak często jedli różne produkty, również te zawierające flawonoidy. Poziom spożycia tych związków obliczono poprzez pomnożenie ich zawartości w każdym produkcie przez częstotliwość spożycia danego produktu.

Uczestnicy badania oceniali także swoje zdolności poznawcze. Odpowiadali w tym celu na pytania typu: „Czy masz więcej problemów niż zwykle z pamiętaniem ostatnich wydarzeń?” lub „Czy masz więcej problemów niż zwykle z zapamiętaniem krótkiej listy przedmiotów?”. Taka ocena miała na celu wychwycić wczesne problemy z pamięcią.

papryki flawonoidy
rh2010 / 123RF

Wyniki

Grupa badanych o najwyższej dziennej zawartości flawonoidów w diecie spożywała ich około 600 mg. Z kolei u osób należących do grupy badanych z najniższym wynikiem spożycia, zawartość flawonoidów w diecie wynosiła zaledwie 150 mg na dzień. Po uwzględnieniu czynników, takich jak wiek i całkowite spożycie kilokalorii w ciągu dnia, u osób, które spożywały więcej flawonoidów, zauważono mniejsze ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych.

🔎 Powyższe wnioski potwierdził przegląd badań z 2023 roku [2]. Większe spożycie flawonoidów wiązało się z lepszą funkcją poznawczą i mniejszym ryzykiem upośledzenia poznawczego, choć z pewnymi wyjątkami. Metaanaliza ilościowa wykazała ogólnie odwrotną zależność między spożyciem flawonoidów a zaburzeniami poznawczymi, w tym mniejszą zależność od występowania demencji lub pokrewnych zaburzeń.

Które flawonoidy są najlepsze?

Badacze przyjrzeli się również poszczególnym flawonoidom. Okazuje się, że flawony, zawarte m.in. w żółtych lub pomarańczowych owocach i warzywach, miały najsilniejsze właściwości ochronne. Zmniejszały ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych nawet o 38%, co jest równoznaczne z byciem młodszym od trzech do czterech lat.

Flawony znaleźć możemy w papryce, gdzie ich zawartość wynosi około 5 mg na 100 gram produktu. Kolejnymi wyróżniającymi się flawonoidami są antocyjany. Spożycie antocyjanów wiązało się z 24% zmniejszonym ryzykiem pogorszenia funkcji poznawczych. Antocyjany są zawarte m.in. w jagodach, jeżynach lub wiśniach. Przykładowo, jagody cechują się zawartością antocyjanów na poziomie 164 mg w 100 gramach produktu.

Podsumowanie

Jak widać, spożycie flawonoidów przynosi duże korzyści. Przedstawione w artykule działanie przeciwutleniające nie jest jednak ich jedynym działaniem prozdrowotnym. Flawonoidy charakteryzują się także właściwościami przeciwzapalnymi oraz mogą pomagać usuwać toksyny z organizmu. Ze względu na korzyści, jakie niesie za sobą spożywanie flawonoidów, powinny występować w naszej diecie w jak największych ilościach. Między innymi dlatego zaleca się spożywanie dużych ilości warzyw i owoców każdego dnia.

Bibliografia:

  1. American Academy of Neurology. (2021, July 29). Adding color to your plate may lower risk of cognitive decline. ScienceDaily. Retrieved  August 1, 2021
  2. Godos J, Micek A, Mena P, Del Rio D, Galvano F, Castellano S, Grosso G. Dietary (Poly)phenols and Cognitive Decline: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies. Mol Nutr Food Res. 2023 Oct 27:e2300472. doi: 10.1002/mnfr.202300472. Epub ahead of print. PMID: 37888840.
  • Data pierwotnej publikacji: 12.08.2021
  • Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 12.11.2023