Liczba dzieci w rodzinie a nawyki żywieniowe

Nowe badanie w „Journal of Nutrition Education and Behavior”, opublikowane przez Elseviera, wykazało, że dzieci, które są „jedynakami”, wykazywały więcej niezdrowych rodzinnych praktyk żywieniowych (w tym np. przy wyborze napojów) i miały niższy ogólny wskaźnik zdrowego odżywiania (Healthy Eating Index – HEI 2010) w 3 z 12 analizowanych aspektów. Dzieci te miały także znacznie niższe wyniki w dni powszednie, weekendy i ogółem, co wskazuje, że istnieją zarówno indywidualne, jak i zbiorowe różnice w wzorcach żywieniowych między grupami w zależności od liczebności dzieci w rodzinie.

Autorzy zaznaczaną, że specjaliści ds. żywienia w edukacji żywieniowej powinni brać pod uwagę wpływ rodziny i rodzeństwa na nawyki dietetyczne. Niewłaściwe zachowania żywieniowe charakterystyczne dla niektórych rodzin to: spożywanie żywności o niskiej zawartości składników odżywczych za to wysokokalorycznej, co powiązane jest również z wadliwą dietą u dzieci.

Do analizy zakwalifikowano 68 matek i ich dzieci w wieku 5-7 lat (27 rodzin z jedynakami oraz 41 rodzin o większej liczbie dzieci). Większość z tym matek miała wyższe wykształcenie (80%) i było mężatkami (74%). Dane do badania zgłaszane były w dziennikach żywieniowych spisywanych przez matki w ciągu trzech dni – dwóch dni powszednich i jednego dnia weekendowego. Nauczyciele prowadzili spis pokarmów, które dzieci jadły w szkole. Matki wypełniły również kwestionariusze dotyczące żywienia rodziny i aktywności fizycznej, aby ocenić typowe zachowania żywieniowe w danej rodzinie, takie jak np. czas spożywania posiłków, rodzinne nawyki żywieniowe, wybór jedzenia i napojów. Badanie dotyczyło tylko matek i dzieci, a zatem nie można mówić o wpływie diety ojców, jednak jak zaznaczają autorzy – wyniki były niezależne od stanu cywilnego matki.

Naukowcy odkryli, że matki jedynaków częściej same są otyłe. Ponadto BMI matki miało znacznie silniejsze połączenie z percentylem BMI dziecka i percentylem obwodu talii. BMI matki nie wpłynęło znacząco na ogólne wzorce odżywiania się, ale przyczyniło się spożywania pokarmów bogatych w tzw. „puste kalorie”.

Badanie wykazało również, że czas spędzony poza domem, np. w szkole i przedszkolu, nie był związany z nawykami żywieniowymi dzieci, chociaż zauważono, że jedynacy więcej czasu przebywają poza domem. Wskazuje to istotność aspektów pochodzących z domu, w tym odmienność w częstotliwości spożywania posiłków przed telewizorem i spożycie słodkich napojów, która różniła się między grupami w badaniu.

Naukowcy pragną kontynuować badania, analizując w nich inne czynniki związane z gospodarstwem domowym i rodziną oraz ich wpływ na zachowania żywieniowe dzieci, aktywność fizyczną, sen i inne aspekty przyczyniające się do występowania otyłości.

Źródło:

Chelsea L. Kracht, Susan B. Sisson, Emily Hill Guseman, Laura Hubbs-Tait, Sandra H. Arnold, Jennifer Graef, Allen Knehans. Family Eating Behavior and Child Eating Patterns Differences Between Children With and Without Siblings. Journal of Nutrition Education and Behavior, 2019; 51 (10): 1188