Czasami w sklepach można spotkać dziwne, nienaturalnie wyglądające owoce. Czym one są? Owoce hybrydowe są wynikiem naturalnego zapylania. Zjawisko hybrydyzacji naturalnie występuje w przyrodzie, ale większość owoców hybrydowych jest jednak wynikiem działalności człowieka, zapylającego krzyżowo owoce dwóch różnych odmian lub kultywarów albo różnych gatunków w obrębie tego samego rodzaju. W ten sposób można wyhodować odmiany o bardziej pożądanych cechach użytkowych. [1-3]
Różnice owoców hybrydowych i GMO
Często są mylone z organizmami modyfikowanymi genetycznie (GMO). Jaka jest różnica? Jak już zostało wcześniej napisane, owoce hybrydowe są wynikiem naturalnego procesu zapylania, gdzie łączone są różne odmiany lub gatunki. Natomiast GMO, nazywane także organizmami transgenicznymi, wytwarzane są w skutek krzyżowania lub naturalnej rekombinacji z wykorzystaniem technik inżynierii genetycznej w nienaturalnych warunkach najczęściej laboratoryjnych. Część konsumentów obawia się żywności modyfikowanej genetycznie. Czy są jakiekolwiek powody, by bać owoców hybrydowych? [1-4]
Lista wybranych owoców hybrydowych
Tangor
Tangor – połączenie mandarynki i słodkiej pomarańczy. Występuje w różnych odmianach. King – prawdopodobnie pochodzi z Malezji skąd zawędrowała do Japonii, a następnie na Florydę. Jej długość wynosi od 6,25 cm do 9,5 cm a szerokość waha się w granicach 5,7-9 cm. Posiada 10-12 segmentów. Skórka ma barwę od pomarańczowo-żółtej do pomarańczowej i jest gruba oraz szorstka. Miąższ ma barwę ciemnopomarańczową. Wyróżnia się wiele odmian, między innymi:
- Murcot – powstała prawdopodobnie w Stanach Zjednoczonych w wyniku hodowli przez dr Waltera Swinglea. Owoce mają wysokość 4,7-5,2 cm i szerokość 7-8 cm. Posiada 11-12 segmentów i dużą ilość pomarańczowo-czerwonego soku. Skórka o barwie żółtej do ciemnopomarańczowej, cienka i przylegająca do miąższu ale łatwo można ją usunąć.
- Temple – odkryta przez kupca owoców na Jamajce. Owoce są spłaszczone i okrągłe, średniej wielkości. Ich wysokość waha się od 5,7 do 6,25 cm a szerokość 6,6-8,25 cm. Skórka jest błyszcząca i lekko chropowata. Przyjmuje zabarwienie od głęboko pomarańczowej do czerwono pomarańczowej. Miąższ z kolei jest barwy pomarańczowej.
- Umatilla – powstała na Florydzie. Owoc wysoki na 6,25-7 cm i szeroki na 8,25-12 cm. Skórka jest niezbyt gruba, gładka i błyszcząca o barwie czerwono pomarańczowej. Zwykle ma 10 segmentów. Pomarańczowy miąższ jest bardzo soczysty o smaku słodko-kwaśnym.
- Ortanique – odkryta na Jamajskim rynku. Bardzo podobna do Temple – intensywnie pomarańczowa, cienka skórka z miąższem podzielonym na 16 segmentów. [5]
Ugli
Ugli – powstało z połączenia pomarańczy sewilskiej, grejpfruta i mandarynki. Ta odmiana cytrusów jest uprawiana wyłącznie na Jamajce. Występuje w różnych wariantach kolorystycznych, od zielonego, żółtozielonego, przez żółty, nawet po pomarańczowy. Skórka nie jest mocno przylegająca, przez co łatwo się ją obiera. Miąższ natomiast ma zawsze barwę pomarańczową. Owoc ma średnicę od 10 do 15 cm i jest słodko-pikantny w smaku. [6]
Jostaberry
Jostaberry – to połączenie czarnych porzeczek i agrestu wyhodowane w Niemczech. Owoce mają kolor fioletowo-czarny, podobny do borówek. Ich średnica ma ok. 1 cm, czyli są troszkę większe od porzeczek ale mniejsze od agrestu. Ze względu na swój pikantno-słodki smak, świetnie nadają się jako dodatek do deserów oraz dań z kurczaka i sałatek. Oprócz wspaniałego smaku, zawierają dużą ilość witaminy C. Dlatego ich spożywanie przynosi wiele korzyści zdrowotnych. [7]
Plumcot
Plumcot – powstały w wyniku połączenia śliwki i moreli co przypisuje się ogrodnikowi – Lutherowi Burbankowi. Występują w wielu wariantach kolorystycznych od żółtych a nawet zielonych po śliwkowo czerwony, często są plamiste. Mają bardzo intensywny i słodki smak. [2,8]
Pluot
Pluot – to także połączenie śliwki i moreli a konkretnie efekt krzyżowania drugiego pokolenia, gdzie pierwsze pokolenie stanowi Plumcot. Widać wyraźną przewagę udziału śliwki – ok. 75%. Wyhodowane zostały przez Floyda Zaigera. Wyglądem bardzo przypominają śliwki, a dzięki udziałowi moreli są nieco od nich słodsze. Zarówno Plumcot, jak i Pluot zawierają duże ilości witaminy C, A, potasu oraz błonnika. Świetnie nadają się do deserów, dżemów, sorbetów i wielu innych produktów. [2,9]
Baby kiwi
Baby kiwi – nazywane też mini mini kiwi. Gatunek ten składa się z trzech odmian: Actinidia arguta var. arguta, Actinidia arguta var. giraldii i Actinidia arguta var. hypoleuca. Owoce są mniejsze niż tradycyjne kiwi oraz mają cienką i jadalną skórkę w kolorze zielonym z nutami fioletu lub brązu. Miąższ natomiast ma bardziej intensywną, jaskrawą zieloną barwę z kremowym środkiem i malutkimi czarnymi nasionkami. Odznaczają się wyjątkowo wysoką zawartością składników mineralnych: potasu, wapnia, fosforu, żelaza i magnezu. Co ciekawe, posiadają nawet więcej witaminy C niż kiwi, a konkretnie: 70-400 mg/100g. Istnieje co najmniej 50 różnych odmian tego owocu. [1,10-12]
Tayberry
Tayberry – to połączenie maliny i jeżyny. Pochodzą z Wielkiej Brytanii. Owoce są bardzo okazałe, o długości około 4 cm. Mają barwę purpurowoczerwoną i są bardzo soczyste. [13]
Limequat
Limequat – powstała z połączenia limonki i kumkwatu. Owoc jest mały o zabarwieniu zielonkawo-żółtym, jak limonka. Ma słodką i miękką skórkę. Za to miąższ jest lekko gorzkawy. Tak jak inne cytrusy, nadaje się świetnie między innymi jako sok, dodatek do lemoniady i innych napojów orzeźwiających. [14]
Pineberry
Pineberry – truskawka o smaku ananasa? Tak, połączenie różnych odmian truskawek dało takie połączenie. Owoce są mniejsze od truskawek, w kolorze białym z czerwonymi pestkami. Ciekawe jest to, że raczej nie są zjadane przez ptaki, prawdopodobnie właśnie z powodu barwy – nie sądzą, aby były dojrzałe. [15]
Orangelo
Orangelo – jest hybrydą pomarańczy i grejpfruta. Uważa się, że pochodzi z Puerto Rico. Owoc o okrągłym kształcie oraz żółtej skórce, którą można łatwo obrać. Rozmiar jest zbliżony do grejpfruta. Jeżeli chodzi o smak, to są od niego słodsze. Wnętrze stanowi 9-13 segmentów z żółto-pomarańczowym miąższem. [16]
Pluerry
Pluerry – to złożona hybryda międzygatunkowa o przewadze śliwek i wiśni, z nutą brzoskwiń i moreli. Tak samo jak Pluot, są dziełem Floyda Zaigera. Skórka jest ciemnoczerwona, natomiast miąższ ma barwę żółtą. Wyglądem przypominają małe, okrągłe śliwki, jednak w smaku wyraźnie wyczuwalna jest wiśnia. [17]
Tangelo
Tangelo – to połączenie grejpfruta oraz mandarynki. Pierwsze krzyżówki zostały wykonane przez dr Swingla na Florydzie oraz dr Webbera w Kalifornii. Wielkościowo przypominają pomarańcze lub grejpfruty, ale z reguły u podstawy mają szyjkę. Miąższ jest lekko kwaskowaty i bardzo soczysty o barwie pomarańczowej. Skórka jest dość luźna, a więc można ją łatwo obrać. [18]
Podsumowanie
Owoce hybrydowe są krzyżówkami różnych odmian lub gatunków owoców. Powstają w naturalnych warunkach i nie są tym samym, co organizmy modyfikowane genetycznie. Nie należy się więc ich bać i można je śmiało spożywać.
Bibliografia:
- https://www.eatright.org/food/nutrition/nutrition-facts-and-food-labels/10-must-know-hybrid-fruits
- https://www.farmersalmanac.com/14-crazy-hybrid-fruits-and-vegetables-worth-trying-22483
- https://www.bluefingeralliance.org.uk/index.htm
- Dyrektywa 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylenia Dyrektywy 90/220/EWG (Dz.Urz.WE L 106 z 17.04.2001)
- Morton, J. 1987. Tangor. p. 145–146. In: Fruits of warm climates. Julia F. Morton, Miami, FL.
- http://www.ugli.com/about_us.html
- https://www.healthbenefitstimes.com/jostaberry-facts-and-health-benefits/
- https://www.heb.com/static-page/plumcot-variety
- https://www.finedininglovers.com/article/what-pluot
- https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxon/taxonomydetail?id=1389
- https://specialtyproduce.com/produce/Baby_Kiwi_548.php
- https://www.kiwiberry.com.pl/index.php
- http://www.old.clematis.com.pl/pl/encyklopedia?view=plant&plantid=1051&searchc=&Itemid=281&stype=asc&sort=mrozoodp&ptype=shrubs&page=4
- https://lilufruits.pl/produkt/limequat/
- https://www.crocus.co.uk/plants/_/fragaria-ananassa-pineberry-white-dream/classid.2000018084/
- https://www.fruitsinfo.com/orangelo-hybrid-fruits.php
- https://raintreenursery.com/products/sweet-treat-pluerry-semi-dwarf
- https://hort.purdue.edu/newcrop/morton/tangelo.html
