Czym jest tyndalizacja i jak ją wykonać w warunkach domowych?

Prawdopodobnie najstarszym sposobem na wydłużenie trwałości żywności było jej wędzenie lub też suszenie przy ognisku, lub na słońcu i wietrze. Ludzkość już od czasu starożytności poszukiwała metod, które umożliwiłyby przedłużenie trwałości produktów. Pozwalało to jednocześnie zachować jej bezpieczeństwo i jakość. W ten sposób możliwe było gromadzenie zapasów, aby przetrwać trudny okres zimy lub sytuacje kryzysowe. Jednym właśnie z takich procesów utrwalania żywności jest tyndalizacja. Zapewnia ona bezpieczeństwo żywności oraz wydłuża jej okres przydatności do spożycia. Na czym polega proces tyndalizacji i do czego można ją wykorzystać? Czy można przeprowadzić tyndalizację w warunkach domowych?

Co to jest tyndalizacja?

Tyndalizacja inaczej jest określana jako pasteryzacja funkcjonalna. Polega na trzykrotnym przeprowadzeniu pasteryzacji w temperaturze około 100 °C przez 20-30 minut co 24 godziny. Po każdym ogrzaniu dany materiał jest ochładzany i pozostawiony w temperaturze pokojowej. Pojęcie tę wywodzi się od nazwiska irlandzkiego filozofa przyrody, Johna Tyndalla [1, 2, 3].

Mechanizm działania i zastosowanie:

Proces tyndalizacji ma celu zabicie wszystkich drobnoustrojów, zarówno w formie wegetatywnej, jak i w formie przetrwalnikowej. Mechanizm działania tyndalizacji przedstawia się następująco:

• podczas pierwszej pasteryzacji przede wszystkim zabiciu ulegają formy wegetatywne, natomiast nie ulegają zniszczeniu formy przetrwalnikowe;
• po upływie doby formy przetrwalnikowe w fazie temperatury pokojowej przechodzą w formy wegetatywne. Są one następnie niszczone podczas drugiej pasteryzacji;
• podczas trzeciej pasteryzacji zabiciu ulegają ewentualne opóźnione bakterie [2].

Tyndalizacja oddziałuje na stabilność mikrobiologiczną materiału poddanego temu procesowi. Znajduje zastosowanie do wyjaławiania płynów czy podłoży do hodowli drobnoustrojów zawierających substancję wrażliwe na działanie temperatury powyżej 100 °C [3]. Na szeroką skalę stosowana jest do produkcji konserw mięsnych.  Dzięki czemu wydłuża ich okres przydatności do spożycia o rok [2]. Niedawne badania pokazują, że jest wykorzystywana także jako metoda do tyndalizowania bakterii (probiotyków) [9, 10].

Rola tyndalizacji w poprawie jakości miodu

Miód jest produktem spożywczym o niezwykłych walorach smakowych. Ma również liczne właściwości zdrowotne. Z uwagi na potencjalną obecność zarodników Clostridium botulinum, jest przeciwwskazany w diecie dzieci do 12. miesiąca życia. W tym okresie życia są one podatne na kiełkowanie zarodników w jelitach, a następnie ich namnażanie i wytwarzanie toksyn. Występujące w miodzie zarodniki C. botulinum  mogą przyczynić się do rozwoju choroby zwanej botulinizmem.

Zarodniki C. botulinum nie są niszczone podczas pasteryzacji. Dlatego też tyndalizacja może być procesem, który umożliwi wyeliminowanie zarodników C. botulinum w miodzie. Claudia Hernández i wsp. przeprowadzili badanie. Jego celem była ocena, jak zastosowanie zabiegów termicznych (pasteryzacji i tyndalizacji) do miodów Apis mellifera i Tetragonisca angustula, wpływa na niektóre parametry fizykochemiczne i mikrobiologiczne związane z jakością miodu.

Na podstawie tego badania wykazano, że tyndalizacja przyczyniła się do zmniejszenia aktywności diastazy. Jest to enzym obecny w miodzie. Odpowiada on za rozpad skrobi do glukozy i maltoz. Jego aktywność uległa obniżeniu o 52% w miodzie Apis mellifera i 32% w miodzie Tetragonisca angustula. Proces ten przyczynił się również do zwiększenia intensywności barwy o 20% miodu Apis mellifera i 40% miodu Tetragonisca angustula. Poza tym tyndalizacja zredukowała zarodniki C. botulinum w miodzie Tetragonisca angustula. Świadczy to o tym, że ta metoda utrwalania wykazuje działanie w zakresie eliminacji zarodników. Jednakże nastąpił również wzrost bakterii Clostridium perfringens w tym miodzie. Niezbędne wydaje się zatem połączenie tyndalizacji z naturalnymi środkami przeciwdrobnoustrojowymi. Miałoby to na celu wyeliminowania mikroorganizmów, których ta obróbka cieplna nie eliminuje [4].

Tyndalizacja napoju ryżowego ,,Sikhye”

,,Sikhye” to popularny koreański napój ryżowy o słodkim smaku z gotowymi ziarnami ryżu. J Jest on przygotowywany poprzez wymieszanie na parze kleistego ryżu, wody oraz ekstraktu słodowego. Tak sporządzoną mieszaninę inkubuje się w temperaturze 55-60 °C przez 3-4 godziny. Następnie dodaje się cukier oraz imbir i gotuje przez 5-20 minut.

Napój ten produkowany jest przemysłowo z zastosowaniem dwóch metod. Pierwsza polega na tym, że ,,Sikhye” poddaje się sterylizacji metodą UHT (Ultra High Temperature). Następnie pakuje w puszki aluminiowe lub woreczki retortowe. Z kolei w drugiej metodzie napój ,,Sikhye” gotuje się przez 5-20 minut. Po czym poddaje się go zamrażaniu. Istnieje obawa, że po rozmrożeniu napoju i przetrzymywaniu go w temperaturze pokojowej, może dojść do wzrostu i rozwoju bakterii Bacillus cereus.

Bacillus cereus należy do bakterii Gram-dodatnich. Jest ona zdolna do tworzenia form przetrwalnikowych. Mogą się one rozwijać w niskich, jak i wysokich temperaturach. Przyczynia się ona do chorób przewodu pokarmowego poprzez wytwarzanie toksyn biegunkowych oraz wymiotnych. Zespół wymiotny występuje po spożyciu produktów skrobiowych jak np. ryż, makaron, potrawy ziemniaczane. Natomiast zespół biegunkowy związany jest ze spożyciem skażonego mięsa, ryb, warzyw czy przetworów mlecznych.

Zastosowanie procesu tyndalizacji podczas przemysłowej produkcji napoju ryżowego może przyczynić się do jego poprawy jakości mikrobiologicznej. Kim H. i wsp. dokonali oceny istotności stosowania procesu tyndalizacji połączonego ze wstrzyknięciem dwutlenku węgla (CO₂) w celu dezaktywacji zarodników B. cereus w napoju ,,Sikhye”. Ich obserwacje potwierdziły, że taka metoda jest skuteczniejsza niż konwencjonalna obróbka cieplna. Wpływa ona na obniżenie zawartości zarodników B. cereus. To badanie pokazuje, że proces tyndalizacji w połączeniu z użyciem CO₂ może być przydatny do przemysłowej produkcji ,,Sikhye”, ale i również innych napojów [5].

Tyndalizacja jako proces sterylizacji pożywek hodowlanych (bulionowych)

Tyndalizacja należy do mało zaawansowanych technologicznie metod sterylizacji pożywek. W tym procesie trzykrotnie poddaje się ogrzewaniu jałowe podłoże w temperaturze 100 °C. Cały proces przeprowadza się przez 30 minut co 24 godziny [7]. Po ugotowaniu pożywkę bulionową inkubuje się w temperaturze 37 °C przez 24 godziny. Umożliwia to wykiełkowanie zarodników. Proces jest powtarzany trzy razy. Trzecie ogrzewanie ma na celu zabicie ewentualnych form wegetatywnych powstałych po opóźnionym kiełkowaniu [6].

Kiedyś ta metoda była uważana za jeden ze środków sterylizacji. Obecnie nie jest dość często stosowana. Jeśli w bulionie jest wiele zarodników, można uzyskać znaczny wzrost bakterii. Podczas gdy te komórki są zabijane w następnym etapie gotowania, martwe komórki pozostają w pożywce.

Innym problemem jest to, że ta procedura działa tylko w przypadku pożywek bulionowych, które wspierają wzrost organizmów tworzących zarodniki. Nie nadaje się do sterylizacji wody lub buforów [6]. Ponieważ tyndalizacja opiera się na zjawisku kiełkowania przetrwalników, można ją używać do substancji umożliwiających ten proces. Zalicza się do nich określone związki organiczne. W ten sposób jałowi się np. stężone roztwory cukrów, witamin czy aminokwasów [7].

Tyndalizacja mięsa

Tyndalizacja jest jedną z najbezpieczniejszych form wekowania mięsa, ponieważ zapewnia zabicie wszystkich form bakterii. Polega ona na konserwowaniu mięsa poprzez gotowanie w wekach, czyli słojach z wieczkiem i gumową uszczelką.

Dlaczego warto przeprowadzać taki proces w warunkach domowych? Ponieważ w ten sposób można przygotować domowe przetwory mięsne. Świetnie sprawdzą się one jako dodatek do kanapek lub składnik głównego dania. Poza tym samodzielnie przygotowane dają nam pewność, co jest w środku czy jakich przypraw użyliśmy. Natomiast wiele sklepowych konserw i innych przetworów mięsnych zawiera w sobie niepotrzebne dodatki np. konserwanty, wzmacniacze smaku czy sól [8].

Jak przeprowadzić tyndalizację mięsa?

Słoiki, do których będą wkładane przetwory, muszą być czyste. Nie mogą być uszkodzone ani wyszczerbione. Wcześniej słoiki oraz nakrętki należy wyparzyć w zmywarce. Do przygotowania przetworów niezbędne są dwa elementy: mięso oraz zalewa np. może to być przygotowany sos albo bulion.

Kawałki mięsa wkłada się do środka słoika i zalewa sosem lub bulionem. Pod nakrętką należy zostawić parę centymetrów wolnej przestrzeni. Jeżeli słoiki zostały wybrudzone, należy je wyczyścić. Gwint słoików oraz nakrętki muszą być czyste. Na dno garnka należy położyć ściereczkę. Słoiki dokładnie zakręcić i ustawiać w garnku na ułożonej ściereczce. Garnek zalać wodą. Jeżeli do słoików było wkładane ciepłe mięso, należy garnek zalewać wodą gorącą. Jeżeli zimne, wtedy wodą zimną. Poziom wody w garnku nie może dosięgać nakrętek.

Całość należy przykryć i gotować. Czas gotowania jest zależny od wielkości słoików. W przypadku słoików o pojemności 600 ml jest to 60 minut, 40 minut i 30 minut. Pod koniec procesu wieczka słoików powinny być zassane do środka. Oznacza to, że zostały poprawnie zawekowane. Proces tyndalizacji jest przeprowadzany trzykrotnie. Po każdym gotowaniu słoiki trzeba wyciągnąć i ostudzić. Odczekać dobę, po czym powtórzyć proces, odpowiednio zmniejszając czas gotowania. Po trzecim procesie przygotowane przetwory mięsne są już gotowe. Można je przechowywać nawet do sześciu miesięcy. Zaleca się, aby przechowywać je w chłodnym i ciemnym miejscu np. w piwnicy czy spiżarni [8].

Za pomocą tej metody można przygotować mięso w sposób, który najbardziej lubimy. Można wykorzystać ulubione przyprawy. Mamy również pewność co do jakości przygotowanych przetworów. A sporządzone mięso wystarczy otworzyć, przełożyć do garnka, podgrzać i podawać z preferowanymi dodatkami.

Tyndalizowane bakterie probiotyczne – korzyści zdrowotne

Probiotyki, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), są to preparaty lub produkty żywnościowe zawierające żywe, niepatogenne mikroorganizmy. A ich użycie w odpowiednich ilościach, wywiera korzystny wpływ na zdrowie organizmu [9]. Probiotyki są szeroką stosowane w wielu krajach w formie suplementów diety, produktów żywnościowych czy specjalnych preparatów dla niemowląt. Wykazują szczególnie korzystne działanie na przewód pokarmowy.

Z tego względu są często polecane w praktyce klinicznej w różnych stanach chorobowych układu pokarmowego. Na przykład w biegunkach, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, zespole jelita drażliwego i innych zaburzeniach żołądkowo-jelitowych. Do najpowszechniej wykorzystywanych mikroorganizmów jako bakterii probiotycznych, zalicza się Lactobacillus, Bifidobacterium i Streptococcus. Wpływają one głównie na poprawę funkcjonowania przewodu pokarmowego poprzez zachowanie równowagi w środowisku jelitowym [11].

Probiotyki wykazują korzystny wpływ na zdrowie organizmu. Istnieją jednak kwestie sporne odnośnie do bezpieczeństwa stosowania żywych kultur bakterii. Szczególnie w pewnych grupach populacji, takich jak: noworodki czy pacjenci z obniżoną odpornością lub chorobami krytycznymi. Istnieje bowiem ryzyko translokacji bakterii z jelit do krwi i innych tkanek. W późniejszym okresie może to doprowadzić do rozwoju bakteriemii i sepsy.

Wykorzystanie tyndalizacji w procesie inaktywacji bakterii może okazać się skuteczną metodą zapewnienia bezpieczeństwa ich stosowania. Zwłaszcza dotyczy to grup osób podatnych na niekorzystne efekty stosowania probiotyków.

Wykazano, że w wyniku tyndalizacji, produkty uwolnione podczas śmierci komórek bakteryjnych, wpływają także pozytywnie na zdrowie ludzi. Utrzymują także swój immunologiczny wpływ na barierę jelitową [9]. Wiele dowodów wskazuje, że inaktywowane bakterie mają działanie immunomodulujące. Mogą być one podobne do obserwowanych w przypadku żywych bakterii.

Bakterie kwasu mlekowego mogą modulować odpowiedzi immunologiczne, z indukcją wydzielania IL-12, które zwiększają wrodzoną odporność. W badaniu na myszach porównano odpowiedzi immunologiczne wywołane przez różne gatunki Lactobacillus zabite cieplnie. Wykazano, że L. paracasei miały największą zdolność do wywoływania wydzielania IL-12 w porównaniu z innymi gatunkami Lactobacillus [12].

Szczepy probiotyczne zabite termicznie utrzymują również swoją zdolność do wywoływania produkcji wydzielniczej IgA. Dowiedziono to w próbkach kału pobranych od niemowląt leczonych preparatem zawierającym zabite termicznie S. thermophilus [13]. Bezkomórkowe supernatanty zawierają metabolity i inne wydzielane produkty. Mogą one przenikać warstwę śluzu. Następnie mogą docierać do monowarstwy jelitowej komórek nabłonkowych i wchodzić w interakcje z komórkami odpornościowymi błon śluzowych. Probiotyczne metabolity mają działanie przeciwzapalne oraz przeciwutleniające. Najpierw działają na komórki nabłonka jelitowego. W dalszej kolejności na komórki odpornościowe, z różnicami w zależności od szczepu probiotycznego [14]. Główne działania immunomodelujące bakterii tyndalizowanych oraz supernatantów bezkomórkowych przedstawiono w tabeli 1 i 2.

Tabela 1. Immunomodulujące działanie bakterii zabitych termicznie i supernatantów wolnych od komórek.

Tabela 2. Ochrona przed patogenami bakterii probiotycznych zabitych termicznie i supernatantów wolnych od komórek.

Tyndalizowane bakterie mogą przynieść również korzyści kliniczne w chorobach układu pokarmowego. W jednym z randomizowanych badań klinicznych podano tyndalizowane L. reuteri i B. breve grupie dorosłych pacjentów z rozpoznanym przerostem bakterii jelitowych (SIBO).

Zespół został zdiagnozowany na podstawie wodorowego testu oddechowego. Pod koniec tego badania zaobserwowano zmniejszenie produkcji gazu wodorowego [9]. Ponadto tyndalizowane bakterie L. acidophilus  zostały zbadane pod kątem poprawy objawów u dorosłych pacjentów z przewlekłą biegunką. Wyraźną poprawę w remisji objawów zaobserwowano w grupie przyjmującej zabite termicznie L. acidophilus w porównaniu z grupą przyjmującą żywe bakterie Lactobacillus [15].

Jednym z częstych schorzeń niemowląt jest kolka niemowlęca. Objawia się ona m.in. drażliwością oraz płaczem. W przeprowadzonym badaniu pilotażowym z udziałem 46 niemowląt w wieku od 3 do 16 tygodni z kolką niemowlęcą podawano ksyloglukan w połączeniu z tyndalizowanymi bakteriami: Lactobacillus reuteri  i Bifidobacterium breve. W wyniku tego znacznie zmniejszył się średni czas trwania epizodów płaczu w porównaniu z suplementem diety laktazy. Wyniki te sugerują rolę połączonego stosowania ksyloglukanu z tyndalizowanymi bakteriami w leczeniu kolki niemowlęcej. Jednakże należy podkreślić, że potrzebne są dalsze badania przeprowadzone na większej grupie [16].

Tyndalizowane bakterie mogą stanowić alternatywę dla żywych kultur bakterii (probiotyków). Zapewniają one bezpieczeństwo stosowania u osób narażonych na niekorzystne efekty stosowania probiotyków. Poza tym wykazują również korzystne skutki kliniczne.

Atopowe zapalenie skóry a tyndalizowane bakterie Lactobacillus rhamnosus

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest genetycznie uwarunkowaną chorobą skóry. Diagnozowana jest najczęściej we wczesnym okresie dzieciństwa. Do jej najważniejszych objawów zalicza się: świąd, zaczerwienie, suchość i łuszczenie się skóry. Do patogenezy powstawania AZS przyczynia się m.in. nadwrażliwa odpowiedź układu immunologicznego na czynniki genetyczne czy środowiskowe. Charakterystyczną cechą nadwrażliwości immunologicznej jest podwyższone stężenie IgE w surowicy. Występuje one u 70% osób z AZS [10].

W ostatnich latach badano wiele strategii do opracowania leczenia i zapobiegania AZS. Jedną z nich było m.in. stosowanie probiotyków. Liczne badania wykazały, że doustne podawanie szczepów probiotycznych może poprawić objawy chorób atopowych. Seung-Hun L. i wsp. przeprowadzili badanie na myszach w celu oceny, czy stosowanie tyndalizowanych bakterii  Lactobacillus rhamnosus przyczyni się do złagodzenia zmian zapalnych AZS.

U myszy z użyciem ekstraktu z roztoczy kurzu domowego wywołano atopowe zapalenie skóry. Następnie podawano im tyndalizowane bakterie  Lactobacillus rhamnosus raz na dobę przez 8 tygodni. Wykazano, że myszy, które otrzymywały tyndalizowane bakterie, odznaczały się mniejszym stężeniem IgE w surowicy. Miały mniej zaostrzone objawy AZS oraz charakteryzowały się mniejszą ilością cytokin IL-4, IL-10, IL-12 i IFN-γ w porównaniu do grupy kontrolnej [10]. Badanie pokazuje zatem, że martwe bakterie probiotyczne, mają zalety w leczeniu różnych chorób immunologicznych. Dodatkowe walory tyndalizowanych bakterii probiotycznych to np. bezpieczeństwo i długi okres trwałości.

Wpływ tyndalizowanych bakterii Lactobacillus acidophilus (IDCC 3302) na starzenie się skóry

Skóra stanowi naturalną barierę ochronną przed działaniem czynników zewnętrznych. W ciągu całego ludzkiego życia jest ona narażona na działanie różnych czynników jak np.:

• wysokie lub zbyt niskie temperatury;
• urazy;
• substancje chemiczne;
• promieniowanie UV;
• zanieczyszczenia środowiska czy mikroorganizmy.

Promieniowanie UV może uszkadzać narażone na słońce obszary skóry i prowadzić do przyspieszonego powstawania zmarszczek. Jest to proces stopniowy, który zależy od częstotliwości, czasu trwania czy intensywności narażenia na promieniowanie UV.

Promieniowanie UVB zmienia grubość warstwy rogowej naskórka. Tym samym wpływa na barierę przepuszczalności, prowadząc do zwiększonej przeznaskórkowej utraty wody. Ekspozycja na promieniowanie UVB prowadzi również do zwiększonej ekspresji kinaz aktywowanych mitogenami (MAP, MAPK) oraz wzrostu produkcji reaktywnych form tlenu (RFT), które powodują oksydacyjne uszkodzenie skóry [11].

Przypuszcza się, że bakterie probiotyczne mogą być skuteczne w ochronie skóry przed fotostarzeniem. Doustna suplementacja przed ekspozycją na promieniowanie UVB przyczyniała się m.in. do zapobiegania przeznaskórkowej utraty wody. W badaniu A-RANG IM i wsp. oceniano, czy tyndalizowane bakterie probiotyczne Lactobacillus acidophilus IDCC 3302 (ACT 3302) mogą działać ochronnie przed fotouszkodzeniem skóry wywołanym promieniowaniem UVB. W tym celu keratynocyty HaCaT posłużyły jako model do fotostarzenia skóry. Komórki HaCaT potraktowano ACT 3302 przed ekspozycją na UVB. W badaniu wykazano, że ekspozycja na UVB  przyczyniła się do zwiększonej ekspresji kinaz białkowych (MMP i MAPK), ale zmiany te zostały osłabione przez zastosowanie tyndalizowanych bakterii L. acidophilus. Zaobserwowano również osłabienie stanu zapalnego w wyniku użycia tyndalizowanych bakterii przed ekspozycją na UVB [11]. Wyniki te pokazują, że tyndalizacja bakterii probiotycznych może łagodzić fotouszkodzenia skóry wywołane promieniowaniem UVB. Zatem może być stosowany klinicznie do zapobiegania tworzenia się zmarszczek.

Podsumowanie

Tyndalizacja jest jednym z dobrych sposobów termicznego utrwalania żywności. Dzięki czemu zapewnia jej bezpieczeństwo oraz możliwość długiego przechowywania. Umożliwia wyeliminowanie wszystkich drobnoustrojów, zarówno w formie wegetatywnej, jak i w formie przetrwalnikowej.

Znajduje zastosowanie dla produktów, w których jest ryzyko rozwoju zarodników bakterii, jak miód czy napój ryżowy. Także ostatnie badania pokazują, że wykorzystanie tyndalizowanych bakterii probiotycznych może mieć korzystne działanie dla organizmu człowieka.

Wiele wiadomo na temat pozytywnych efektów stosowania probiotyków. Są one na szeroką skalę zalecane w praktyce klinicznej. Jednakże nie dla wszystkich grup osób mogą być one bezpieczne. Wydaje się, że tyndalizacja może być procesem, który umożliwi wykorzystanie bakterii probiotycznych dla wszystkich grup pacjentów. A jednocześnie przyniesie korzyści kliniczne.

Bibliografia:

1. Kumar A., Narasimha M. L., Jeyakumari A., (2018). Sterilization technique used in microbiology. Mumbai Research Centre of CIFT, 3-5.
2. Krzysztofik B. i wsp., Metody zabezpieczania i utrwalania surowców oraz produktów żywnościowych – studium przypadku. Kraków 2015, str. 30.
3. https://www.lekarski.umed.wroc.pl/sites/default/files/mikrobiologia/files/Dezynfekcja_i_s terylizacja.pdf
4. Lodono, C. H., Correa, A. R., & Quicazan, M. (2015). Effect of the tyndallization on the quality of Colombian honeys. Chemical Engineering Transactions, 43, 19-24.
5. Kim, H., Kim, H., Bang, J., Kim, Y., Beuchat, L. R., & Ryu, J. H. (2012). Reduction of Bacillus cereus spores in sikhye, a traditional Korean rice beverage, by modified tyndallization processes with and without carbon dioxide injection. Letters in applied microbiology, 55(3), 218-223.
6. Thiel, T. (1999). Sterilization of Broth Media by Tyndallization. Science in the Real World, 3- 6.
7. http://zgb.biol.uw.edu.pl/files/skrypt_MIKROBIOLOGIA%20_wersja_duza.pdf
8. https://haps.pl/Haps/7,167251,24699016,jak-zawekowac-mieso-w-sloiku-to-bardzo-proste-i-przyda-sie.html
9. Piqué, N., Berlanga, M., & Miñana-Galbis, D. Health benefits of heat-killed (Tyndallized) probiotics: An overview. International journal of molecular sciences 2019, 20(2534), 1-30.
10. Lee, S. H., Yoon, J. M., Kim, Y. H., Jeong, D. G., Park, S., & Kang, D. J. Therapeutic effect of tyndallized Lactobacillus rhamnosus IDCC 3201 on atopic dermatitis mediated by down‐regulation of immunoglobulin E in NC/Nga mice. Microbiology and immunology 2016, 60(7), 468-476.
11. Im, A., Lee, B., Kang, D. J., & Chae, S. Protective effects of tyndallized Lactobacillus acidophilus IDCC 3302 against UVB‑induced photodamage to epidermal keratinocytes cells. International journal of molecular medicine 2019, 43(6), 2499-2506.
12. Arai, S.; Iwabuchi, N.; Takahashi, S.; Xiao, J.Z.; Abe, F.; Hachimura, S. Orally administered heat-killed Lactobacillus paracasei MCC1849 enhances antigen-specific IgA secretion and induces follicular helper T cells in mice. PLOS ONE 2018, 13, 1-15.
13. Campeotto, F.; Suau, A.; Kapel, N.; Magne, F.; Viallon, V.; Ferraris, L.; Waligora-Dupriet, A.J.; Soulaines, P.; Leroux, B.; Kalach, N.; et al. A fermented formula in pre-term infants: Clinical tolerance, gut microbiota, down-regulation of faecal calprotectin and up-regulation of faecal secretory IgA. British Journal of Nutrition 2011, 105, 1843–1851.
14. De Marco, S.; Sichetti, M.; Muradyan, D.; Piccioni, M.; Traina, G.; Pagiotti, R.; Pietrella, D. Probiotic Cell-Free Supernatants Exhibited Anti-Inflammatory and Antioxidant Activity on Human Gut Epithelial Cells and Macrophages Stimulated with LPS. Evid. Based Complement. Altern. Med. 2018, 1-13
15. Xiao, S.D.; Zhang, D.Z.; Lu, H.; Jiang, S.H.; Liu, H.Y.; Wang, G.S.; Xu, G.M.; Zhang, Z.B.; Lin, G.J.; Wang, G.L. Multicenter, randomized, controlled trial of heat-killed Lactobacillus acidophilus LB in patients with chronic diarrhea. Advances in Therapy. 2003, 20, 253–260
16. Vandenplas, Y.; Bacarea, A.; Marusteri, M.; Bacarea, V.; M, C.; Manolache, M. Efficacy and safety of APT198K for the treatment of infantile colic: A pilot study. Journal of Comparative Effectiveness Research 2017, 6, 137–144