Winogrona zarówno białe, jak i czerwone mogą stanowić uniwersalną przekąskę na różne okazje – zarówno dla rodziny, jak i na duże przyjęcia. Znajdują swoje zastosowanie jako zdrowa przekąska, składnik ciast i deserów. Komponują się także z serami, a także bardzo dobrze sprawdzają się w dekorowaniu stołów, wykładane na tacach i paterach.
Spis treści:
- Gatunki, smaki, rodzaje winogron
- Co o właściwościach winogron mówią badania?
- Czerwone winogrona – właściwości
- Zielone i białe winogrona – właściwości
- Które winogrona bardziej lubią dietetycy?
- Podsumowanie
- Bibliografia
Tysiące gatunków i smaków
Większość konsumentów identyfikuje winogrona raczej po kolorze niż po nazwie gatunków i szczepów. Istnieje bardzo wiele odmian winogron. Szacuje się, że jest ich około 5 tysięcy, z których około 250 jest uprawianych na skalę masową.
Nawet kolory winogron są liczne. Zakres ich barw przechodzi od niebiesko-czarnego do niebieskiego przez fioletowy, czerwony i zielony aż do jasnozielonego.
Aby uprościć klasyfikację, można przyjąć podstawowe barwy – to jest:
- winogrona czerwone,
- winogrona białe,
- winogrona zielone.
Białe winogrona tak naprawdę mają kolor zielony, w zależności od szczepu natężenie tej barwy jest różne, od jasnego do ciemnego.
Niezależnie od koloru, gatunku, szczepu czy nomenklatury winogrona są zdrową i pożywną przekąską. Właściwości te są różne dla poszczególnych typów winogron.
Właściwości zdrowotne potwierdzone badaniami
Przeprowadzone przy częściowym dofinansowaniu California Grape Commission badania wskazały, że 2 kubki winogron dziennie wspierają zdrowie. Opracowanie zostało opublikowane w Foods. Wskazuje, że dodatek winogron do naszej niezdrowej zachodniej diety pomaga żyć dłużej.
Zdrowie wątroby
Chroni szczególnie przed stłuszczeniem wątroby [1]. Winogrona w diecie mogą także modulować ekspresję genów wątrobowych, zapobiegać uszkodzeniom oksydacyjnym, indukować metabolizm kwasów tłuszczowych, łagodzić NAFLD. Takie wnioski płyną z kolejnego badania w tym periodyku [9]
Istnieją również przesłanki, że winogrona mogą pomagać organizmowi w procesach detoksykujących [2].
Zdrowie serca
Wyniki licznych badań sugerują [10], że jedzenie produktów z winogron może pomóc obniżyć ciśnienie skurczowe (górna wartość). Nie stwierdzono natomiast poprawy parametrów ciśnienia rozkurczowego, pracy serca, tętna oraz stanu naczyń krwionośnych. Ciekawe jest to, że jedzenie produktów z winogron, takich jak rodzynki i sproszkowane winogrona, mogło pomóc obniżyć ciśnienie skurczowe, podczas gdy sok z winogron nie miał takiego wpływu.
Winogrona na odchudzanie
🔎 Winogrona tak jak inne owoce są polecane w trakcie odchudzania, jednak same z siebie nie mają dodatkowych właściwości obniżających masę ciała. Badania wskazują, że spożycie winogron lub produktów winogronowych nie ma znaczącego wpływu na masę ciała, obwód talii ani inne wskaźniki antropometryczne u osób dorosłych, z wyjątkiem minimalnego spadku BMI, który nie jest jednak statystycznie istotny [11]. U kobiet oraz osób z zespołem metabolicznym zauważono niewielkie zmiany w masie ciała, jednak wyniki te oparto na badaniach o niskiej jakości.
Czerwone winogrona właściwości
Z nasionami czy bez: z uwagi na swe naturalne barwniki, czerwone winogrona przewyższają białe pod względem zawartości prozdrowotnych antyoksydantów [3]. Badania wykazały, że czerwone winogrona mają działanie przeciwzapalne oraz chroniące przed problemami z cholesterolem [4]. Polifenole z czerwonych winogron mają także pozytywny wpływ na funkcje śródbłonka [5], co jest bardzo istotną cechą z punktu widzenia profilaktyki chorób układu krążenia.
Resweratrol – polifenol – związek obecny w znacznych ilościach w czerwonych winogronach wykazuje właściwości ochronne przed tworzeniem się blaszki miażdżycowej w świetle tętnic [6]. Związek ten ma właściwości wygaszające stany zapalne [7], a także działanie przeciwnowotworowe [8].
Z innych wartościowych dla zdrowia związków zawartych w czerwonych winogronach należy wymienić antocyjany – należące do flawonoidów, nadające pigment owocom czerwonych winogron, uważane za silne przeciwutleniacze. Winogrona czerwone zawierają również karoten, a także witaminy: C, E i K oraz składniki mineralne – magnez, żelazo, miedź i wapń.
Zielone i białe winogrona właściwości
Ten typ winogron to również skarbnica zdrowia. Niemniej ma nieco mniej cennych żywieniowo antyoksydantów, w porównaniu z odmianami czerwonymi. Pod względem walorów smakowych mogą im dorównywać.
Mimo że nie mają antocyjanów występujących w czerwonych winogronach – posiadają pokaźne ilości przeciwutleniaczy i składników odżywczych. Można w nich znaleźć witaminy A, C i K oraz składniki mineralne, takie jak wapń i żelazo.
Popularną odmianą białych winogron jest Thompson charakteryzujący się słodkimi, soczystymi owocami. To właśnie z tej odmiany wytwarzane są popularne rodzynki sułtańskie, cenione za słodycz i soczystość szeroko wykorzystywane w przetwórstwie cukierniczym i piekarnicznym.
Które winogrona bardziej lubią dietetycy?
Poniżej przeprowadzona ankieta wśród Was (zakończona). Jak widać, wyniki są bardzo podobne. Podsumujmy je po prostu: warto jeść winogrona, niezależnie od barwy!
Podsumowanie. Słodka i zdrowa przekąska
Pod postacią świeżych owoców czy też suszonych (rodzynek) winogrona stanowią zdrowszą alternatywę dla cukierków i ciastek. Wybór koloru zależy przede wszystkim od preferencji smakowych danego konsumenta. Dla osób, którym wybór jest potencjalnie obojętny, sugerujemy sięganie po owoce o ciemnym zabarwieniu skórki ze względu na liczniejsze polifenole, wspomagające pracę układu krążenia.
Inne owoce korzystne dla zdrowia serca owoce znajdziesz w tym naszym artykule:
Bibliografia:
- Dave, A., Park, E. J., Kumar, A., Parande, F., Beyoğlu, D., Idle, J. R., & Pezzuto, J. M. (2022). Consumption of Grapes Modulates Gene Expression, Reduces Non-Alcoholic Fatty Liver Disease, and Extends Longevity in Female C57BL/6J Mice Provided with a High-Fat Western-Pattern Diet. Foods, 11(13), 1984.
- Hodges, R. E., & Minich, D. M. (2015). Modulation of metabolic detoxification pathways using foods and food-derived components: a scientific review with clinical application. Journal of nutrition and metabolism, 2015.
- Callaghan, C. M., Leggett, R. E., & Levin, R. M. (2013). A comparison of total antioxidant capacities of concord, purple, red, and green grapes using the CUPRAC assay. Antioxidants, 2(4), 257-264.
- Castilla, P., Echarri, R., Dávalos, A., Cerrato, F., Ortega, H., Teruel, J. L., … & Lasunción, M. A. (2006). Concentrated red grape juice exerts antioxidant, hypolipidemic, and antiinflammatory effects in both hemodialysis patients and healthy subjects. The American journal of clinical nutrition, 84(1), 252-262.
- Lekakis, J., Rallidis, L. S., Andreadou, I., Vamvakou, G., Kazantzoglou, G., Magiatis, P., … & Kremastinos, D. T. (2005). Polyphenols compounds from red grapes acutely improve endothelial function in patients with coronary heart disease. European Journal of Preventive Cardiology, 12(6), 596-600.
- Fan, E., Zhang, L., Jiang, S., & Bai, Y. (2008). Beneficial effects of resveratrol on atherosclerosis. Journal of medicinal food, 11(4), 610-614.
- Das, S., & Das, D. K. (2007). Anti-inflammatory responses of resveratrol. Inflammation & Allergy-Drug Targets (Formerly Current Drug Targets-Inflammation & Allergy)(Discontinued), 6(3), 168-173.
- Jang, M., Cai, L., Udeani, G. O., Slowing, K. V., Thomas, C. F., Beecher, C. W., … & Pezzuto, J. M. (1997). Cancer chemopreventive activity of resveratrol, a natural product derived from grapes. science, 275(5297), 218-220.
- Dave, A., Park, E. J., Kumar, A., Parande, F., Beyoğlu, D., Idle, J. R., & Pezzuto, J. M. (2022). Consumption of Grapes Modulates Gene Expression, Reduces Non-Alcoholic Fatty Liver Disease, and Extends Longevity in Female C57BL/6J Mice Provided with a High-Fat Western-Pattern Diet. Foods, 11(13), 1984.
- Ashoori, M., Soltani, S., Kolahdouz-Mohammadi, R., Moghtaderi, F., Clayton, Z., & Abdollahi, S. (2023). The effect of whole grape products on blood pressure and vascular function: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases.
- Soltani S, Asoudeh F, Motallaei M, Kolahdouz-Mohammadi R, Forbes SC, Abdollahi S. Whole grapes or grape products on body weight, anthropometrics, and adipokines: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Int J Food Sci Nutr. 2025 Jan 12:1-12. doi: 10.1080/09637486.2024.2449037. Epub ahead of print. PMID: 39800850.
- Data pierwotnej publikacji: 5.09.2013
- Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 13.01.2025
