Yerba Mate w walce z otyłością

Wraz z stale wzrastającą liczbą osób otyłych na świecie rośnie popularność suplementów diety oraz naturalnych produktów mających rzekomo wpłynąć korzystnie na utratę masy ciała. Środki takie są szczególnie pożądane przez osoby, które dotknięte są nadwagą czy otyłością. Bardzo często wówczas stają się one alternatywą dla zdrowej diety czy też aktywności fizycznej, bez których prawidłowa redukcja masy ciała jest niemożliwa. Okazuje się jednak, że niektóre z naturalnych składników diety rzeczywiście mogą skutecznie wspomagać walkę z nadmiernymi kilogramami. Jednym z nich jest yerba mate, której właściwości zgodnie z badaniami mogą pozytywnie wpływać na działania związane z redukcją masy ciała.

Yerba mate

Yerba mate, a właściwie ilex paraguariensis to roślina pochodząca z podzwrotnikowych terenów Ameryki Południowej, zwłaszcza Brazylii, Argentyny, Paragwaju czy Urugwaju. Surowiec ten w ostatnich czasach zyskał wysoką popularność na całym świecie. Często stosowany jest jako zamiennik kawy. Spożywany jest jej wodny ekstrakt z wykorzystaniem suszonych i pokruszonych zielonych liści rośliny, jak i prażonych, zalewany zarówno ciepłą, jak i zimną wodą. W jej składzie znajdują się duże ilości związków bioaktywnych, zwłaszcza flawonoidów, odpowiedzialnych przede wszystkim za jej drogocenne właściwości. Dodatkowo bogata jest w kofeinę, dzięki której działa pobudzająco.

Właściwości naparu

Pierwsze doniesienia o skuteczności jej ekstraktów wodnych pojawiły się w połowie lat 90. Wówczas wśród naukowców zainicjowane zostało zainteresowanie jej zdrowotnymi aktywnościami. Wśród jej funkcji wymienia się właściwości przeciwutleniające czy przeciwzapalne. Co więcej hamuje rozwój miażdżycy, rozszerzając jednocześnie naczynia krwionośne. Analizując dostępne badania naukowe, zauważyć można doniesienia, iż ekstrakty wodne z yerba mate wykazują także aktywność hipocholesterolemiczną. Udowodniono bowiem, iż skutecznie obniża stężenie cholesterolu zarówno ogólnego, jak i jego frakcji LDL, równocześnie zwiększając poziom frakcji HDL. Warto również wspomnieć, iż napój ten idealnie nadaje się dla diabetyków, gdyż usprawnia tolerancję glukozy oraz oddziałuje pozytywnie na insulinooporność.

Yerba mate przy podwyższonym cholesterolu

Wśród jej funkcji wymienia się właściwości przeciwutleniające czy przeciwzapalne. Co więcej hamuje rozwój miażdżycy, rozszerzając jednocześnie naczynia krwionośne. Analizując dostępne badania naukowe, zauważyć można doniesienia, iż ekstrakty wodne z yerba mate wykazują także aktywność hipocholesterolemiczną. Udowodniono bowiem, iż skutecznie obniża stężenie cholesterolu zarówno ogólnego, jak i jego frakcji LDL, równocześnie zwiększając poziom frakcji HDL.

🔎 Codzienne picie trzech porcji yerba mate przez 8 tygodni obniżyło w badaniu klinicznych ciśnienie krwi, poziom cytokin zapalnych i chemokin u zdrowych oraz z podwyższonym cholesterolem. U osób zdrowych dodatkowo zmniejszył się poziom LDL-C i tkanki tłuszczowej, bez wpływu na masę ciała. Spadły też poziomy greliny i GIP, co może mieć znaczenie w kontroli apetytu i metabolizmu glukozy [6].

Warto również wspomnieć, iż napój ten idealnie nadaje się dla diabetyków, gdyż usprawnia tolerancję glukozy oraz oddziałuje pozytywnie na insulinooporność.

Yerba mate a otyłość

Warto wspomnieć, że yerba mate hamuje przyrost masy ciała oraz tym samym trzewną akumulację tłuszczu. W efekcie wielkość adipocytów (komórek tkanki tłuszczowej) zmniejsza się i jednocześnie ogranicza się w nich akumulacja tłuszczów. Dodatkowo obniża stężenie leptyny, nazywanej hormonem sytości. U osób cierpiących na otyłość, związek ten produkowany jest w nadmiarze co prowadzi do rozwoju insulinooporności, a więc niejakiego „uodpornienia” się tkanek na jej działanie. W efekcie wzmagany jest apetyt, a uczucie sytości ulega upośledzeniu. Udowodniono, iż właśnie sytość jest modulowana przez ekstrakt ten poprzez różnorodne mechanizmy.

Poza modulacją poziomu wcześniej wspomnianego hormonu, wpływa także na indukcję czy pobudzenie wytwarzania peptydu glukagonopodobnego-1, w skrócie GLP-1. Skutkuje on opóźnieniem opróżniania żołądka i w efekcie mniejszym poborem pokarmu oraz redukcją apetytu. W wielu badaniach po kilku tygodniowym podawaniu yerba mate zaobserwowano redukcję masy ciała oraz procentu tkanki tłuszczowej (trzewnej oraz podskórnej). Co więcej badacze nie zaobserwowali żadnych działań niepożądanych, co sprawia, że staje się ona potencjalnie dobrym składnikiem, którym warto uzupełniać racjonalnie zbilansowaną dietę, wzbogaconą oczywiście odpowiednią aktywnością fizyczną. Ponadto odnotowywany jest spadek wolnych kwasów tłuszczowych po jej spożyciu, jak również zmniejszenie stłuszczenia wątroby oraz polepszenie insulinooporności.

Podsumowanie

Podsumowując wodny ekstrakt z yerba mate stanowi skuteczny środek w walce z otyłością, ale nie tylko. Jego spożycie wiąże się z polepszeniem gospodarki węglowodanowej oraz lipidowej organizmu. Ponadto działa przeciwzapalnie, jak i przeciwutleniająco. Warto jednak pamiętać, iż nie zdziała ona wiele bez wdrożenia racjonalnej i redukcyjnej diety oraz aktywności fizycznej. Tylko w połączeniu z tymi niezbędnymi czynnikami wspomoże skuteczną walkę z dodatkowymi kilogramami.

Bibliografia:

1. Balsan G., Pellanda L.C., Sausen G., Galarraga T., Zaffari D., Pontin B., Portal V.L.: “Effect of yerba mate and green tea on paraoxonase and leptin levels in patients affected by overweight or obesity and dyslipidemia: a randomized clinical trial.”, Nutr. J., 2019, 18(1).
2. De Oliveira E., Lima N.S., Conceicao E.P.S., Peixoto-Silva N., Moura E.G., Lisboa P.C.: “Treatment with Ilex paraguariensis (yerba mate) aqueous solution prevents hepatic redox imbalance, elevated triglycerides, and microsteatosis in overweight adult rats that were precociously weaned.”, Braz J Med Biol Res., 2018, 51(6).
3. Gambero A., Reibeiro M.L.: “The positive effects of yerba maté (Ilex paraguariensis) in obesity.”, Nutrients, 2015, 730-750.
4. Kim S.Y., Oh M.R., Kim M.G., Chae H.J., Chae S.W.: “Anti-obesity effects of Yerba Mate (Ilex Paraguariensis): a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial.”, BMC Complement Altern Med., 2015.
5. Yimam M., Jiao P., Hong M., Brownell L., Lee Y.C., Hyun E.J., Kim H.J., Nam J.B., Kim M.R., Jia Q.: “UP601, a standardized botanical composition composed of Morus alba, Yerba mate and Magnolia officinalis for weight loss.”, BMC Complement Altern Med., 2017, 17(1), 114.
6. Bravo L, Martínez-López S, Sierra-Cinos JL, Mateos R, Sarriá B. Yerba Mate (Ilex paraguariensis St. Hill.) Tea May Have Cardiometabolic Beneficial Effects in Healthy and At-Risk Subjects: A Randomized, Controlled, Blind, Crossover Trial in Nonhabitual Consumers. Mol Nutr Food Res. 2025 Apr 22:e70065. doi: 10.1002/mnfr.70065. Epub ahead of print. PMID: 40263915.

• Data pierwotnej publikacji: 24.03.2019
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 24.04.2025