Co zamiast jajka do kotletów? Najlepsze zamienniki jajek

Jajko — jest jednym z podstawowych produktów w diecie. Przygotujesz z niego wiele potraw – od wykwintnych po te najprostsze jak np. jajecznica. Oprócz praktycznego zastosowania, jajko jest bogatym źródłem białka, choliny, witamin z grupy B, oraz witamin A i D. Zdecydowanie jest ważnym składnikiem zdrowej diety, ale też idealnym pomocnikiem do przygotowywania wypieków, klopsów czy paniereowania.

Bywa tak, że musisz zrezygnować ze spożycia jajek np. z powodu alergii. Lub najzwyczajniej nie chcesz ich jeść ze względów etycznych czy religijnych, ale nie musisz się martwić o swoje potrawy. W tym artykule znajdziesz kilka możliwości zastąpienia jaj w twoich ulubionych przepisów.

Dodajesz jajko do kotletów? Sprawdź w tym arykule, czym możesz je zastąpić, zachowując smak i konsystencję ulubionych dań!

Jakie funkcje pełnią jajka w daniach?

Jajko ma doskonałe właściwości wiążące. Skleja ze sobą składniki, nadaje potrawie odpowiednią konsystencję oraz zapobiega rozpadowi podczas gotowania, pieczenia czy smażenia. W wypiekach jak suflety, biszkopty, bezy czy placki i racuchy-jajko pełni funkcję spulchniacza. Z pewnością atrakcyjną wizualnie i smakowo funkcją jaj, jest ich zdolność do brązowienia, nadając wypiekom apetycznego wyglądu. Nie można zapomnieć o nadawaniu wilgotności potrawom. Gdy używamy jajka do panierowania kotletów czy warzyw, to oprócz nadania wilgotności, jajko pomaga przykleić się mące lub wybranemu rodzajowi panierki do produktu.

Niezależnie jaką jajko ma pełnić funkcję w twojej potrawie, kiedy chcesz lub musisz je pominąć – możesz skorzystać z zamienników.

Zamienniki jajka do kotletów, klopsów, burgerów

W potrawach jak klopsy, kotlety mielone czy burgery jajko pełni funkcję spoiwa, zapobiegając rozklejaniu się składników, podczas obróbki termicznej. W niektórych przepisach można je najzwyczajniej pominąć (kotlety z kasz i warzyw, mięsne z dodatkiem kaszy itp.). Jeśli jednak w swojej potrawie potrzebujesz mocnego sklejenia składników, możesz użyć poniższych sposobów zastąpienia jajka w przepisie.

• Siemię lniane i nasiona chia. Aby uzyskać jajko lniane, ubij 1 łyżkę zmielonych nasion z 3 łyżkami wody i odstaw na kilka minut do napęcznienia. Mieszanka po tym czasie będzie przypominać białko jaja. Mikstura dodatkowo wchłonie trochę wilgoci i nada produktowi właściwą konsystencję.
• Mąka pełnoziarnista, skrobia kukurydziana, skrobia ziemniaczana, zmiksowane płatki owsiane, mąka z ciecierzycy. 2 łyżki wybranej mąki zastąpi w przepisie 1 jajko. Charakterystyczną właściwością mąk jest skuteczne wiązanie wody i sklejanie składników potrawy.
• Arrowoot to proszek wytwarzany z rośliny bulwiastej rosnącej w Ameryce Południowej. Proszek z arrowootu jest bogaty w skrobię. Aby zastąpić jedno jajko, wystarczy 2 łyżki proszku wymieszać z 3 łyżkami wody i dodać do przepisu.
• Kasza jęczmienna, gryczana, ryż, kasza manna. Wybrana kasza pomoże skleić masę, a dodatkowo nada daniu większej objętości. Kaszę jęczmienną, gryczaną czy ryż należy lekko rozgotować, a kaszkę mannę można stosować w formie nieprzegotowanej.
• Purée z batatów, ziemniaków lub dyni, koncentrat pomidorowy. Zamiast 1 jajka możesz z powodzeniem użyć 2 lub 3 łyżek wybranego purée. Musisz tylko pamiętać, że w przypadku batata, dyni i passaty pomidorowej, smak dania może ulec znacznej zmianie.

Zamienniki jajka do panierki

Stworzenie idealnej chrupiącej, złocistej panierki do kotletów, ryb czy niektórych warzyw może wydawać się trudne, bez jajka. Nic bardziej mylnego. Jest wiele produktów, którymi możesz zastąpić jajko i oprócz efektu sklejania otrzymać jeszcze lepszy smak potrawy. Z powodzeniem możesz wybrać jeden z poniższych zamienników jajka.

• Woda z mąką wymieszana w proporcji 1:1. Z mieszaniny powstaje ciasto, które możesz użyć jako samodzielną panierkę lub dodatkowo obtoczyć produkt w bułce tartej. Użycie tego sposobu nie zmieni smaku produktu, którego używasz, a panierka będzie bardzo chrupiąca.
• Mleko, maślanka, jogurt naturalny, napój roślinny. Wymoczenie mięsa w tych produktach nada odpowiedniej wilgotności, aby panierka mogła się przykleić. Smak mięsa także pozostanie bez zmian, a panierka będzie przyjemnie chrupiąca.
• Śmietana, majonez. Oba produkty są gęste i kremowe z łatwością przylegną do mięsa. Majonezem można posmarować bezpośrednio kawałki mięsa. Można też rozrzedzić majonez mlekiem lub śmietanką i wymoczyć w nim mięso. Po usmażeniu mięsa, smak majonezu nie będzie wyczuwalny.
• Aquafaba to płyn pozostały po ugotowaniu suchych roślin strączkowych lub znajdujący się w puszce z ciecierzycą czy fasolą. Aquafaba ma konsystencję podobną do białka jaja i tak też jest wykorzystywana  w różnych przepisach. Aby zastąpić 1 jajko, należy użyć 3 łyżek aquafaby. Dla uzyskania gęstszej konsystencji ubij płyn widelcem.
• Siemię lniane lub nasiona chia również mogą stanowić zamiennik jajka do panierki. Najlepiej użyć mielonego siemienia lnianego. Jak przygotować jajko lniane zostało podane wyżej.  Powstały żel idealnie zastąpi białko jaja. Panierka będzie niemalże identycznie chrupiąca jak w przypadku klasycznego przepisu. Jedyną różnicą jest zmiana smaku panierki na lekko orzechowy, co nie każdemu może odpowiadać.
• Nietypowym zamiennikiem jajka do panierki jest niesłodzony mus jabłkowy lub rozgnieciony banan. Jeśli masz ochotę poeksperymentować w kuchni, możesz skorzystać z tej propozycji. Rozgnieciony banan i jabłko mają konsystencję podobną do jajka. Wystarczy jedynie obtoczyć mięso w owocowej papce następnie w panierce i usmażyć. Musisz być przygotowany na znaczną zmianę smaku mięsa, ale to może okazać się plusem i miłą odmianą.
• Koncentrat pomidorowy lub passata pomidorowa jest gęsta i dobrze przylega do mięsa. Tak jak w przypadku musu z owoców – wystarczy obtoczyć mięso w masie, a następnie w panierce. Mięso po usmażeniu nabierze lekko pomidorowego smaku.

Zamienniki jajka do wypieków

Zastąpienie jajka w wypiekach jest zdecydowanie najłatwiejsze. Wiele wypieków może dzięki zamiennikowi zyskać nowy smak i aromat pod warunkiem, że sprawdzisz, czy zamiennik dobrze komponuje się z wybranym przepisem. W niektórych potrawach (naleśniki, ciasto na pierogi), jajko można pominąć i nie przejmować się, że potrawa się nie uda. Kiedy jednak martwisz się, że bez jajka twoje wypieki będą suche, płaskie lub bez smaku – poniżej podaję kilka propozycji zamienników jajek.

Pamiętaj jednak, że zamienniki jajka sprawdzą się jedynie w przepisach, które wymagają jednego lub dwóch jaj. W wypiekach jak biszkopty, babki czy ciasto na białkach, konsystencja wypieku nie zostanie zachowana.

Na jedno jajko w przepisie możesz użyć:

• 1 łyżkę mielonego siemienia lnianego lub nasion chia z 3 łyżkami wody. Mieszaninę pozostaw na kilka minut, aby masa napęczniała. Po tym czasie będzie przypominać białko jaja i sprawdzi się świetnie jako środek wiążący i nadający odpowiednią teksturę. Doskonale zastąpi jajko w przepisach na różnego rodzaju babeczki i ciasteczka pełnoziarniste czy pieczywo. Siemię lniane nada przepisom lekkiego zbożowego lub orzechowego smaku, co w przypadku wypieków jest zaletą.
• 1/2 dojrzałego banana w formie puree lub 1/4 szklanki musu jabłkowego działa jako świetny środek wiążący do wypieków, lub ciasta naleśnikowego czy puddingów, ale znacznie zmienia smak dania i dodaje słodyczy, więc konieczne jest dostosowanie odpowiedniej ilości cukru.
• 1/4 szklanki puree z miękkiego awokado, dyni lub batata. Puree z warzyw najlepiej sprawdzi się w przepisach na chleb, babeczki, nadzienia do ciast oraz brownie (działa świetnie również w tych wegańskich ciasteczkach dyniowych)

Zamienniki jajka w innych daniach

Kotlety, klopsy, panierka i wypieki to nie jedyne potrawy z jajem. W potrawach jak jajecznica, omlety, jajko sadzone lub na twardo to właśnie jajko jest głównym bohaterem. Jak więc zjeść jajko, eliminując jajko? Poniżej znajdziesz kilka sposobów na zamienniki jajka w różnych daniach.

• Jajka na twardo w sałatkach, czy pastach kanapkowych z powodzeniem możesz zastąpić twardym tofu. Ma podobną konsystencję i skład do białka jaj. Aby zastąpić jedno jajko, posiekaj drobno około 60 g bardzo twardego tofu i dodaj do przepisu. Drugim zamiennikiem jest biała fasola, która tak jak tofu ma bardzo podobną zawartość białka i konsystencję. Nadaje się więc świetnie do sałatek czy past kanapkowych.
• Jajecznica bez jajek, czyli tofucznica to świetna alternatywa dla jajecznicy. Aby zastąpić jedno jajko, użyj około 60 g kremowego silken tofu. Przygotowanie tofucznicy nie zajmuje więcej czasu niż klasycznej jajecznicy, a z ulubionymi dodatkami, smakuje równie pysznie.

Jak uzyskać smak i kolor jajka?

Właściwości wiążące i spulchniające jajka możemy łatwo odwzorować, ale co jeśli zależy nam na nadaniu koloru lub po prostu brak nam tego charakterystycznego smaku? Nie martw się, możesz skorzystać z podpowiedzi poniżej, aby cieszyć się smakiem jajka bez jajka w wielu potrawach.

• Kurkuma to przyprawa o właściwościach przeciwzapalnych. Jej szczególną cechą jest nadawanie żółtego koloru potrawom. Dodana do tofucznicy czy sałatki jajecznej pozwoli na odzwierciedlenie koloru prawdziwych jaj.
• Czarna sól kala namak odznacza się dużą zawartością siarki, co nadaje jej smak podobny do jajek. Sprawdza się świetnie dodawana do tofucznicy, sałatek jajecznych czy tostów francuskich.

Roślinne jajko, wegańskie zamienniki jajka

Na rynku dostępne są gotowe zamienniki jaj, wytwarzane zazwyczaj z mleka sojowego, białka fasoli mung i innych składników roślinnych. Głównym założeniem producentów jaj w proszku jest odwzorowanie smaku, konsystencji, wartości odżywczej i zastosowania kulinarnego jajek. Obecnie z wegańskich zamienników jajek przyrządzisz niemalże każdą potrawę, od wypieków po omlety i jajecznicę. Dodatkowo pod względem żywieniowym niektóre roślinne jajka niewiele różnią się od kurzych. Roślinne jajka mogą mieć jedynie mniejszą zawartość białka niż kurze. Znaczącą różnicą jest zawartość sodu, którego ilość w jajach roślinnych jest o wiele wyższa niż w kurzych.

W Polsce wegańskie jajka nabędziesz w sklepach internetowych i niektórych supermarketach. Dostępne w naszym kraju są vEEGs Roślinny Zamiennik Jajek, Cultured Foods, BIO VEGAN. 

Jeśli preferujesz produkty zagranicznych rynków, to sięgaj po roślinne jajka firmy JustEgg, Follow Your Heart’s VeganEgg, VeganEgg, Bob’s Red Mill Egg Replacer lub Ener-G Egg Replacer.

Podsumowanie

Jajko jest jednym z podstawowych składników diety. Kiedy jednak musisz lub chcesz z niego zrezygnować, istnieje wiele produktów, którymi możesz jajko zastąpić. Istotne jest, aby zastanowić się, jaką rolę ma pełnić jajko w wybranym przepisie.

W potrawach jak klopsy burgery czy pulpeciki jajko można pominąć lub użyć siemienia lnianego, różnych mąk, ugotowanych kasz lub ryżu. Decydując się na puréee z batata, dyni lub pomidorów pamiętaj, że smak potrawy może się zmienić.

Do panierowania dobrze sprawdzi się siemię lniane lub skrobia, które po zmieszaniu z wodą, tworzą żel przypominający białko jaja. Można też wymoczyć produkt w mleku, jogurcie, śmietanie lub majonezie. Stosując któryś z wymienionych produktów, nie musisz się przejmować, że smak potrawy się zmieni. Natomiast, kiedy masz ochotę poeksperymentować w kuchni, możesz spróbować obtoczyć produkt w musie jabłkowym lub rozgniecionym bananie. Ciekawą i smaczną opcją jest użycie pasaty pomidorowej, która nada potrawie więcej smakowitości.

Zastąpienie jajka w wypiekach jest zdecydowanie najłatwiejsze. Świetnie sprawdzi się siemię lniane, puree z bananów, jabłek czy avocado.

Bibliografia:

1. http://www.egglesscooking.com/egg-substitutes/
2. https://www.verywellfit.com/hard-boiled-egg-calories-and-fat-3495628
3. https://www.verywellfit.com/the-best-substitutes-for-eggs-5202595
4. https://www.medicalnewstoday.com/articles/egg-substitutes
5. http://www.egglesscooking.com/egg-substitutes/
6. https://www.ashcroftfamilytable.com/substitute-for-eggs/
7. https://pantryandlarder.com/egg-substitutes-for-frying-breading/
8. https://oureverydaylife.com/can-use-instead-egg-making-fried-chicken-21188.html
9. https://www.verywellfit.com/the-best-substitutes-for-eggs-5202595
10. https://www.healthline.com/health/plant-based-eggs-nutritionist-take