Zdrowie psychiczne a spożycie tłuszczów nasyconych

Jak wynika z nowego badania przeprowadzonego przez naukowców z University of Montreal Hospital Research Centre (CRCHUM) dieta bogata w tłuszcze nasycone i węglowodany proste nie tylko prowadzi do otyłości, lecz także do stanu zapalnego w jądrze półleżącym, części mózgu kontrolującej nastrój. Jądro półleżące jest także częścią układu nagrody. To zapalenie może prowadzić do m.in. depresyjnych, lękowych i kompulsywnych zachowań. Opublikowane w czasopiśmie „Molecular Metabolism” wyniki badania na myszach dostarczają nowych dowodów potwierdzających szkodliwy wpływ spożycia tłuszczy nasyconych na zdrowie.

Depresyjne, lękowe i kompulsywne zachowania oraz zmiany metaboliczne obserwowane podczas stosowania diety bogatej w węglowodany proste i tłuszcz nasycony nie występowały na diecie o wysokiej zawartości węglowodanów prostych i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Zmiany metaboliczne obserwowane w diecie bogatej w tłuszcze nasycone, takie jak hiperinsulinemia i nietolerancja glukozy, są związane ze stanem przedcukrzycowym.

Charakterystyka oraz wyniki badania

Zespół badawczy prowadził badania na trzech grupach mysz. Dwie pierwsze były karmione codziennie dietą o takiej samej kaloryczności, z czego 50% energii pochodziło z tłuszczu. Jedna z grup była karmiona dietą bogatą w tłuszcze nasycone, a druga – jednonienasycone. Trzecią grupę myszy karmiono dietą o niskiej zawartości tłuszczu. Gryzonie na diecie bogatej w tłuszcze nasycone dobrowolnie spożywały większe ilości pożywienia. Dieta bogata w tłuszcze nasycone podawana była tylko 12 tygodni, a skutkowała otyłością, zaburzeniami depresyjnymi oraz zmianami metabolicznymi związane ze stanem przedcukrzycownym.

Wiele badań przeprowadzonych na ludziach wykazało, że dieta śródziemnomorska o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych zapobiega depresji. W powyższym badaniu naukowcy byli w stanie zidentyfikować mechanizmy neuronalne, które łączą otyłość z depresją. Badanie wykazało, że zachowania depresyjne wynikają z zapalenia obserwowanego w jądrze półleżącym. Genetyczna manipulacja umożliwiła zahamowanie cząsteczki, która odgrywa kluczową rolę w rozprzestrzenianiu się stanu zapalnego w tej części mózgu. Ta manipulacja skutecznie chroniła myszy karmione dietą bogatą w tłuszcze nasycone przed zapaleniem, w wyniku czego zniknęły oznaki depresji i lęku oraz kompulsywne zachowania. Postępy te otwierają drogę do dalszych badań nad przeciwzapalną interwencją genetyczną w jądrze półleżącym, które może zahamować rozwój depresji wywołanej stanem zapalnym.

Wnioski

Odkrycie to jest również dobrą ilustracją błędnego koła doświadczanego przez ludzi z otyłością spowodowaną dietą bogatą w węglowodany proste i tłuszcz nasycony. Ich sposób odżywienia się prowadzi do odczuwania negatywnych emocji, które pobudzają dążenie do pocieszania się jedzeniem, co z kolei zwiększa ryzyko zachowań kompulsywnych.

Tłuszcz nasycony znajduje się m.in.  w oleju palmowym, szeroko stosowanym w przemyśle spożywczym, a także w produktach pochodzenia zwierzęcego.

Badanie przeprowadzono na zwierzętach, ale uważa się, że mechanizm, który występuje w jądrze półleżącym człowieka, jest podobny. Naukowcy mają nadzieję, że badanie to pomoże edukować ludzi na temat znaczenia diety, nie tylko ze względu na choroby sercowo-naczyniowe i nowotwory związane z otyłością, ale także z powodu problemów neurologicznych i psychiatrycznych, które są coraz bardziej pozwiązane z nadmierną masą ciała.

Źródło:

Léa Décarie-Spain, Sandeep Sharma, Cécile Hryhorczuk, Victor Issa Garcia, Philip A. Barker, Nathalie Arbour, Thierry Alquier, Stephanie Fulton. Nucleus accumbens inflammation mediates anxiodepressive behavior and compulsive sucrose seeking elicited by saturated dietary fat. Molecular Metabolism, 2018