Minął kolejny pracowity rok badań klinicznych. O jakich ustaleniach z 2019 roku należy wiedzieć? Odpowiedź w poniższym artykule.
Początek roku jest najlepszą okazją do podsumowań. Oto przegląd niektórych istotniejszych badań minionego roku, które nie znalazły się w osobnych artykułach. Każdego roku specjaliści ze wszystkich dziedzin badań medycznych przeprowadzają nowe analizy i próby kliniczne, które pozwalają lepiej zrozumieć, co zapewnia zdrowie oraz jakie czynniki mają odwrotny skutek.
Kolejny argument za prowadzeniem diety roślinnej
Badanie, opublikowane w „Journal of American Heart Association” w sierpniu ubiegłego roku, wykazały, że osoby stosujące diety roślinne miały o 32% niższe ryzyko przedwczesnej śmierci, które naukowcy wiążą z chorobami układu krążenia, niż ci badani o innych modelach żywienia. Według tego badania osoby, które jedzą żywność pochodzenia roślinnego, miały o 25% niższe ryzyko przedwczesnej śmierci z jakiejkolwiek przyczyny. Badacze przeanalizowali dane dotyczące 12 168 osób w średnim wieku, które wzięły udział w badaniu ARIC. To kolejny z licznych argumentów dostarczonych przez badaczy w ostatnich latach, że diety oparte na produktach roślinnych mają korzystne właściwości zdrowotne.
Koktajle białkowe pod lupą
Kolejna z analiz przeprowadzona przez naukowców z University of Sydney w Australii – opublikowana w „Nature Metabolism” w maju 2019 r. – wykazała, że koktajle białkowe, które są popularne wśród osób budujących masę mięśniową, mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia. Produkty te, jak wyjaśniają autorzy badania, zawierają w swoim składzie głównie białka serwatki, które mają wysoki poziom aminokwasów rozgałęzionych – BCAA – czyli leucyny, waliny i izoleucyny.
Analiza przeprowadzona na myszach sugeruje, że wysokie spożycie tych aminokwasów prowadzi do zbyt niskiego poziomu serotoniny w mózgu. Jest to kluczowy hormon, który odgrywa ważną rolę w regulacji nastroju, ale który wiąże się również z różnymi procesami metabolicznymi. U myszy podwyższone poziomy leucyny, waliny i izoleucyny, które powodowały zbyt niski poziom serotoniny, prowadziły do otyłości i krótszego życia.
Optymalna ilość błonnika w codziennej diecie
Ile błonnika pokarmowego powinniśmy dziennie spożywać dla zachowania zdrowia? Znalezienie odpowiedzi na to pytania zostało zlecone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), a cały tekst na ten temat pojawił się w „Lancet” w styczniu 2019 roku.
W badaniach uwzględniono wyniki 185 badań obserwacyjnych i 58 badań klinicznych obejmujących okres prawie 40 lat, a udział w nich wzięło 4600 osób. Stwierdzono, że aby zmniejszyć ryzyko przedwczesnego zgonu, a także częstość występowania choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, cukrzycy typu 2 i nowotworu okrężnicy, powinno się spożywać 25–29 gramów błonnika dziennie.
Niestety większość społeczeństwa spożywa znacznie mniejsze ilości. Ogólnie, badania wykazały, że osoby, które spożywają najwięcej błonnika w swojej diecie, są o 15–30% mniej narażone na przedwczesny zgonu z jakiejkolwiek przyczyny lub z powodu chorób sercowo-naczyniowych, w porównaniu z tymi, którzy jedzą najmniej błonnika w badanej populacji.
Spożywanie pokarmów bogatych w błonnik koreluje z o 16–24% mniejszą częstością występowania choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, cukrzycy typu 2 i raka jelita grubego. Pokarmy bogate w błonnik obejmują pełne ziarna, warzywa, owoce i rośliny strączkowe, takie jak fasola, soczewica i ciecierzyca.
Niekorzystne skutki diety opartej na pokarmach wysokoprzetworzonych
Kilka badań z ubiegłego roku zwraca uwagę na to, jak szkodliwe mogą być wysokoprzetworzone pokarmy. Mała próba, której wyniki ujawniono w maju 2019 r. w „Cell Metabolism”, wykazała, że przetworzona żywność prowadzi do nagłego przybierania na masie ciała. Autorzy badania poprosili uczestników o prowadzenie diety ultraprzetworzonej lub nieprzetworzonej – której kaloryczność była dopasowana do indywidualnych potrzeb uczestników badania. Jak wykazano, osoby, które spożywały przetworzoną żywność, szybko przybierały na masie ciała względem osób, które spożywały naturalną żywność.
Emulgatory w diecie a mikroflora jelitowa
Kolejne badanie przeprowadzone na myszach, opublikowane w styczniu 2019 roku w magazynie „Scientific Reports” – wykazało, że emulgatory (karboksymetyloceluloza oraz polisorbat 80), które są powszechnym dodatkiem występującym w wielu produktach spożywczych, mogą wpływać na mikroflorę jelitową, prowadząc do ogólnoustrojowego stanu zapalnego. Co więcej, wpływ na jelita może działać również na procesy zachodzące w mózgu, zwiększając poziom poczucia lęku, jak zaznaczają autorzy.
Źródła:
1. Hyunju Kim, Laura E. Caulfield, Vanessa Garcia‐Larsen, Lyn M. Steffen, Josef Coresh, and Casey M. Rebholz, Plant‐Based Diets Are Associated With a Lower Risk of Incident Cardiovascular Disease, Cardiovascular Disease Mortality, and All‐Cause Mortality in a General Population of Middle‐Aged Adults, Journal of the American Heart Association. 2019;8.
2. Samantha M. Solon-Biet, Victoria C. Cogger, Tamara Pulpitel, Devin Wahl, Ximonie Clark, Elena E. Bagley, Gabrielle C. Gregoriou, Alistair M. Senior, Qiao-Ping Wang, Amanda E. Brandon, Ruth Perks, John O’Sullivan, Yen Chin Koay, Kim Bell-Anderson, Melkam Kebede, Belinda Yau, Clare Atkinson, Gunbjorg Svineng, Tim Dodgson, Jibran A. Wali, Matthew D. W. Piper, Paula Juricic, Linda Partridge, Adam J. Rose, David Raubenheimer, Gregory J. Cooney, David G. Le Couteur & Stephen J. Simpson. Branched-chain amino acids impact health and lifespan indirectly via amino acid balance and appetite control, Nature Metabolism volume 1, pages 532–545(2019).
3. Andrew Reynolds, Jim Mann, John Cummings, Nicola Winter, Evelyn Mete, Lisa Te Morenga, Carbohydrate quality and human health: a series of systematic reviews and meta-analyses, The Lancet Journal, 2019, v. 393, 10170, p. 434-445.
4. Kevin D. Hall, Alexis Ayuketah, Robert Brychta, Hongyi Cai, Thomas Cassimatis, Kong Y. Chen, Stephanie T. Chung , Elise Costa, Amber Courville, Valerie Darcey, Laura A. Fletcher, Ciaran G. Forde, Ahmed M. Gharib, Juen Guo, Rebecca Howard Suzanne McGehee, Ronald Ouwerkerk, Klaudia Raisinger, Irene Rozga, Michael Stagliano, Mary Walter, Paule V. Joseph, Peter J. Walter, Shanna Yang, Megan Zhou, Ultra-Processed Diets Cause Excess Calorie Intake and Weight Gain: An Inpatient Randomized Controlled Trial of Ad Libitum Food Intake, Cell Metabolism, 2019, v. 30, 1, p. 67-77.
5. Mary K. Holder, Nicole V. Peters, Jack Whylings, Christopher T. Fields, Andrew T. Gewirtz, Benoit Chassaing & Geert J. de Vries, Dietary emulsifiers consumption alters anxiety-like and social-related behaviors in mice in a sex-dependent manner, Scientific Reports, volume 9, Article number: 172 (2019).
Magister dietetyki. Dietetyk, edukator i copywriter. Absolwentka WSR w Warszawie oraz UM w Białymstoku. Prowadzi autorską stronę "DietoŚwiat". Udziela wypowiedzi eksperckich. Kontakt mailowy: mwilkowska@dietoswiat.pl