Jak wygląda teleporada dietetyczna? Wskazówki dla pacjenta

Teleporady w czasie ograniczonej dostępności do przychodni stacjonarnych, stały się bardzo powszechne. Dla wielu ludzi okazały się świetnym rozwiązaniem, ułatwiającym kontakt z lekarzem. Dla innych nadal są powodem do niezadowolenia ze świadczeń medycznych. Jednak nie ulega wątpliwości, że telemedycyna ma wiele plusów. Wizyty ,,na odległość” pozwoliły na odbycie konsultacji bez wychodzenia z domu. Dały możliwość uzyskania porady od dowolnego specjalisty w kraju bez przemierzania wielu kilometrów. Okazuje się, że stały się one narzędziem nie tylko dla lekarzy. Korzystają z nich też inni specjaliści. Wśród nich również fizjoterapeuci i dietetycy. Jak wygląda taka porada w praktyce? 

Spis treści:

1. Teleporada dietetyczna krok po kroku
2. Ile trwa konsultacja podczas teleporady dietetycznej?
3. Ile kosztuje teleporada dietetyczna?
4. Jak przygotować się do teleporady dietetycznej?
5. Czy teleporada jest tak samo skuteczna, jak wizyta w gabinecie dietetyka? Czym się od niej różni?
6. Czy od czasu pandemii teleporady dietetyczne stały się popularniejsze?
7. Podsumowanie
8. Bibliografia

Teleporada dietetyczna krok po kroku

Teleporada to świadczenie zdrowotne, które udzielane jest na odległość za pomocą systemów teleinformatycznych lub systemów łączności [1]. Odbywa się ona przez telefon lub Internet. Zazwyczaj specjalista oraz jego pacjent udostępniają sobie nawzajem jedynie dźwięk z mikrofonu. Część dietetyków zwykle zachęca do wideorozmowy, podczas której obie strony udzielają sobie nawzajem dostępu do widoku z kamery. O sposób, w jaki połączysz się ze specjalistą, możesz dopytać podczas umawiania wizyty.

Pierwsza rozmowa ma na celu wzajemne poznanie, nabranie zaufania oraz określenie kierunków dalszej współpracy. Zazwyczaj przebiega ona według kilku kroków:

1. Podczas pierwszej wizyty dietetyk przeprowadza wywiad na temat stanu zdrowia i odżywiania. Pyta o cel konsultacji, wiek, masę ciała, wzrost, opis aktywności fizycznej, nawyki żywieniowe oraz dolegliwości.
2. Zazwyczaj podczas pierwszej konsultacji, po zebraniu wywiadu, dietetyk przedstawia ogólne zalecenia. Proponuje on dalsze kroki postępowania i opowiada o tym, co można zmienić już na samym początku. Odpowiada on również na pytania zadane przez pacjenta.
3. Po konsultacji dietetyk przesyła dokładne zalecenia. Są one wzbogacone o wyliczenia na temat zapotrzebowania energetycznego. Do zaleceń dołączone są przeważnie propozycje posiłków lub gotowy jadłospis. To, w jakiej formie będzie odbywała się dalsza praca nad poprawą diety, zależy od ustaleń między pacjentem a dietetykiem.

Ile trwa konsultacja podczas teleporady dietetycznej?

Taka informacja powinna być zawsze podana na stronie internetowej poradni. Możesz dopytać o nią podczas umawiania wizyty, aby wiedzieć, ile czasu musisz zarezerwować na rozmowę. W większości placówek czas trwania pierwszej konsultacji wynosi od 20 do 60 minut.

Ile kosztuje teleporada dietetyczna?

Część placówek publicznych oferuje konsultację z dietetykiem w formie teleporady w ramach NFZ. Jeśli decydujemy się na świadczenie prywatne, warto wcześniej sprawdzić, jaki jest koszt wizyty. Porady udzielane telefonicznie lub online zazwyczaj nie odbiegają cenowo od tradycyjnej konsultacji w gabinecie.

Koszt teleporady dietetycznej jest bardzo zróżnicowany. Często cena zależy od czasu trwania konsultacji. Rozmowa 20-minutowa to koszt w okolicach 60 złotych. Godzinna rozmowa ze specjalistą żywieniowym kosztuje przeważnie 140-150 złotych. Koszt ten nie obejmuje ceny jadłospisu, dotyczy jedynie konsultacji. Jeśli zdecydujemy się na zakup planu żywieniowego, weźmy pod uwagę dodatkowy koszt. Indywidualny 7-dniowy jadłospis kosztuje średnio 164 złote [2].

Jak przygotować się do teleporady dietetycznej?

Niezależnie czy wizyta odbędzie się w gabinecie, online czy też telefonicznie, warto się do niej przygotować. Przed połączeniem się z dietetykiem, wypisz na kartce:

• swój wiek, aktualną masę oraz wysokość ciała
• jednostki chorobowe oraz dolegliwości, z którymi się zmagasz
• listę przyjmowanych leków i suplementów diety
• wyniki wykonanych badań oraz ewentualne zalecenia od lekarza na temat diety
• opis posiłków, które spożywasz wraz z podaniem miar domowych z jednego dnia.

Warto także spisać wszystkie pytania, które chcesz zadać dietetykowi podczas konsultacji, tak aby żadne z nich nie umknęło. Przygotowanie tych informacji znacznie usprawni przebieg rozmowy. 

Czy teleporada jest tak samo skuteczna, jak wizyta w gabinecie dietetyka? Czym się od niej różni?

Przebieg konsultacji wygląda podobnie niezależnie od tego, czy wizyta odbywa się w gabinecie, czy przez media. Główną różnicą jest brak możliwości wykonania pomiarów przez dietetyka.

Plusami są przede wszystkim oszczędność czasu oraz brak konieczności dojazdu do poradni.

Co więcej, jeśli porada odbywa się za pośrednictwem systemów łączności, możemy wybrać dowolnego specjalistę z całego świata, z którym chcemy porozmawiać o naszej diecie. Teleporada to także szansa na przełamanie wstydu lub strachu przed wizytą u pacjentów nieśmiałych oraz z zaburzeniami psychologicznymi.

Jednak może być ona mniej skuteczna, w porównaniu z wizytą tradycyjną, ze względu na to, że: 

• pacjent może nie być prawdomówny- może zafałszować swoją masę ciała, 
• dietetyk nie wykona pomiarów analizatorem, a pomiary wykonane przez pacjenta mogą być niedokładne,
• dietetyk nie widzi mowy niewerbalnej pacjenta, może przeoczyć to, co jest dla niego niejasne.

Czy od czasu pandemii teleporady dietetyczne stały się popularniejsze?

Porady zdrowotne udzielane za pomocą systemów łączności stały się popularne w Polsce w momencie rozwoju pandemii COVID-19. Udostępniono wizyty w tej formie, aby zmniejszyć ryzyko transmisji wirusa oraz odciążyć system opieki zdrowotnej [3]. Mimo zniesienia większości obostrzeń nadal wiele osób preferuje konsultację „na odległość”, która umożliwiła skorzystanie ze specjalistycznej pomocy bez wychodzenia z domu. 

W branży dietetycznej również obserwujemy podobny trend. Pacjenci znacznie częściej wybierają teleporadę jako alternatywę dla wizyty w gabinecie dietetycznym. Od 66 do 75% dietetyków przyznaje, że od czasu pandemii ich pacjenci częściej korzystają z tej możliwości [4].

Podsumowanie

Teleporada jest alternatywą dla wizyty stacjonarnej w gabinecie dietetyka. Zazwyczaj odbywa się przez telefon lub Internet i trwa między 20 a 60 minut. Jej koszt wynosi przeważnie między 60 a 150 złotych. Przed pierwszą konsultacją warto przygotować wszystkie informacje, o których chcemy porozmawiać ze specjalistą. Porada telemedyczna może być tak samo skuteczna, jak wizyta tradycyjna, jeśli obie strony wykażą zaangażowanie. Dla wielu osób stała się ona najwygodniejszą formą konsultacji zdrowotnych. 

Bibliografia:

1. Art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 295):
2. Ceny usług dietetycznych w Polsce 2022, Dietetycy.org.pl, https://dietetycy.org.pl/ceny-uslug-dietetycznych-w-polsce/
3. Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Zalecenia postępowania diagnostycznego w sytuacji zmniejszenia zagrożenia epidemicznego związanego z COVID-19
4. Opracowanie własne na podstawie ankiety przeprowadzonej na portalu Facebook.com, z udziałem członków grup: Strefa żywieniowców i dietetyków, Loża dietetyków.