Polacy uwielbiają owoce pestkowe, wśród których szczególne miejsce zajmują wiśnie. Jest to owoc zyskujący na popularności i ciągle utrzymujący się w czołówce najchętniej wybieranych według Polaków. Zgodnie z badaniami Kantar w 2019 roku 42% Polaków w sezonie co najmniej raz w tygodniu spożywało wiśnie. Poza sezonem wiśnie cenione są za możliwość przetworzenia ich na dżemy, soki, syropy czy kompoty.
Według raportu opublikowanego przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa [1] Polska jest największym producentem wiśni w Unii Europejskiej. Udział krajowych zbiorów w unijnej produkcji wiśni kształtuje się na średnim poziomie około 50%. Równocześnie Polska jest drugim – po Rosji – producentem tych owoców na świecie. W ostatnich latach areał uprawy wiśni w Polsce wynosił 29–39 tys. ha. Natomiast zbiory wiśni w kraju kształtowały się na poziomie od 72 tys. ton do 202 tys. ton w zależności od warunków pogodowych. Dodatkowo wiśnie produkowane w Polsce przeznaczone są także na eksport — głównie w postaci mrożonej [1]. W latach 2009–2017 wolumen eksportu mrożonych wiśni kształtował się od 56 tys. ton do 89 tys. ton. Wywóz wiśni świeżych wynosił od 2 tys. ton do 13 tys. ton. W tych latach głównymi rynkami zbytu dla wiśni mrożonych były państwa sąsiadujące z Polską — Niemcy i Białoruś.
W tym artykule poznasz przede wszystkim korzyści zdrowotne wynikające ze spożywania wiśni. Oprócz tego znajdziesz tutaj garść informacji o rynku tego owocu w naszym kraju. Zagadki nie będą stanowiły jego najpopularniejsze odmiany czy wartości odżywcze. Zwrócimy Twoją uwagę na sposoby przechowywania wiśni. Dowiesz się jak wykorzystać je w kuchni, szczególnie w przetwórstwie. Pozwoli to korzystać z ich cennych właściwości i znakomitego smaku nie tylko przez sezon, ale przez cały rok!
Polska wiśnią stoi
O tym, że Polska jest głównym producentem wiśni w Unii Europejskiej, już wiemy. Według FAOSTAT (Food and Agriculture Organization of the United Nations) [2] w skali świata bardzo dużo wiśni produkuje się w Rosji i na Ukrainie. Jednak nie można zapomnieć o USA i Turcji — światowych gigantach w produkcji tych owoców.
W Polsce największe uprawy wiśni zlokalizowane są na terenie województwa mazowieckiego (w 2018 r. – 30% ogólnokrajowej powierzchni uprawy tych owoców) oraz w województwach: świętokrzyskim (17%), lubelskim (16%) i łódzkim (13%). Uprawa wiśni w Polsce prowadzona jest głównie w gospodarstwach indywidualnych. Duży odsetek wiśni, produkowanych w naszym kraju, przygotowany jest na eksport. Nie dziwi więc, że Polska znana jest za granicą z rozwijającego się, ekologicznego rolnictwa owoców.
Uprawa wiśni
Wiśnie mają mało wymagające potrzeby klimatyczno-glebowe. Co więcej, ich uprawy można spotkać nawet w północno-wschodnich rejonach. Owocować mogą również na piaszczystych glebach. Jednak jedynym wymogiem są znaczne ilości wapnia w glebie. Wiśnia jako drzewo owocowe to roślina bardzo wrażliwa na przymrozki. Co ciekawe, jest najbardziej wytrzymała na niekorzystne warunki atmosferyczne, gdy uprawiana jest w formie krzaczastej. W takich warunkach również najlepiej owocuje.
Odmiany wiśni
Zbiory wiśni uzależnione od odmiany owocu- głównie przypadają na lipiec. Istnieją odmiany bardzo wczesne, które warunkują zbiór plonów już nawet na początku czerwca.
Najpopularniejszą, a zarazem najstarszą odmianą wiśni w Polsce jest „Łutówka”. Nazywa się ją królową wśród wszystkich odmian w polskich sadach owocowych. Zaliczana jest do odmian późno dojrzewających, ale obficie owocujących. Co ciekawe, jej pochodzenie jest nieznane, najprawdopodobniej francuskie lub holenderskie.
Ponadto duże znaczenie w produkcji towarowej mają m.in. odmiany: „Debreczyn”, „Lucyna”, „Nefris” oraz „Northstar”. Wiśnia „Lucyna” w przeciwieństwie do „Łutówki” to młoda polska odmiana. Została wyhodowana w rodzimym Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach. Ceniona jest za słodko-kwaśny smak. Należy do grupy sokówek — owoce o czerwonym soku, doskonale nadającym się na przetwory. Odmiana „Nefris” (średnio późno dojrzewająca) charakteryzuje się ciemnoczerwonymi owocami, a także odpornością na mróz.
Odmiana chroniona
Odmiana wiśni o bardzo długiej tradycji uprawiania– już ponad 120 lat– to wiśnia nadwiślanka (słupska, słupianka). Charakteryzuje się nietypowym, ciekawym smakiem- intensywnym, lekko cierpkim i mocno kwaskowatym. Spośród innych odmian wyróżnia się mniejszymi owocami o intensywniejszej barwie. Ceniona jest jako owoc deserowy, ale również doskonale nadaje się do przetworów. Ciekawostką jest, że w 2009 r. została wpisana do unijnego rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia [1].
Niedocenione pestki wiśni czy… pyszny wywar z szypułek wiśniowych
Wielu osobom wiśnie kojarzą się tylko z małymi, mięsistymi, pełnymi soku owocami dojrzewającymi w sadach owocowych. Jednak mało kto wie, że pestki czy szypułki tej rośliny mają doskonałe działanie prozdrowotne.
Większość konsumentów nie zdaje sobie z tego sprawy i wyrzuca te części rośliny do kosza. W ten sposób tracimy niedoceniany asortyment, z którego można przygotować lecznicze wywary lub nalewki. Miłośnicy naturalnych metod leczenia z pewnością przygotują ekstrakt z pestek wiśni.
Poprawia on regenerację czynności serca po przebytych chorobach niedokrwiennych. Co więcej, pełni funkcję ochronną tego narządu, a to przekłada się na zmniejszenie ryzyka zawału [3]. Dodatkowo mielone pestki wiśni stosuje się w chorobach układu moczowego, pomocne są w kamicy nerkowej. Jak wykazano w badaniach, wywar z szypułek wiśni czy sproszkowane szypułki wiśni mają działanie moczopędne. Oprócz tego zwiększają stężenie sodu i chlorków w moczu, co pomaga w pracy układu moczowego [4].
Wartości odżywcze wiśni
Te lekko kwaśne sezonowe owoce są skarbnicą wielu cennych składników odżywczych, a jednocześnie są niskokaloryczne. Witamina B2, A i C mają największy udział w owocach wiśni. Natomiast wśród składników mineralnych dominują potas, miedź, cynk, żelazo i mangan. Oprócz tego wiśnie to dobre źródło węglowodanów i błonnika pokarmowego. Według danych USDA w 100 gramach tych owoców zawarte jest 2 g błonnika oraz 16 g węglowodanów [5].
Tabele składu wartości odżywczej produktów spożywczych i potraw PZWL z 2020 roku podają wartości energetyczne szacowane na około 49 kcal w 100 g produktu, bez różnicowania wiśni na odmiany. Dzięki temu, owoce te możemy przypisać do niskokalorycznych.
Garść wiśni bez pestek (około 70 g) dostarcza 34 kcal. Dzięki czemu, można pozwolić sobie na spożycie ich w większej porcji. Dla przykładu 0,5 kg wiśni to około 243 kcal. W przybliżeniu odpowiada to liczbie kilokalorii zawartych w jednej średniej bułce drożdżowej.
Wartości odżywcze
| Składnik odżywczy | Zawartość w 100 g owocu |
| Energia | 49 kcal |
| Woda | 87,3 g |
| Białko | 0,9 g |
| Tłuszcz | 0,4 g |
| Węglowodany | 9,9 g |
| Błonnik pokarmowy | 1,0 g |
| Kwasy tł. nasycone | 0,08 g |
| Kwasy tł. jednonienasycone | 0,11 g |
| Kwasy tł. wielonienasycone | 0,12 g |
| Sód | 3 mg |
| Potas | 150 mg |
| Wapń | 13 mg |
| Fosfor | 20 mg |
| Magnez | 9 mg |
| Żelazo | 0,3 mg |
| Cynk | 0,07 mg |
| Miedź | 0,06 mg |
| Jod | 0,2 µg |
| Mangan | 0,07 mg |
| Witamina A | 40 µg |
| β- karoten | 240 µg |
| Witamina D | 0,00 µg |
| Witamina E | 0,13 mg |
| Tiamina | 0,049 mg |
| Ryboflawina | 0,059 mg |
| Niacyna | 0,40 mg |
| Witamina C | 12 mg |
| Witamina B6 | 0,049 mg |
| Foliany | 0,00 µg |
Wiśnie: dobre czy… toksyczne źródło cynku, miedzi i żelaza?
Cynk, miedź i żelazo są składnikami mineralnymi niezbędnymi do prawidłowego rozwoju procesów fizjologicznych naszego organizmu. Jednak należy dostarczać je z bezpiecznych, niezanieczyszczonych źródeł w odpowiedniej formie.
Ponadto muszą one zawierać stężenie zgodne z normami. Według badań [6] żelazo, cynk i miedź mogą występować w tych owocach w różnej ilości. Ich rozkład jest nierównomierny w zależności od lokalizacji uprawy. Najwyższe wartości tych składników zostały stwierdzone w wiśniach uprawianych na obszarze zanieczyszczonym odpadami z hałd górniczych.
W owocach z supermarketu obserwowano najniższe wartości. Jest to ciekawy aspekt, ponieważ żelazo i cynk, nawet w podwyższonych dawkach, nie są metalami toksycznymi. Z drugiej strony stężenie miedzi przekraczające normy może powodować toksyczność przy większym spożyciu. Jednak w żadnym stopniu nie czyni to z wiśni owoców toksycznych dla naszego organizmu. Wręcz przeciwnie dostarczają one cennych składników i mikroelementów, takich jak cynk, miedź czy żelazo. Dlatego kupując wiśnie, czy to w sklepie, czy od lokalnych sprzedawców, z pewnością robimy dobry ruch w kierunku zachowania zdrowia!
Wiśnie i ich wpływ na zdrowie
Analizując tabele wartości odżywczych tych owoców, można stwierdzić, że na pozór mają małe wartości odżywcze. Pomimo tego przypisuje się im wiele cennych właściwości prozdrowotnych. Wiśnie to dobre źródło błonnika pokarmowego.
Ma to szczególne znaczenie w poprawie czy utrzymaniu prawidłowej pracy jelit, dodatkowo obniża cholesterol we krwi. Wysoka zawartość witaminy A też ma swoje plusy. Dzięki temu wiśnie wykazują działanie przeciwmiażdżycowe. Oprócz tego poprawiają stan skóry, paznokci i włosów oraz wpływają na prawidłowe widzenie. Nie można zapomnieć również o witaminie C.
Wiśnie zawdzięczają jej właściwości wspomagające odporność organizmu i przyspieszające zwalczanie infekcji. Zawierają także znaczne ilości antyoksydantów – antocyjanów, które odpowiedzialne są za działanie przeciwzapalne. Patrząc na wszystkie właściwości tych owoców, można zauważyć, że warto wprowadzić je do swojej diety. Co najważniejsze, należy je regularnie spożywać, ponieważ w przyszłości przyniesie to największe korzyści prozdrowotne.
Bogactwo antyoksydantów
Korzyści zdrowotne wiśni wynikają przede wszystkim z występowania w ich składzie antyoksydantów. Szczególnie pomagają one w walce z chorobami, takimi jak: choroby serca, nowotwory czy cukrzyca.
Badacze z Włoch w swojej pracy [7] wykazali, że zdolność antyoksydacyjna w wiśniach jest porównywalna z niektórymi owocami jagodowymi, jak truskawki. Wyższa jest w przypadku jabłek. Zauważyli również większą aktywność antocyjanów, cyjanid w stosunku do jeżyn czy jagód.
Przeprowadzono badania na modelu zwierzęcym, któremu dostarczano soku z wiśni. Dzięki temu zaobserwowano zwiększoną aktywność enzymów antyoksydacyjnych w wątrobie. Natomiast w przypadku ludzi już spożywanie około 4 garści wiśni (około 280 g) podwyższyło zdolność antyoksydacyjną osocza. Dzięki zawartości antyoksydantów wiśnie zapewniają naszemu organizmowi znaczne zmniejszenie markerów stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego. Poprawiają naszą odporność. Wyniki tych badań potwierdzają, że regularne spożywanie tych owoców pomaga zmniejszyć ryzyko czy przebieg chorób przewlekłych.
Wpływ na układ krążenia
Korzyści wynikające z występowania w wiśniach polifenoli i witaminy C są ogromne. Potwierdzają to badania opublikowane w czasopiśmie Nutrients [8].W czasie 2 tygodni regularnego spożywania 45-270 wiśni/dzień zmniejszyło się występowanie markerów stresu oksydacyjnego w 8 na 10 badań; stan zapalny w 11 na 16; ciśnienie krwi w 5 na 7. Wiśnie obniżały stężenie lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości (VLDL). Zmniejszył się także wskaźnik trójglicerydów u kobiet z cukrzycą oraz u osób otyłych. W ich przypadku było to bardzo ważne i korzystne.
W kolejnych badaniach udowodniono wpływ spożywania soku z wiśni na obniżenie ciśnienia krwi – skurczowego, jak i rozkurczowego. Badaniu poddano również kobiety z cukrzycą. Podawano im koncentrat wiśni w ilości 40 g/dzień przez 6 tygodni. Dzięki temu zauważono istotny wpływ na zmniejszenie ciśnienia krwi w porównaniu z wartościami mierzonymi przed suplementacją. Na tle osób zdrowych, poddanych takim badaniom, nie zaobserwowano u nich spadku ciśnienia krwi.
W innym doświadczeniu dodanie ekstraktu z wiśni do diety podawanej królikom poprawiło funkcje serca. Jak można zauważyć, regularnie spożywane wiśnie w każdej formie, czy to jako świeże owoce, czy przetworzone, zmniejszają częstość występowania chorób sercowo-naczyniowych, a także cukrzycy typu 2.
Właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe
Owoce wiśni charakteryzują się wysoką zawartością flawonoidów. Działają one jako silne przeciwutleniacze o udowodnionych właściwościach przeciwnowotworowych i przeciwzapalnych [9].
Te ważne składniki diety chronią przed stresem oksydacyjnym, stanami zapalnymi oraz zapobiegają dysfunkcji śródbłonka. W przeprowadzonym badaniu, opublikowanym w czasopiśmie Foods, starano się to udowodnić. Na modelu in vitro opartym na ludzkich komórkach śródbłonka żyły pępowinowej udało się wykazać korzystne działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, jakie niesie ze sobą spożywanie ekstraktu z wiśni.
Potwierdzono, że wiśnie są w stanie chronić komórki śródbłonka przed stresem oksydacyjnym- działają przeciwzapalnie. Oprócz tego, w kolejnych badaniach dowiedziono, że owoce te mają działania przeciwpłytkowe. Hamują właściwości przylegania patogenów jamy ustnej i zwiększają funkcje bariery nabłonkowej.
Czy te korzystne właściwości dotyczą tylko niektórych układów? Jak wykazali badacze z Włoch i Portugalii [9] prozdrowotnego działania wiśni można szukać w odniesieniu do większości chorób. W ostatnich badaniach potwierdzono znaczenie owoców wiśni w zapobieganiu czynnikom ryzyka atopowego zapalenia skóry. Zmniejszenie stanu zapalnego można zawdzięczać związkom o charakterze antyoksydacyjnym.
Wpływ na układ moczowy
Wiśnie zawierają także związki korzystnie wpływające na funkcje układu moczowego. Do tych substancji zaliczyć można witaminę C czy związki prozapalne. Dzięki zawartości potasu i sodu wykazują działanie moczopędne. Mogą pomóc w walce ze schorzeniami ze strony tego układu: kamicy nerkowej czy zapaleniu pęcherza.
Aby ocenić skutki spożycia wiśni na układ moczowy, przeprowadzono badanie na 10 zdrowych kobietach. Mierzono im stężenie kwasu moczowego we krwi oraz markery antyoksydacyjne. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie The Journal of Nutrition [10]. Kobiety spożywały dwie porcje wiśni (280 g) po całonocnym poście. Wykazano, że wydalanie moczu zwiększyło się po podaniu dawki. Przy okazji, zauważono wzrost stężenia kwasu askorbinowego w osoczu. Wskazuje to na to, że w owocach wiśni jest on biodostępny jako witamina C.
Potwierdzona została także skuteczność wiśni przeciw dnie moczanowej. Nastąpił spadek stężenia kwasu moczowego w osoczu. W grupie badanych pacjentów z dną moczanową wykazano, że spożywanie 227 g produktów z wiśni dziennie do 3 miesięcy poprawia stan zdrowia. Zmniejsza się występowanie kwasu moczowego w osoczu do normalnego poziomu. Produkty z wiśni łagodzą także ataki zapalenia stawów wywołanego przez dnę moczanową.
Regeneracja mięśni a spożywanie wiśni
Kolejną cenną właściwością wiśni jest jej wpływ na regenerację mięśni i zmniejszenie ich bólu po wysiłku fizycznym. Stanowi to ciekawy aspekt szczególnie względem osób aktywnych fizycznie.
Doświadczenie przeprowadzone przez badaczy z USA [8], opublikowane w czasopiśmie Nutrients w 2018 roku potwierdza te doniesienia. Wskazuje, że utrata siły, bolesność mięśni po wysiłku zostały złagodzone przez spożycie wiśni w 8 z 9 badań. Zmniejszenie odczuwania osłabienia mięśni może być związane także z przeciwutleniającymi i przeciwzapalnymi właściwościami antocyjanów i związków fenolowych występujących w owocach wiśni.
Badania przeprowadzono, podając osobom po ćwiczeniach fizycznych cierpkie produkty z tej rośliny w ilości od 50 do 270 wiśni dziennie. Dlatego można stwierdzić, że regularne spożywanie tych owoców pomoże na łatwiejszą regenerację uszkodzonych mięśni osobom trenującym.
Wiśnie a cukrzyca
Wiśnie jako owoc o słodkim smaku mogą być przez wielu konsumentów odbierane jako produkt o dużej zawartości cukru. Jednak pomimo tego są to owoce bezpieczne dla osób z cukrzycą. Charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym (wynosi on zaledwie 22).
Ze względu na obecność składników bioaktywnych i niską odpowiedź glikemiczną mogą być z powodzeniem stosowane w diecie cukrzyków. Dzięki działaniu przeciwrakotwórczemu i przeciwzapalnemu pomagają obniżać ryzyko wystąpienia cukrzycy i jej rozwoju [11].
Źródło melatoniny
Melatonina jako hormon odgrywa główną rolę w koordynacji pracy zegara biologicznego u człowieka. Reguluje rytmy dobowe – snu i czuwania. Wiele produktów roślinnych dostarcza naturalną melatoninę w diecie. Nie inaczej jest w przypadku wiśni, która jest bogata w ten związek.
Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami zamieszczonymi w Journal of Pineal Research[12] stwierdzono, że stres oksydacyjny powodował syntezę melatoniny w wiśniach. Powodowało to podwójne szczyty jej syntezy w okresie 24 godzin. Dzięki temu zaobserwowano, że podstawową funkcją melatoniny w wiśniach jest przeciwutleniacz. Chroni ją przed niekorzystnym stresem oksydacyjnym.
Wiśnie są doskonałym sprzymierzeńcem w walce z bezsennością. Sok wiśniowy pomaga uregulować sen i powoduje wzrost melatoniny we krwi. Naukowcy z Northumbria University [13] zbadali wpływ spożywania soku z wiśni na długość i jakość snu. W badaniu wzięło udział 20 osób. Przez 7 dni podawano im 30 ml soku wiśniowego (dwa razy dziennie).
Stwierdzono, że osoby pijące sok spały dłużej niż osoby, które nie były poddane doświadczeniu. Dodatkowo zaobserwowano wzrost poziomu melatoniny, dzięki czemu badani rzadziej stosowali drzemki w ciągu dnia.
Jak przechowywać wiśnie?
Cechą wszystkich owoców, w tym również wiśni, jest ich nietrwałość. Są podatne na uszkodzenia mechaniczne czy zachodzące procesy chemiczne i mikrobiologiczne. W efekcie następują zmiany we właściwościach smakowych, organoleptycznych, a także zmienia się przydatność użytkowa takich owoców.
W celu zmniejszenia strat i ochrony delikatnych wiśni warto zastosować metody utrwalania czy przedłużenia ich świeżości. Wiśnie to owoce, które szybko się psują. Aby spowolnić ten proces, po zakupieniu nie należy trzymać ich w cieple. Lepiej przechowywać je w lodówce lub w chłodnym miejscu, np. w piwnicy. Po przebraniu nie jest zalecane ich umycie ani szczelne zamykanie pojemnika z owocami. Najlepiej ułożyć je w płytkim naczyniu, aby miały dostęp do powietrza. Ważne jest również zwrócenie uwagi, aby wiśnie w trakcie przechowywania nie były zniszczone czy obite. Leżące na górze nie powinny zgniatać wiśni znajdujących się niżej. Uchroni to owoce przez niepotrzebnymi uszkodzeniami mechanicznymi.
Mrożenie – sposób na polskie wiśnie przez cały rok
Wiśnie jako owoc sezonowy w formie świeżej można spotkać tylko w miesiącach letnich. Najczęściej jest to czerwiec / lipiec, w zależności od odmiany. Poza sezonem, chcąc przygotować potrawę z wiśni czy zastosować je jako dodatek do deserów, sięgajmy po mrożonki. Odpowiednio przygotowane, przebrane najbardziej dojrzałe owoce możemy bez żadnych problemów zamrozić.
Dzięki temu będziemy cieszyć się z ich charakterystycznego smaku przez okres zimowo- wiosenny. Co najważniejsze, umożliwi to korzystanie przez cały rok z ich cennych właściwości prozdrowotnych.
Proces mrożenia pozwala zachować witaminy i składniki odżywcze w niezmienionej postaci. Pozwala to korzystać nam z tych wspaniałych owoców w każdej chwili. Podczas zakupów pamiętajmy, że szczególną uwagę należy zwrócić na opakowanie. Nie powinno być ono uszkodzone, a jego zawartość zbita w jeden blok. Gdy zawartość jest sypka, mamy pewność, że wiśnie były właściwie przygotowane do procesu mrożenia. Możemy być pewni, że w międzyczasie nie były rozmrażane i ponownie zamrażane.
Suszone wiśnie. Alternatywa dla słodyczy
Wiśnie przechowywane przez cały rok pozwalają nam dostarczyć organizmowi wartościowych składników odżywczych, szczególnie poza sezonem. Kolejnym sposobem, obok mrożenia, jest proces suszenia wiśni.
Muszą być one dobrze przebrane, umyte, pozbawione pestek. Następnie można do ich suszenia użyć piekarnika. Aby usunąć wilgoć w trakcie suszenia, drzwiczki piekarnika należy lekko otworzyć. Co najważniejsze, zwracajmy uwagę na temperaturę. Unikajmy przegrzania (powyżej 55℃), ponieważ uzyskamy efekt odwrotny do zamierzonego. Zniszczymy cenną witaminę C, a wiśnia straci korzystne właściwości.
Na koniec suszone wiśnie należy umieścić w pudełku, które jest szczelnie zamknięte. Można je przechowywać do roku i w pełni korzystać z ich wspaniałych wartości odżywczych! Są one doskonałą przekąską i z pewnością zdrową alternatywą dla słodyczy.
Liofilizacja
Bogaty asortyment wiśni pozwala spotkać je także na sklepowych półkach w formie liofilizowanej. Na czym polega ten proces? Jest to konserwowanie żywności bez użycia konserwantów. Produkt pozbawia się zawartej w nim naturalnie wody, co prowadzone jest w bardzo niskiej temperaturze. Następnie suszy się go przy obecności niskiego ciśnienia.
Dzięki temu wiśnie tracą aż do 95% wody. Proces ten chroni je na długi czas przed zepsuciem. Tak przygotowana żywność jest w 100% zdrowa i atrakcyjna dla konsumentów. Wiśnie liofilizowane zachowują zdecydowaną większość wszystkich składników mineralnych oraz witamin. Co ważne, nie znajdziemy w nich wzmacniaczy smaku, konserwantów czy sztucznych barwników. Oprócz naturalnego smaku i składu zachowują również oryginalny kolor.
Jak wykorzystać wiśnie w kuchni?
Wiśnie najczęściej spożywane są w postaci surowej lub stanowią dodatek do deserów, ciast. Mogą być również doskonałym źródłem owoców dodawanych do owsianki lub bardziej na słodko, podawane z ryżem i śmietaną.
Owoce wiśni chcemy zatrzymać również na cały rok- dlatego bardzo popularne jest przetwórstwo. Wiśnie są doskonałym surowcem do przygotowania kompotów, soków, koktajli czy dżemów. Stanowią także unikatowy i niepowtarzalny dodatek do lodów, galaretek czy czekoladek.
Ze względu na właściwości prozdrowotne, a także intensywny smak, kolor i zapach, ekstrakty z wiśni mogą być składnikiem suplementów. Sprawdzą się także jako element batonów czy koktajli. Wiśnie suszone lub liofilizowane to świetny dodatek do zdrowych śniadań- owsianki, jaglanki, musli.
Tę zdrową przekąskę doceniają pasjonaci aktywnego wypoczynku czy uczestnicy wypraw górskich. Dobrym pomysłem jest wykorzystanie wiśni w takiej formie jako alternatywa dla słodyczy uwielbianych przez dzieci. Dla miłośników domowych nalewek wiśnie również stanowią doskonały asortyment. Niewielu z nas wie, że pestki wiśni wykorzystuje się do produkcji nalewki – pestkówki. Niepowtarzalny smak i aromat wiśni jest szczególnie ceniony w takich wyrobach.
Podsumowanie
Od dawna wiadomo, że wszelkiego rodzaju owoce pestkowe mają pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Polska wiśnia z rodzimych sadów nie odbiega od tej reguły. Regularnie spożywana poprawi kondycję naszego organizmu.
Co więcej, związki zawarte w tych owocach pomogą ochronić nas przed rozwojem groźnych chorób. Jak widać korzyści ze spożywania tych aromatycznych i niezwykle smacznych owoców są ogromne. Dlatego nikogo nie trzeba namawiać do wprowadzenia wiśni do swojej diety.
Bibliografia:
- https://www.kowr.gov.pl/uploads/pliki/wydawnictwa/rynek_owocow_kowr_2018.pdf
- http://www.inhort.pl/files/program_wieloletni/PW_2015_2020_IO/spr_2017/5.1_Raport2017_czeresnie_wisnie_Brzozowski.pdf
- Bak, I., Lekli, I., Juhasz, B., Nagy, N., Varga, E., Varadi, J., … & Tosaki, A. (2006). Cardioprotective mechanisms of Prunus cerasus (sour cherry) seed extract against ischemia-reperfusion-induced damage in isolated rat hearts. American Journal of Physiology, 291(3), H1329- H1336.
- Hooman, N., Mojab, F., Nickavar, B., & Pouryousefi- Kermani, P. (2009). Diuretic effect of powdered Cerasus Avium (Cherry) tails on healthy volunteers. Pakistan Journal of Pharmaceutical, 22(4), 381-383.
- https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171719/nutrients
- Alda, S., Moigradean, D., Scedei, D., Manaea, D., Danci, M., Sandru, M., & Alda Liana, M. (2020). Cherries as a source of iron, copper and zinc. Journal of Horticulture, Forestry and Biotechnology, 24(2), 59-62.
- Ferretti, G., Bacchetti, T., Bellaggia, A., & Neri, D. (2010). Cherry Antioxidants: From Farm to Table. Molecules, 15(10), 6993-7005.
- Kelley, S. D., Adkins, Y., & Laugero, D. K. (2018). A Review of the Health Benefits of Cherries. Nutrients, 10(3), 368.
- Beconcini, D., Felice, F., Fabiano, A., Sarmento, B., Zambito, Y., & Di Stefano, R. (2020). Antioxidant and Anti-Inflammatory Properties of Cherry Extract: Nanosystems-Based Strategies to Improve Endothelial Function and Intestinal Absorption. Foods, 9(2), 207.
- Jacob, A. R., Spinozzi, M. G., Simon, A. V., Kelley, R. L., … & Kader, A. A. (2003). Consumption of Cherries Lowers Plasma Urate in Healthy Women. The Journal of Nutrition, 133(6), 1826-1829.
- McCune, M. L., Kubota, C., Stendell- Holus, R. N., & Thomson, A. C. (2011). Cherries and Health: A Review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 51(1), 1-12.
- Zhao, Y., Tan, D. X., Lei, Q., … & Kong, J. (2013). Melatonin and its potential biological functions in the fruits of sweet cherry. Journal of Pineal Research, 55(1), 79-88.
- https://medycynaipasje.com.pl/a2577/Wisniowy-sen.html
- Błoński, Z., Polak, E. (2009). Chłodnicze przetwórstwo owoców wiśni. Chłodnictwo, 44(7), 46-47.
