W dniach 20-21.11.2020 roku po raz piąty odbyła się konferencja z cyklu Żywienie Dziecka Wczoraj i Dziś pt.; „Mikrobiota jelitowa a zdrowie”. Audiencja miała charakter naukowo-szkoleniowy i przygotowana została przez grono specjalistów z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie, przez Pracownie Dietetyki Pediatrycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum oraz Fundację „O Zdrowie Dziecka” UJ Collegium Medicum. Pierwotnie spotkanie zapakowane było w Krakowie, jednak a ze względu na obecną sytuacje epidemiologiczną odbywało się w formie on-line z relacją live ze studia w Krakowie. W czasie rzeczywistym mieliśmy okazję wysłuchać prelekcji na wiele intersujących tematów z zakresu m.in. wsparcia mikrobioty dziecka, jej wpływu na infekcje dróg oddechowych, korelację z depresją i anoreksją, a także wysłauchać wielu konkretnych zaleceń żywieniowych. Warto podkreślić, że konferencja miała wymiar teoretyczny, jak również praktyczny. W piątek mieliśmy możliwość uczestniczenia w praktycznych warsztatach. A ponadto w drugim dniu – prelekcyjnym, wielu wykładowców uwzględniło w swoich wystąpieniach study-case, dzięki czemu mogliśmy się dowiedzieć jakie rezultaty przyniosły konkretne zalecania żywieniowe.
Portal Dietetycy.org.pl miał przyjemność być jednym z partnerów medialnych konferencji.
Dzień 1 – warsztaty
W pierwszym dniu, 20.11.2020 r., uczestnicy mieli okazję uczestniczyć w warsztatowej części konferencji. Dzięki temu można było z praktycznej strony zaczerpnąć wiedzy w tematach diety FODMAP oraz Crohn Exclusion Diet. Prowadzące dr n med. Anna Stochel-Gaudyn oraz dr n. o zdr. Agnieszka Kozioł-Kozakowska to specjalistki z dziedziny dietetyki i medycyny, które najpierw teoretycznie przybliżyły omawiane zagadnienia, a potem przystąpiły do praktycznej formy omawiania konkretnych przypadków chorób i zaleceń dietetycznych, jakie zaproponowane zostały pacjentom.
Dzień 2
Drugi dzień to część prelekcyjna konferencji, ale tak jak wspominałam, nie była pozbawiona elementów praktyki. To zaś świetnie urozmaiciło wystąpienia i pozwoliło lepiej przyswoić omawiane zagadnienia. Cały dzień podzielony był na 3 sesje, a pierwsza z nich wystartowała już o godzinie 9.
Sesja 1
Wykład inauguracyjny wygłoszony został przez prof. dr hab. n. med Magdalena Strus. Dotyczył najnowszych doniesień naukowych o mikroflorze jelitowej kobiet ciężarnych oraz noworodków. Pani profesor postanowiła odpowiedzieć na pytanie: „Czy możemy wpływać na skład mikrobioty przewodu pokarmowego noworodka i o czym powinniśmy wiedzieć?”.
Odpowiedź na to pytanie brzmi: tak, a jednym z ważnych rozwiązań jest karmienie piersią, ponieważ w mleku zawarta jest m.in. bardzo cenna laktoferyna o właściwościach przeciwzapalnych.
Ponadto prelegentka przedstawiła problem dysbakteriozy przewodu pokarmowego, która może przesuwać się w kierunku dróg rodnych kobiety. Z tego względu podkreślała potrzebę kontrolowania pH pochwy u kobiet ciężarnych przed porodem, którego zmiany mogą świadczyć o rozwijaniu się szczepów bakterii Bacterial vaginosis, a tym samym powodować przedwczesne porody.
Następnie pani profesor Ewa Stachowska przybliżyła termin psychobiotyków oraz na podstawie kilku bardzo ciekawych badań, omówiła ich rolę w zapobieganiu depresji i stanów lękowych.
Pani profesor przedstawiła najważniejsze zalecania dla pacjentów z zaburzeniami depresyjnymi, a także zaproponowała dietę śródziemnomorską, jako najlepsze rozwiązania do przywrócenia homeostazy w jelitach.
Na równie ciekawym aspekcie skupił się pan mgr farm. Michał Abendrot. Prelegent zaznajomił słuchaczy z problemem nawracających zakażeń dróg oddechowych u małych dzieci. Omówił on istotne doniesienia, które wskazują, że szczepy bakterii L. rhamnsus GG oraz Lactobacillus reuteri zapobiegają infekcjom górnych dróg oddechowych, łagodzą objawy infekcji oraz skracają ich czas trwania o 1 dzień.
Następnym gościem była pani mgr Agata Mamcarz-Matysiak, reprezentująca firmę Nutricia, która omówiła temat niedożywienia. Przybliżyła niezbędne narzędzia do oceny stanu odżywienia używane w gabinecie dietetyka oraz konsekwencje niedożywienia u dzieci, jak również produkty specjalnego przeznaczenia medycznego, które pomagają w walce z tym problemem.
Na koniec sesji wystąpiła pani prof. dr hab. Inż. Monika Bronkowska z Katedry Żywienia Człowieka Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Prezentacja pani profesor dotyczyła produktów, które pozytywnie wpływają na zachowanie homeostazy w jelitach. Pokreśliła również, że sama jest zwolenniczką zdrowej i zbilansowanej diety, dlatego biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby pacjenta, zawsze zależy kierować się zasadami zdrowego odżywiania, które stale aktualizuje Państwowy Zakład Higieny wraz z Instytutem Żywienia i Żywności.
Sesja 2
Kontynuując temat mikrobioty u dzieci, na rozpoczęcie drugiej części spotkania pani dr n. o zdr. Agnieszka Kozioł-Kozakowska, przestawiła temat „HMO – klucz do odporności dziecka”. Pani docent zaznajomiła uczestników z pojęciem HMO, podkreślając, że jest to istotny element mleka matki, który wpływa na namnażanie się korzystnej mikroflory w szczególności Bifidobacterii u noworodka.
Ponadto noworodki matek karmiących, które miały niskie stężenie HMO w swoim mleku, znacznie częściej chorowały na biegunki Campylobacter. Tym samym pani prelegent, wyjaśniła różnicę między HMO a oligosacharydami FOS i GOS, które nie mają takiej efektywności i selektywności.
Drugim wystąpieniem w sesji był wykład pani dr n. med. Hanny Danielewicz na temat alergii i bakterii. Dowiedzieliśmy się w nim, że istnieje korelacja pomiędzy częstością występowanie alergii a miejscem zamieszkania. Pani doktor przedstawiła bardzo interesujące dane z badań Gabriel i Alegro, które wskazują na to, że migracja ze wsi do miast sprzyja występowaniu alergii.
Miejsce zamieszkania ma wpływ przede wszystkim ze względu na to, że na większą bioróżnorodność bakterii na wsi, codzienne otańczenie się zielenią i różnymi zwierzętami gospodarskimi i domowymi. Kolejnym tematem konferencji było „Dziecko z alergią na białko mleka krowiego w gabinecie dietetyka – postępowanie dietetyczne uwzględniające alergie krzyżowe”.
Pani mgr Monika Maćków na wstępie podkreśliła najważniejsze informacje o tej najczęstszej alergii u dzieci. Przedstawiła zalecenia dotyczące diety dla dziecka, a także wskazała jakie mleka najlepiej wybierać dla uczulonych noworodków. Meritum wystąpienia wykładowczyni były reakcje krzyżowe, między produktami, jednak najciekawszym faktem były omawiane pod koniec badania, które wskazywały, że dobrym zamiennikiem dla uczulonych na mleko krowie dzieci, jest mleko ośle i wielbłądzie!
Jako następna zaprezentowała się pani docent Małgorzata Sałdek, z tematem, o którym jest coraz głośniej w świecie dietetyki i medycyny, a mianowicie „Dieta zachodnia a patogeneza nieswoistych zapalnych chorób jelit”. Pani docent wyraźnie podkreśliła negatywne aspekty diety zachodniej, wyróżniając m.in. zbyt dużą ilość cukrów prostych, sodu, tłuszczy „trans” i ksenobiotyków w diecie mieszkańców tych regionów.
Nie pozostaje to bez odpowiedzi organizmu, co również mocno wybrzmiało podczas wykładu. Konsekwencjami diety zachodniej są wzrost przepuszczalności nabłonka jelitowego oraz kolonizacja śluzówki przez enteroinwazyjną Escherichia coli.
„Dietoterapia dzieci niepełnosprawnych” to następny wykład w 2 części konferencji. Pani mgr Aleksandra Pol w przystępny i praktyczny sposób zaprezentowała charakterystykę pracę z pacjentami niepełnosprawnymi z zespołem Downa czy porażeniem czterokończynowym.
Pani dietetyk emanowała zarówno pasją do swojego zawodu, jak i ogromną empatią, którą w szczególności potrzebują omawiani pacjenci. Przez kilkanaście minut prezentacji na podstawie kilku study casów, uczestnicy mogli zapoznać się całokształtem leczenia niepełnosprawnych dzieci, ze szczególnym zwróceniem uwagi, jak istotnym elementem może być dietoterapia.
Przedstawione zostały wady i zalety takiej pracy, jak i wskazówki dotyczące efektywnego prowadzenia takiej osoby. Po stronie zalet stoją zdecydowanie szczęście i wdzięczność za skuteczne leczenie dietetyczne, okazywane przez rodziców i ich chore dzieci, które dzięki poprawie nawyków żywieniowych mogą uniknąć czasem nawet operacji.
Kończącym sesję wykładem była prelekcja dr n. med. Beaty Pióreckiej o warzywach, owocach i sokach oraz ich wpływie na zdrowie dzieci. Pani doktor wypowiadała się o najważniejszych elementach diety, które wpływają na mikroflorę i odporność dzieci tj. witamina C, polifenole, antocyjany.
Wyjaśniła, że dzieciom powyżej 1. roku życia, 1 z 5 porcji warzyw i owoców w ciągu dnia można zastąpić 100% sokiem. Jednak podkreśliła też, że im bardziej zróżnicowana jest dieta, tym bardziej różnorodna jest mikrobiota jelitowa. Na koniec wykładu pani doktor odpowiadała na pytania uczestników zadawane na czacie konferencji.
Sesja 3
Po przerwie obiadowej spotkaliśmy się na trzeciej, ostatniej już sesji spotkania, które z każdą chwilą mijało coraz szybciej.
Tym razem wysłuchać mogliśmy wykładu „Mikrobiota w niedożywieniu i jadłowstręcie psychicznym”. Poprawa mikroflory jelitowej powinna być jednym z założeń diety i zaleceń dla osób z anoreksją. Pani Dorota Masłowiec podkreśliła, że u pacjentów w trakcie przyrostu masy ciała, coraz większym zróżnicowaniem mikrobiologicznym charakteryzowała się mikrobiota jelit.
Następnym gościem była pani dr hab. inż. Anna Harton z wykładem choroby NAFLD w populacji pediatrycznej. Choroba ta ma związek z otyłością dlatego wraz we wzrostem obwodu pasa rośnie ryzyko NAFLD, na co wskazywała pani docent. Ponadto to właśnie zmiana stylu życia, czyli diety i wprowadzenia aktywności fizycznej jest priorytetowa w postępowaniu terapeutycznym u pacjentów z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby.
A czy wiedzieliście, że u otyłych dzieci stężenie TSH może być zwiększone bez niedoczynności tarczycy? Albo, że jedynym i pierwszym objawem celiakii u dzieci mogą być zaburzenia wzrostu? To już niezmiernie ciekawa prelekcja dr hab. n. med. Małgorzata Wójcik, która zaznajomiła nas z najciekawszymi przypadkami endokrynologicznymi u dzieci, które może spotkać w swoim gabinecie dietetyk.
Po poprawie stanu odżywienia cofnięciu mogą ulec takie objawy jak zaburzenia dojrzewania, czy zahamowanie wzrostu.
Następnie pan dr hab. n. med. Paweł Matusik przestawił do niedawna rzadko spotykany w medycynie temat sarkopenii u dzieci. Okazuje się, że termin, który głównie przypisywany był populacji geriatrycznej, coraz częściej dotyczy także dzieci. Do przyczyn niskiej masy mięśniowej u najmłodszych należą m.in. niedożywienia, choroby mięśni szkieletowych czy niska aktywność fizyczna.
Końcowy temat, który zamknął całą dwudniową konferencję wygłosiła dr n. o zdr. Paulina Metelska z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. Pani doktor wygłosiła prelekcję na temat zwalczanie otyłości u dzieci z wykorzystaniem „programu 6-10-14 dla zdrowia”
Podsumowanie
V Konferencja Naukowo-Szkoleniowa z cyklu Żywienie Dziecka Wczoraj i Dziś była ogromną porcją wiedzy zarówno dla mniej, jak i bardziej doświadczonych specjalistów z dziedziny żywienia i medycyny.
Choć w programie tylko 1 dzień zaplanowany był jako warsztatowy, myślę, że śmiało można powiedzieć, że cała 2-dniowa konferencja miała niezwykle praktyczny charakter. Przemawiający prelegenci reprezentowali najlepszych specjalistów z omawianych dziedzin medycyny i poruszali bardzo istotne tematy dotyczące populacji pediatrycznej.
Wszystkie wykłady uwzględniały najnowsze fakty i zalecania żywieniowe. Ponadto wszystkie elementy zostały przygotowane w profesjonalny i nowatorski sposób, co wpłynęło na całokształt spotkania i bardzo pozytywny odbiór wśród uczestników, którzy swoim zadowoleniem chętnie dzielili się z innymi na czacie spotkania.
