Strefa dla zalogowanych >
Czym są trójglicerydy? Triacyloglicerole funkcjonujące także pod nazwami triacyloglicerydy, triglicerydy, trójglicerydy lub skrótowo jako TG są grupą chemicznych zawiązków organicznych należących do lipidów. Najogólniej mówiąc, złożone są z glicerolu oraz trzech kwasów tłuszczowych. Triacyloglicerole wraz z wolnymi kwasami tłuszczowymi są głównymi materiałami zapasowymi organizmu – odkładanymi w postaci tkanki tłuszczowej. Ponadto związki te są wykorzystywane na potrzeby bieżących przemian energetycznych organizmu.
Trójglicerydy są głównym rodzajem tłuszczów dostarczanych z dietą, mówimy wtedy o ich egzogennym pochodzeniu. W przewodzie pokarmowym są hydrolizowane w jelitach przez lipazy do kwasów tłuszczowych i monoglicerydów. Monoglicerydy ulegają ponownej estryfikacji w enterocytach, a następnie przekształcane do chylomikronów, które następnie są transportowane przez układ limfatyczny a następnie trafiają do krwi. Trójglicerygy mogą być tworzone także przez sam organizm (pochodzenie endogenne) zaś głównymi miejscami endogennej syntezy trójglicerydów są wątroba i tkanka tłuszczowa. W wątrobie właśnie zachodzi ich synteza oraz formowanie lipoprotein o niskiej gęstości. W przypadku gdy praca wątroby jest nieprawidłowa trójglicerydy gromadzone są w hepatocytach co prowadzi do stłuszczenia wątroby.
Trójglicerydy tkanki tłuszczowej stanową główny magazyn energii w organizmie. Kwasy tłuszczowe są mobilizowane z triglicerydów tkanki tłuszczowej przez działanie wrażliwej na hormony lipazy (HSL), która jest aktywowana przez glukagon i adrenalinę (epinefrynę) zaś hamowana przez insulinę.
Zaburzenia lipidowe
Często zaburzenia lipidowe, objawiające się nadmiernym stężeniem trójglicerydów we krwi towarzyszą stanom chorobowym. Do najczęstszych chorób ze współwystępującymi zaburzeniami gospodarki lipidowej należą otyłość, cukrzyca, alkoholizm, niedoczynność tarczycy, insulinooporność oraz niewydolność nerek. U osób z podwyższonymi poziomami trójglicerydów we krwi często notuje się równocześnie wzrost stężenia cholesterolu. Nieprawidłowa praca wątroby, towarzyszące choroby głównie cywilizacyjne, niska aktywność fizyczna i nieprawidłowa dieta znacząco wpływają na stężenie trójglicerydów we krwi.
Normy trójglicerydów we krwi
O poziomie w zakresie normy mówimy gdy stężenie trójglicerydów nie przekracza poziomu 150 mg/dl, co odpowiada wartościom poniżej 1,7 mmol/l w zależności od oznaczenia przyjętego przez dane laboratorium.
Gdy wynik przekracza wartość prawidłową możemy zakwalifikować rezultat w pewne przedziały klasyfikujące:
- 150 –199 mg/dl (1.7–2.3 mmol/l) – stężenie granicznie duże;
- 200–499 mg/dl (2.3–5.7 mmol/l) – stężenie duże (łagodna hipertriglicerydemia);
- 500 mg/dl (5.7 mmol/l) i powyżej – stężenie bardzo duże (ciężka hipertriglicerydemia).
Więcej na ten temat można przeczytać na stronie: https://dietadlaserca.pl/artykuly/wszystkie/podwyzszony-poziom-trojglicerydow-objawy-i-skutki/
Znając wyniki laboratoryjne lekarz będzie w stanie dość precyzyjnie określić ryzyko wystąpienia powikłań związanych z hiperlipidemią. Jak podają źródła literaturowe już łagodna hipertriglicerydemia wiąże się z ryzykiem wystąpienia choroby niedokrwiennej serca i wymaga wdrożenia postępowania leczniczego.
Wyniki badań laboratoryjnych triglicerydów różnią się w zależności od płci i wieku a ich zakres przedstawia się następująco.
- 35–135 mg/dl (0,40 – 1,54 mmol/l) – norma trójglicerydów dla kobiet,
- 40–160 mg/dl (0,45 – 1,82 mmol/l) – norma trójglicerydów dla mężczyzn,
- <100 mg/dl (1,13 mmol/l) – norma trójglicerydów dla dzieci.
Dla samego cholesterolu prawidłowe stężenie we krwi nie powinno przekraczać 200 mg/dl (< 5,2 mmol/l).
Regularne badania poziomu trójglicerydów we krwi, monitorowanie ogólnego stanu zdrowia w tym pracy wątroby oraz unikanie nadmiernego spożycia alkoholu przyczynią się do kontroli stężenia tych związków we krwi. Ponadto zmiana nawyków żywieniowych, unikanie żywności wysoko przetworzonej, bogatej w cukier jak i syrop glukozowo fruktozowy oraz produktów smażonych pomoże w obniżeniu poziomu trójglicerydów. Regularna aktywność fizyczna, dieta z dużym udziałem warzyw, owoców, nasion roślin strączkowych, orzechów i wysokogatunkowych olejów i ryb wpłynie korzystnie na zdrowie i gospodarkę lipidową. Bagatelizowanie problemy stężenia trójglicerydów może w konsekwencji przyczynić się do rozwoju schorzeń układu naczyniowego z następstwami w postaci zawału mięśnia sercowego lub udaru. Zastosowane w porę działania zaradcze i profilaktyka zmniejszą ryzyko tych poważnych rokowań.
