Kwas foliowy nieskuteczny w prewencji stanu przedrzucawkowego

Przyjmowanie wysokich dawek kwasu foliowego w drugim i trzecim trymestrze nie zapobiega stanowi przedrzucawkowemu u kobiet z wysokim ryzykiem tego schorzenia, jak stwierdza randomizowane kontrolowane badanie opublikowane przez „The BMJ”.  Aktualnie kryteriami do rozpoznania stanu przedrzucawkowego są: podwyższone ciśnienie tętnicze krwi (>140/90) stwierdzone przynajmniej dwukrotnie po 20 tygodniu ciąży oraz dobowa utrata białka z moczem (≥300mg).

Wcześniejsze badania

Wcześniejsze badania obserwacyjne wykazały potencjalny efekt ochronny kwasu foliowego, ale wyniki były niespójne, a obecnie nie ma jasnych wskazówek dotyczących stosowania wysokich dawek, aby zapobiegać stanowi przedrzucawkowemu u kobiet z czynnikami ryzyka dla tego schorzenia. Dlatego międzynarodowy zespół badawczy zdecydował się na przeprowadzenie randomizowanego badania klinicznego – FICAL Acid Clinical Trial (FACT) – w celu oceny wpływu suplementacji wysokimi dawkami kwasu foliowego po pierwszym trymestrze ciąży na ryzyko rozwoju stanu przedrzucawkowego u kobiet w ciąży z wysokim ryzykiem dla tego schorzenia.

Randomizowane badanie kliniczne FACT

Badania obejmowały 2301 ciężarnych kobiet, które były między 8 a 16 tygodniem ciąży na początku analizy i miały co najmniej jeden czynnik ryzyka dla stanu przedrzucawkowego (podwyższone ciśnienie krwi, cukrzyca przed ciążą typu 1 lub 2, ciąża mnoga, stan przedrzucawkowy w poprzedniej ciąży lub wskaźnik masy ciała wynoszący 35 lub większy). Kobiety były przydzielane losowo do otrzymywania dużej dawki dobowej (4 mg) kwasu foliowego lub placebo.

                Rejestrowano informacje o danych osobistych i historii medycznej, a uczestniczki odbyły w sumie cztery wizyty kontrolne w okresie badania. Po uwzględnieniu czynników, które mogły wpłynąć na wyniki, stwierdzono, że stan przedrzucawkowy wystąpił u 169 na 1 144 (14,8%) kobiet w grupie z suplementacją kwasu foliowego i 156 na 1 157 (13,5%) w grupie placebo.

Wnioski

Naukowcy wywnioskowali zatem, że suplementacja wysokimi dawkami kwasu foliowego po pierwszym trymestrze nie przynosi korzyści w zapobieganiu stanowi przedrzucawkowemu.  W powiązanym artykule redakcyjnym profesor Lucy Chappell i współpracownicy podkreślają, że brak korzyści odnotowanych w tym badaniu nie może w żaden sposób umniejszać znaczenia suplementów kwasu foliowego w zapobieganiu wadom cewy nerwowej.

Co dalej?

Jednak jak twierdzą badacze ich odkrycia są kolejnym rozczarowaniem w długich poszukiwaniach skuteczniejszego środka zapobiegającego stanowi przedrzucawkowemu i wzywają do kontynuowania wysiłków zmierzających do globalnego zmniejszenia liczby zgonów związanych ze stanem przedrzucawkowym.

Źródło: Shi Wu Wen, Ruth Rennicks White, Natalie Rybak, Laura M Gaudet, Stephen Robson, William Hague, Donnette Simms-Stewart, Guillermo Carroli, Graeme Smith, William D Fraser, George Wells, Sandra T Davidge, John Kingdom, Doug Coyle, Dean Fergusson, Daniel J Corsi, Josee Champagne, Elham Sabri, Tim Ramsay, Ben Willem J Mol, Martijn A Oudijk, Mark C Walker. Effect of high dose folic acid supplementation in pregnancy on pre-eclampsia (FACT): double blind, phase III, randomised controlled, international, multicentre trial. BMJ, 2018;