Spożycie ryb w ciąży – zagrożenie metylortęcią

Badania wykazały, że kobiety jedzące ryby podczas ciąży, rodzą dzieci z nieco mniejszymi objętościowo mózgami niż kobiety, które nie włączały ryb do swojej diety. Pomimo tego, dzieci tych matek w późniejszym okresie nie przejawiają defektów neurologicznych. Z drugiej strony na podstawie próby z wykorzystaniem metody obrazowej MRI można stwierdzić różnice w aktywności mózgów nastolatków, których matki spożywały ryby i owoce morza podczas ciąży. Kobiety te narażone były na działanie metylortęci i polichlorowanych bifenyli podczas ciąży, które mogą wpływać toksycznie na ośrodki wzroku w mózgu ich dzieci. Z metylortęcią również związany jest wzrost ryzyka wystąpienia padaczki u dzieci narażonych na nią w okresie życia płodowego.

Czy spożywanie ryb w ciąży wpływa na IQ dzieci?

Kwasy tłuszczowe DHA zawarte w rybach bardzo pozytywnie wpływają na rozwój mózgu, jednak zawarta w rybach metylortęć ma działanie odwrotne – uszkadzające centralny układ nerwowy. Uczeni przebadali 33 gatunki ryb, zawierających obydwa omawiane związki i skorelowali dane z ilorazem inteligencji dzieci. W przypadku większości gatunków ryb pozytywny wpływ działania kwasów tłuszczowych omega 3 został zniwelowany a nawet przewyższony przez negatywne działanie metylortęci.

Inni naukowcy wyliczyli nawet straty ekonomiczne spowodowane tym efektem, sięgające 5 miliardów dolarów rocznie. Więcej na temat zagrożeń spożycia rtęci, pochodzących z ryb można znaleźć w artykule http://dietetycy.org.pl/rtec-spozycie-ryb-czy-trzeba-sie-bac/ .

Która ryba wpływa najmocniej na IQ?

Analizując tak popularny gatunek ryby jakim jest tuńczyk, pod kątem wpływu zanieczyszczenia metylortęcią i reperkusji zdrowotnych wykazano, że jeśli kobiety ciężarne spożywały jedną porcję tej ryby dziennie, to zawarte w niej kwasy tłuszczowe DHA zwiększały iloraz inteligencji dzieci o kilka punktów – jednak zawarta w mięsie ryby metylortęć redukowała IQ o 8 punktów. W przypadku innych gatunków ryb jak szczupak – 10 pkt IQ, miecznik – 11 pkt IQ  -natomiast łosoś tylko o 1 pkt.

Nie tylko IQ

Przyczyną spadku IQ może być obniżenie funkcji poznawczych oraz możliwości koncentracji uwagi. Badania IQ w świetle spożycia metylortęci nie brały pod uwagę innego zagrożenia ze strony polichlorowanych bifenyli PCB, które znacznie zwiększają ryzyko powstawania nowotworów. Związki te wyjątkowo często występują w łososiach, pochodzących z akwakultur. W badaniach nad gatunkami ryb zanieczyszczonymi związkami rtęci wykazano, że makrela królewska jest gatunkiem najbardziej zanieczyszczonym tymi związkami a jej spożycie jest odradzane.

W obliczu tych badań najbezpieczniejszą alternatywą dla pozyskiwania kwasów omega 3 jest przyjmowanie ich w postaci suplementów diety, które są ściśle kontrolowane (USA) na obecność związków rtęci w tym najgroźniejszego jej związku: metylortęci a także polichlorowanych bifenyli i innych groźnych zanieczyszczeń.