Znaczenie płynów w czasie ciąży

Właściwe nawodnienie organizmu kobiety ciężarnej jest niezwykle istotne ze względu na wzmożone zapotrzebowanie na płyny w danym okresie. Płyny, a w szczególności woda – zapewniają odpowiednie funkcjonowanie organizmu, utrzymanie homeostazy oraz wpływają na prawidłowy rozwój płodu.

Konieczne jest, by stale nawadniać organizm i nie doprowadzić do jego niedoboru, ponieważ nie ma możliwości wydobycia rezerw wody z organizmu w przypadku ich braku, gdyż takich rezerw człowiek nie posiada. Należy pamiętać, że woda tracona jest z organizmu nie tylko poprzez układ moczowy, ale także następuje jej utrata wraz z potem oraz na potrzeby układu pokarmowego jak i oddechowego.

Zwiększone zapotrzebowanie na wodę podczas ciąży – z czego wynika

Według Instytutu Żywności i Żywienia zapotrzebowanie na wodę podczas ciąży wynosi 2300 ml/dobę, a więc wzrasta o  około 300 ml w porównaniu do zapotrzebowania kobiet nie będących w ciąży. Wzrost ten rozpoczyna się już w czasie trwania pierwszego trymestru.

Powody, dla których występuje wzmożone zapotrzebowanie są następujące:·        

• Wzrost temperatury ciała, spowodowany m.in. przyspieszeniem tętna
• Zwiększona objętość krwi krążącej w obwodzie
• Procesy związane z rozwojem płodu, m.in. funkcje budulcowe, płyny owodniowe, rozwój OUN

Należy pamiętać o szeregu konsekwencji wynikających z niedoboru nawodnienia organizmu ciężarnej:

• Uporczywe problemy ze strony układu pokarmowego, które wywołują zaparcia
• Zwiększona podatność na zakażenia układu moczowego
• Nudności
• Przesuszona skóra
• Niewłaściwy rozwój płodu, który może wiązać się z przedwczesnym porodem, czy też zahamowaniem wzrostu.

Kobiety ciężarne powinny spożywać wodę często, jednak w małych porcjach – w szczególności te, u których występuje niewystarczające nawodnienie.

A więc jaką wodę kobiety w ciąży powinny pić, a jakich płynów powinny unikać?

Kobiety spodziewające się dziecka muszą zdawać sobie sprawę, że wszystko co spożywają przechodzi przez łożysko i trafia bezpośrednio do płodu. Dlatego tak ważna jest świadomość matek i właściwy wybór produktów. Duże znaczenie ma także wybór właściwych napojów.

Płyny niewskazane

W czasie ciąży należy zrezygnować z płynów takich jak:

• Napojów gazowanych – nasycenie dwutlenkiem węgla sprzyja błędnemu odczuciu nawodnienia
• Napojów słodzonych – w większości składają się z cukrów, które sprzyjają wystąpieniu nadmiernej masie ciała, zaś są ubogie w cenne składniki odżywcze
• Napojów energetyzujących – ich skład działa pobudzająco na organizm, nie wpływa na zwiększenie jego nawodnienia, zaś zawarta w nich tauryna i kofeina może negatywnie oddziaływać na rozwijający się płód
• Napojów zawierających kofeinę – składnik ten powoduje zwiększone wyzbycie się z organizmu sodu i potasu
• Napojów alkoholowych – alkohol nawet w najmniejszych dawkach może spowodować zaburzenia rozwoju płodu i doprowadzić do niebezpiecznego zjawiska, jakim jest FAS – płodowy zespół alkoholowy. Badania do tej pory nie określiły jednoznacznej bezpiecznej dawki spożycia, dlatego też zalecana jest całkowita eliminacja alkoholu z diety.

Płyny zalecane

Zatem co pić, jakie płyny wybierać? Najlepszym wyborem, by uzupełnić straty płynów i nawodnić organizm jest woda. Należy wybierać wody pozbawione zanieczyszczeń toksycznych i mikrobiologicznych. Również szczególną ostrożność należy zachować w stosunku do wód chlorowanych – bowiem badania wskazały znaczną częstość wystąpienia poronień wśród kobiet spożywających dany płyn.

Zaleca się sięganie po wody źródlane, w szczególności o niskiej mineralizacji. Warto wybierać wodę, która zawiera zwiększoną ilość wapnia, bądź magnezu przy jednocześnie niskiej zawartości sodu. Wodę należy chronić przez zanieczyszczeniami oraz przed promieniowaniem słonecznym i sięgać po tę, która umieszczona jest w butelkach szklanych.

Dodatkowe nawodnienie można uzyskać podczas spożycia zup, napojów mlecznych oraz niektórych owoców i warzyw. Będąc w ciąży, należy pamiętać, że odpowiednie nawodnienie organizmu, to także zdrowie przyszłego dziecka!

Bibliografia:

• Karowicz-Bilińska A., Woda i jej znaczenie dla organizmu kobiety, Ginekologia Polska 2011, 82, 455-459
• Wendołowicz A., Stefańska E., Ostrowska L., Żywienie kobiet w okresie ciąży, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, Nr 3, 341-345