Strefa dla zalogowanych >Kluczowe składniki diety w leczeniu dla osób chorych na łuszczycę
Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry oraz układu kostno-stawowego. Najczęstszą odmianą jest łuszczyca zwykła. W Polsce choruje na nią około 1 mln osób. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem czerwonych blaszek pokrytych srebrzystoszarą łuską. Zmiany dotyczą głównie skóry łokci, kolan, oraz owłosionej skóry głowy. Etiologia tej choroby nie została do końca poznana, ale z pewnością jest ona wieloczynnikowa (czynniki genetyczne i środowiskowe). Sposób żywienia obok czynników środowiskowych ma duży wpływ na przebieg choroby.
Dieta ubogoenergetyczna:
Nadmierna masa ciała, a szczególnie otyłość (BMI >30kg/m2) zwiększa dwukrotnie ryzyko łuszczycy. Może to wynikać z faktu, że adipocyty u osób z otyłością wydzielają w nadmiernej ilości cytokiny prozapalne, które mogą powodować nasilenie zmian chorobowych. W badaniach, nad wpływem diety ubogoenergetycznej na przebieg łuszczycy, zaobserwowano obniżenie w surowicy krwi markerów prozapalnych i ograniczenie układowych cech zapalenia. Redukcja masy ciała u osób cierpiących na łuszczycę powoduje obniżenie wskaźnika PASI (wskaźnik określający stopień ciężkości łuszczycy). Wskazuje to na konieczność redukcji masy ciała u osób z nadwagą i otyłością cierpiących na łuszczycę.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe PUFA:
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe PUFA (n-3 i n-6) są niezbędne w organizmie do produkcji związków regulujących czynność tkanek, narządów i układów – eikozanoidów. U chorych na łuszczycę występują zaburzenia przemian niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, do których należą wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Odpowiednia podaż PUFA reguluje powstawanie i przemiany eikozanoidów, co osłabia mechanizmy zapalne. Zalecana jest więc u tych pacjentów odpowiednia podaż głównie kwasów n-3 zawartych w tłustych rybach morskich, tłuszczach rybich, oleju lnianym, rzepakowym, sojowym, kukurydzianym. Hipotezę tę potwierdza fakt, że Eskimosi chorują na łuszczycę bardzo rzadko, a dieta ich obfituje w tłuste ryby morskie.
Antyoksydanty:
Wpływ na przebieg łuszczycy może mieć podaż antyoksydantów. Zaliczamy do nich witaminę A, C, E, β-karoten i flawonoidy. Wolne rodniki tlenowe, powstające w wyniku reakcji oksydacyjno-redukcyjnych oraz oddziaływań czynników środowiskowych, uszkadzają tkanki, błony komórkowe i kwasy nukleinowe. Obecność stresu oksydacyjnego oraz wolnych rodników tlenowych może wpływać na przebieg choroby. Dlatego wskazana jest duża podaż owoców i warzyw, które zawierają wspomniane wcześniej przeciwutleniacze.
Dieta wegetariańska:
Badania nad łuszczycą obejmowały również wpływ diety wegetariańskiej na jej przebieg. Mięso jest bogate w kwas arachidonowy (AA). Jego pochodne mają właściwości prozapalne i mogą nasilać objawy choroby. Ponadto dieta wegetariańska, obfitująca w produkty zbożowe, orzechy, nasiona, owoce i warzywa, dostarcza przeciwutleniaczy i ułatwia normalizację masy ciała.
Witamina D:
U pacjentów z łuszczycą stwierdzono również obniżony poziom witaminy D w surowicy krwi.
🔎 Z drugiej strony przeprowadzone badania [3] nie wskazują jednak na skuteczność suplementacji w nasileniu choroby — zatem warto po prostu unikać niedoborów.
Alkohol:
Pacjentom cierpiącym na łuszczycę zaleca się również wyeliminowanie z diety alkoholu, który zwiększa uwalnianie histaminy, zwiększa produkcje cytokin prozapalnych i zwiększa produkcję wolnych rodników tlenowych.
Podsumowanie
Z przedstawionych powyżej danych wynika, że nie tylko leczenie farmakologiczne, ale tez dieta może zmieniać przebieg łuszczycy. Ważne jest, aby pacjenci zadbali o prawidłowy sposób odżywiania oraz odpowiednią podaż związków zmniejszających objawy choroby. Pomoże to w podniesieniu jakości ich życia.
Piśmiennictwo:
- Diana Wasiluk, Lucyna Ostrowska, Ewa Stefańska: Czy odpowiednia dieta może być pomocna w leczeniu łuszczycy zwykłej?; Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, Tom 18, Nr 4, 405-408
- Marta Stawczyk, Aneta Szczerkowska-Dobosz, Olivia Komorowska, Magdalena Dobosz, Agata Maciejewska-Radomska: Znaczenie diety w łuszczycy – przewlekłej układowej chorobie zapalnej; Forum Zaburzeń Metabolicznych 2011, tom 2, nr 3, 205–212
- Formisano, E., Proietti, E., Borgarelli, C., & Pisciotta, L. (2023). Psoriasis and Vitamin D: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 15(15), 3387.
- Data pierwotnej publikacji: 9.11.2014
- Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 13.08.2023
