Grupa krwi a dieta. Czy dieta zgodna z grupą krwi to fakt czy mit?

Co oznacza dieta łowców, rolników, czy koczowników? I jaki ma związek z grupą krwi? W tym artykule dowiesz się więcej na temat diety zgodnej z grupą krwi, poznasz teorię D’Adamo, oraz uzyskasz odpowiedź na pytanie: czy dieta zgodna z grupą krwi to mit i co na jej temat mówią badania naukowe?

Spis treści

• Czym jest grupa krwi?
• Co ma wspólnego grupa krwi z dietą?
• Zasady diety zgodnej z grupą krwi
• Grupa krwi a dieta – fakt czy mit?
• Podsumowanie

Czym jest grupa krwi?

Grupę krwi określa się na podstawie antygenu, występującego na krwinkach czerwonych. Podstawowy podział wyróżnia 4 takie grupy związane z obecnością lub brakiem antygenu A lub B (układ ABO).

• Grupa krwi A charakteryzuje się obecnością antygenu A na erytrocytach
• Grupa krwi B – antygenu B
• Grupa AB wiąże się z występowaniem zarówno antygenu A, jak i B na krwinkach czerwonych
• W przypadku grupy krwi 0 na erytrocytach nie znajduje się ani antygen A, ani B [1].

W osoczu krwi występują przeciwciała skierowane przeciw nieobecnemu antygenowi. Czyli w przypadku grupy 0, w surowicy krwi obecne są przeciwciała anty-A i anty-B. W przypadku grupy A znajdują się w niej jedynie przeciwciała anty-B. Dla grupy B są to przeciwciała anty-A, natomiast osoba z grupą AB nie posiada przeciwciał w osoczu [1].

Układ Rh

Kolejny, też dość ważny podział, to układ Rh. Najczęściej wiąże się on z obecnością lub brakiem antygenu D na erytrocytach. Jest on niezależny od układu ABO. Obecność antygenu D na krwinkach czerwonych określa się mianem Rh+, natomiast jego brak świadczy o przynależności do grupy Rh- [1].

Co ma wspólnego grupa krwi z dietą?

Jakiś czas temu w badaniach epidemiologicznych oceniano znaczenie układu ABO w odniesieniu do zmian fizjologicznych i procesów patologicznych.

Wiele wyników potwierdziło powiązania między grupą krwi ABO a niektórymi chorobami, w tym rakiem trzustki, żylną chorobą zakrzepowo-zatorową i zawałem mięśnia sercowego w obecności miażdżycy tętnic wieńcowych. Z tego powodu wydaje się możliwe, że układ grup krwi ABO odgrywa rolę w określaniu podatności jednostki na określone choroby, co może przełożyć się na zasadność stosowania określonych diet [1].

Teoria D’Adamo

Jednym spośród wielu autorów diet krwi, prawdopodobnie najbardziej płodnym, jest D’Adamo. W swojej książce, zatytułowanej Eat Right 4 Your Type, twierdzi, że każda grupa krwi ABO inaczej przetwarza żywność, a przestrzeganie diety specyficznej dla danej grupy krwi ABO może poprawić zdrowie, samopoczucie i poziom energii oraz zmniejszyć ryzyko zachorowania na choroby, takie jak rak i choroby układu krążenia [1].

Jak mówi D’Adamo, dawniej ludzie wędrowali w poszukiwaniu pożywienia i byli zmuszeni do adaptacji względem zmieniających się warunków. Nowe diety powodowały dostosowanie się układu pokarmowego i systemu immunologicznego, co było niezbędne do przetrwania. Zmiany te miały przełożenie na grupy krwi [2].

Według D’Adamo, każda żywność zawiera określony rodzaj lektyn, które w zależności od grupy krwi, mogą reagować z czerwonymi i białymi krwinkami, niszcząc je, być dla nich obojętne lub mieć na nie sporadyczny wpływ. W związku z tym należałoby stosować specyficzne diety w przypadku każdej z 4 grup krwi, aby unikać spożywania „szkodliwych” lektyn. Określałyby one produkty wskazane, neutralne i przeciwwskazane dla każdej z grup [2].

Zasady diety zgodnej z grupą krwi

Grupa krwi 0 – dieta łowców

• Wykluczenie pszenicy i większości zbóż
• Niewskazane produkty mleczne, tłuste
• Wykluczenie nabiału, ziemniaków, olejów poza oliwą z oliwek, kalafiora
• Spożywanie białka, głównie w postaci mięsa, poza wieprzowiną
• Spożywanie chudego czerwonego mięsa, ryb, bananów, szpinaku, brokułów, owoców morza, wodorostów, soli jodowanej, wątroby
• Stosowanie energicznych i aerobowych ćwiczeń

Grupa krwi A – dieta rolników

• Wegetariańska (wysokowęglowodanowa, niskotłuszczowa)
• Ograniczenie spożycia ryb i nabiału
• Duże spożycie warzyw i owoców
• Stosowanie przypraw
• Medytacja na problemy ze stresem
• Stosowanie lekkich ćwiczeń, takich jak joga czy golf

Grupa krwi B – dieta koczowników

• Najbardziej zróżnicowana ze wszystkich diet
• Spożywanie mięs, nabiału, ryb, zielonych warzyw
• Wykluczenie pszenicy, gryki, pomidorów, roślin strączkowych
• Stosowanie ćwiczeń, takich jak spacer czy umiarkowane wysiłkowo pływanie

Grupa krwi AB – dieta współczesna

• Spożywanie ryb i przetworów mlecznych
• Zalecane zielone warzywa
• Wykluczenie fasoli, kukurydzy, gryki, parzenicy
• Ograniczenie lub wykluczenie czerwonego mięsa
• Stosowanie spokojnych ćwiczeń i technik relaksacyjnych
• Medytacja na problemy ze stresem

Grupa krwi a dieta – fakt czy mit?

Obecnie nie istnieją dowody potwierdzające zasadność i skuteczność diety w zależności od grupy krwi.

Wyniki badania

Jingzhou Wanga i jego współpracownicy z University of Toronto przeprowadzili badanie obejmujące 1455 osób. Spożycie pokarmu oceniono za pomocą jednomiesięcznego kwestionariusza, w którym oceniono względne przestrzeganie każdej z czterech diet „grupy krwi”.

Dowiedziono, iż przestrzeganie diety typu A wiązało się z niższym BMI, obwodem talii, ciśnieniem tętniczym, cholesterolem w surowicy, trójglicerydami, insuliną. Przestrzeganie diety typu AB to również niższy poziom tych biomarkerów, z wyjątkiem BMI i obwodu talii. Diety typu 0 skutkowała niższymi poziomami triglicerydów. Nie znaleziono natomiast żadnego istotnego związku dla diety typu B. Dopasowanie diet „grupy krwi” do odpowiedniej grupy krwi nie zmieniło wielkości efektu żadnego z tych wyników [3].

Wnioski

Chociaż istnieją dowody łączące zwiększoną podatność niektórych grup krwi na określone choroby oraz dostępne są badania, w których rozważano związek pomiędzy zmiennością genetyczną a reakcjami na określone diety, jak na razie nie ma dowodów na to, aby przestrzeganie diet zgodnych z grupą krwi zapewniało korzyści zdrowotne [1].

Przestrzeganie diet D’Adamo często wiąże się z wykluczeniem z jadłospisu wielu produktów bogatych w składniki odżywcze i utrudnia lub uniemożliwia prowadzenie zdrowej, zbilansowanej diety. Wiążą się one ze sporym ryzykiem niedoborów i z pewnością nie powinny być one stosowne bez uprzedniego kontaktu ze specjalistą [2].

Podsumowanie

Pomimo przypuszczeń o zasadności stosowania diety w zależności od grupy krwi, nie istnieją potwierdzone naukowo dowody na ten temat. Dostępne publikacje wykluczają związek konieczności stosowania określonych diet w związku z danym układem AB0. Dieta łowców, rolników czy koczowników, pomimo ciekawie brzmiących nazw, może nie być tak zadowalająca i skuteczna, jak z początku może się wydawać, czytając książkę D’Adamo. 

Bibliografia:

1. Cusack, L., De Buck, E., Compernolle, V., & Vandekerckhove, P. (2013). Blood type diets lack supporting evidence: a systematic review. The American journal of clinical nutrition, 98(1), 99-104.
2. D’Adamo, P., & Whitney, C. (2012). Eat right 4 your type. Random House.
3. Wang, J., García-Bailo, B., Nielsen, D. E., & El-Sohemy, A. (2014). ABO genotype,‘blood-type’diet and cardiometabolic risk factors. PloS one, 9(1), e84749.