Kotlety wegaĆskie – nie tylko dla wegan
Kotlety wegaĆskie to Ćwietna alternatywa dla kaĆŒdej osoby, ktĂłra chce urozmaiciÄ swĂłj jadĆospis, zawierajÄ cy kotlety miÄsne i dodaÄ do niego zdrowe kotlety warzywne.
Kotlety roĆlinne krĂłlujÄ na talerzach gĆĂłwnie wegan i wegetarian, ale tak naprawdÄ przeznaczone sÄ dla wszystkich. MoĆŒna je kupiÄ w formie gotowych produktĂłw lub samodzielnie przyrzÄ dziÄ. Ćwietnie nadajÄ siÄ jako wsad do burgera, ale takĆŒe jako czÄĆÄ dania, skĆadajÄ cego siÄ z ziemniakĂłw i surĂłwki.
Kotlety wegaĆskie mogÄ byÄ wytworzone z kombinacji rĂłĆŒnych warzyw. Surowce uĆŒywane do ich wytworzenia to np. marchew, szpinak, fasola, jarmuĆŒ, kasza, batat, ciecierzyca, bakĆaĆŒan, kapusta czy cukinia [1]. NaleĆŒy pamiÄtaÄ, ĆŒe jeĆli sÄ one przeznaczone dla wegan, nie mogÄ zawieraÄ produktĂłw pochodzenia zwierzÄcego tj. mleka, jaj, sera itp.
PorĂłwnanie skĆadu dostÄpnych gotowych kotletĂłw wegaĆskich
DostÄpne na rynku kotlety wegaĆskie rĂłĆŒniÄ siÄ przede wszystkim surowcem, z ktĂłrego zostaĆy wytworzone, a takĆŒe skĆadem odĆŒywczym. Dobre jakoĆciowo produkty powinny zawieraÄ ok. 60% surowca warzywnego, z ktĂłrego zostaĆ on przygotowany np. kaszy czy tofu, przyprawy oraz inne skĆadniki niezbÄdne do przygotowania danego produktu. ZĆe jakoĆciowo produkty bÄdÄ zawieraĆy na pierwszym miejscu wodÄ, a ,,gĆĂłwnyâ surowiec bÄdzie stanowiĆ mniej niĆŒ 50%.
Dodatkowo w skĆadzie takiego produktu znajdÄ siÄ konserwanty, barwniki itp. KupujÄ c takie produkty, powinniĆmy zwracaÄ uwagÄ na ich skĆad. Lepszej jakoĆci produkty zazwyczaj kosztujÄ wiÄcej. Dlatego przy kupnie produktu musimy zadaÄ sobie pytanie, czy kierujemy siÄ cenÄ produktu, czy jego skĆadem odĆŒywczym [6]
PorĂłwnanie skĆadu zwykĆych kotletĂłw miÄsnych oraz kotletĂłw wegaĆskich [7]
SkĆad odĆŒywczy | Kotlety schabowe panierowanew 100 g produktu | Kotlety wege z soczewicyw 100 g produktu | Kotlety sojowe mielonew 100 g produktu |
WartoĆÄ energetyczna | 318,00 kcal | 176,65 kcal | 318,00 kcal |
BiaĆko | 15,00 g | 9,13 g | 39,00 g |
TĆuszcz | 25,00 g | 6,18 g | 2,90 g |
WÄglowodany | 11,50 g | 20,07 g | 27,00 g |
Warto pamiÄtaÄ⊠Przy przyrzÄ dzaniu posiĆkĂłw naleĆŒy pamiÄtaÄ o prawidĆowym komponowaniu posiĆkĂłw. JeĆli wiÄc przygotujesz sobie kotlety, ktĂłre bÄdÄ skĆadaĆy siÄ np. z kaszy, to nie naleĆŒy podawaÄ ich juĆŒ z kaszÄ czy ziemniakami. Zamiast tego lepiej uĆŒyÄ warzyw z dodatkiem tych strÄ czkowych. JeĆli Twoje kotlety w skĆadzie bÄdÄ miaĆy przede wszystkim roĆliny strÄ czkowe czy tofu, to warto podaÄ je z surowcami bogatym w wÄglowodany tj. kasza, ryĆŒ, ziemniaki i warzywami.
Jak samodzielnie przyrzÄ dziÄ kotlety wegaĆskie ?
Kotleciki z soczewicÄ â bez smaĆŒenia! [8]
SkĆadniki:
- 150 g suchej czerwonej soczewicy,
- 3 porzÄ dne garĆcie jarmuĆŒu,
- 100 g sĆonecznika,
- 2 kopiaste ĆyĆŒki musu jabĆkowego,
- 5 zÄ bkĂłw czosnku,
- 3 ĆyĆŒki sosu sojowego,
- sok z cytryny (preferowana iloĆÄ),
- zioĆa i przyprawy: sĂłl, ulubiona mieszanka ziĂłĆ, kurkuma
- 200 g ugotowanego i ostudzonego ryĆŒu (np. basmati),
- 50 g suchych pĆatkĂłw owsianych ,
- odrobina oleju ryĆŒowego do lekkiego natĆuszczenia papieru do pieczenia
SposĂłb przygotowania poznasz na stronie ĆșrĂłdĆowej: https://www.agamasmaka.pl/2016/05/kotleciki-z-soczewica-ryzem-z-piekarnika.html
O czym powinniĆmy pamiÄtaÄ przy kupnie wegaĆskich kotletĂłw:
- SprawdziÄ skĆad produktu
- WybieraÄ produkty dobre jakoĆciowo
- Nie wybieraÄ produktu ze wzglÄdu na jego niskÄ cenÄ czy atrakcyjne opakowanie
- NaleĆŒy zwrĂłciÄ, rĂłwnieĆŒ uwagÄ na sposĂłb ich przygotowania
Ilu jest wegan na Ćwiecie?
WedĆug portalu InfoVege rok 2019 moĆŒna uznaÄ ,,rokiem weganâ. NastÄ piĆ wtedy znaczÄ cy przyrost osĂłb deklarujÄ cych siÄ jako weganie. WpĆynÄĆy na to wzrost ĆwiadomoĆci spoĆeczeĆstwa oraz przystÄpna cena produktĂłw. W 2017 roku w Wielkiej Brytanii odnotowano wzrost osĂłb deklarujÄ cych siÄ jako weganie o blisko 98,7% [2]. WedĆug badaĆ wĆrĂłd EuropejczykĂłw weganie stanowiÄ ok. 7% populacji, natomiast w Ameryce PĂłĆnocnej i Australii stanowiÄ 5%. W Polsce caĆy czas odnotowuje siÄ wzrost liczby wegan, z roku na rok jest ich coraz wiÄcej [3].
WĆaĆciwoĆci prozdrowotne diety wegaĆskiej
Na podstawie badaĆ, ktĂłrych zadaniem byĆo porĂłwnanie trzech rĂłĆŒnych diet: tradycyjnej, semiwegetariaĆskiej i wegaĆskiej, dieta wegaĆska zawiera wiÄcej bĆonnika i witaminy C , a mniej skĆadnikĂłw mineralnych oraz witamin B1 i B2 niĆŒ w innych dietach. Natomiast zawartoĆÄ biaĆka i wÄglowodanĂłw byĆa na podobnym poziomie.
Diety wegaĆska wykazuje korzystny wpĆyw na zdrowie, m.in. poprzez zmniejszenie ryzyka wystÄpowania chorĂłb ukĆadu krÄ ĆŒenia oraz niektĂłrych nowotworĂłw. Weganie spoĆŒywajÄ mniejsze iloĆci tĆuszczu ogĂłĆem, nasyconych kwasĂłw tĆuszczowych, cholesterolu, wit. B12 i D, ĆŒelaza, wapnia oraz cynku. O ile w przypadku niektĂłrych z ww. skĆadnikĂłw, takich jak nasycone kwasy tĆuszczowe czy cholesterol, niĆŒsza podaĆŒ jest pozytywnym zjawiskiem, o tyle niedobory wapnia, ĆŒelaza czy wit. B12 i D mogÄ byÄ niebezpieczne dla zdrowia[4].
Badania ukazujÄ , ĆŒe w produktach roĆlinnych kobalamina (wit. B12) praktycznie nie wystÄpuje. WyjÄ tek stanowiÄ te poddane procesowi fermentacji (np. miso – przyprawa w postaci gÄstej pasty, powstajÄ ca ze sfermentowanych ziaren soi [5]
Bibliografia
- erVegan kuchnia roĆlinna dla kaĆŒdego(2016). 10 pomysĆĂłw na wegaĆskie kotlety[blog] Pobrano z https://ervegan.com/2016/02/10-pomyslow-na-weganskie-kotlety/
- InfoVege (2019). Weganizm w liczbach. Pobrano z https://infovege.com/weganizm-w-liczbach/
- DomaĆski, B.(red).(2015). Wzory jedzenia a struktura spoĆeczna. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe âScholarâ, s. 222
- Winiarska-Mieczan A, Mazurek K.(2005) PorĂłwnanie wartoĆci odĆŒywczej diety tradycyjnej, semiwegetariaĆskiej i wegaĆskiej ( wyd.32(3) , str. 203-213)
- GawÄcki, B.(red.).(2000).Witaminy. Biblioteczka Olimpiady Wiedzy o Ć»ywieniu, Zeszyt 5, Katedra Higieny Ć»ywienia CzĆowieka, PoznaĆ
- WegaĆskie zakupy (2018) katalog wegaĆskich produktĂłw[blog]. Pobrano z http://weganskie-zakupy.blogspot.com/search/label/KOTLETY%20I%20BURGERY
- Testujemyjedzenie.pl (2015). Pobrano z http://testujemyjedzenie.pl/cordon-bleu-z-serem-szynka-z-lidla-test-opinie/
- AgataMaSmaka.pl (2016). ChrupiÄ ce mini-kotleciki z soczewicÄ â bez smaĆŒenia![blog]. Pobrano z https://www.agamasmaka.pl/2016/05/kotleciki-z-soczewica-ryzem-z-piekarnika.html
Dietetycy.org.pl » Dietetyka » Jak jeĆÄ zdrowo? » Kotlety wegaĆskie – nie tylko dla wegan
Studentka trzeciego roku studiĂłw inĆŒynierskich na kierunku Technologia Ć»ywnoĆci i Ć»ywienie CzĆowieka. Absolwentka Technikum Gastronomicznego i UsĆug Gastronomicznych. MiĆoĆniczka ksiÄ ĆŒek i gotowania.