Zioła od A do Z – właściwości i zastosowania lecznicze

Avatar photo

Zioła są z nami od wieków. Dawna sztuka kulinarna i medyczna nie mogły istnieć bez ziół. Tradycyjna kuchnia była ich pełna. Zapach jej to korzenne przyprawy, na drewnianym stole na pewno musiał leżeć pęk suszonych ziół – rozmaryn, tymianek, szałwia. Dobra gospodyni nie tylko używała ich do doprawiania pieczeni, ale także wiedziała jak przygotować leczniczy wywar dla chorego dziecka. W tamtych czasach zioła były zarówno skarbnicą smaku, jak i podstawą domowej apteki. Dziś, choć świat medycyny znacznie się rozwinął, zioła wciąż fascynują swoją wszechstronnością i bogactwem zastosowań.

Spis treści:

  1. Praktyczne wskazówki stosowania, zbierania i kupowania ziół
  2. Zastosowania ziół w wybranych chorobach
  3. Lista ziół od A do Z

Jak stosować zioła – praktyczne wskazówki

Przed zastosowaniem ziół, szczególnie w przypadku osób z chorobami, należy skonsultować się z lekarzem. Wiele spośród ziół wykazuje silne interakcje z lekami. Spożywanie wielu ziół jest również niedozwolone w ciąży oraz u dzieci.

Forma ziół – świeże czy suszone?

Mistrzowie kuchni ale i specjaliści ziołolecznictwa poświęcają wiele czasu, by zyskać wiedzę na temat zastosowań ziół w kuchni i terapii. Świeże i suszone nadają aromat i wzbogacają smak, a przy okazji mogą wspierać zdrowie. Są jednak między nimi pewne różnice.

  • Świeże zioła (np. bazylia, koperek, kolendra) dodawaj pod koniec gotowania. Pozwoli to zachować ich intensywny aromat.
  • Suszone zioła (np. oregano, tymianek, majeranek) sprawdzają się w daniach duszonych i pieczonych. Ich smak uwalnia się podczas dłuższej obróbki termicznej. Ta forma jest też wykorzystywana do tworzenia herbatek i naparów.
  • Mieszanki ziołowe (np. prowansalskie) mogą zastąpić sól, co jest szczególnie ważne dla osób, które cierpią na nadciśnienie. Są też bardzo często spotykane w przepisach kulinarnych.
  • Suplementy – w sproszkowanej formie zioła często stanowią kluczowy składnik suplementów diety oraz leków.
  • Kosmetyki – część osób stosuje zioła również w formie kosmetyków. Można je przygotować w domu. Ich szeroki wybór jest też dostępny w drogeriach o sklepach zielarskich

Jak przygotować napar ziołowy?

Najlepiej sprawdzić specyfikę danego zioła. Zazwyczaj wystarczy zalać łyżeczkę suszonych ziół szklanką wrzątku. Czas parzenia pod przykryciem jest dłuższy niż herbaty i jest to przeciętnie 5–10 minut. Przed spożyciem odcedź i pij świeżo przygotowany.

Gdzie i jak kupować zioła? Jak je uprawiać?

Zioła lecznicze w różnych formach dostępne są zarówno w aptekach, Internecie, jak i sklepach zielarskich.

Możliwe jest także uprawianie ziół we własnym ogrodzie i na balkonie. Piszemy o tym w tym artykule.

Sprzedażą ziół mogą zajmować się osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje. Istnieje wręcz zawód w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy pod numerem 323012 – zielarz fitoterapeuta.

Należy poszukiwać sprawdzonych źródeł z uwagi na możliwe domieszki i kluczową jakość surowca. Niektóre zioła źle przetworzone mogą być wręcz szkodliwe dla zdrowia. Tylko niektóre zioła mogą być stosowane w ciąży. Dlatego zwracajmy uwagę na kraj pochodzenia, markę lub osobę sprzedającą oraz opinię. Pamiętajmy, że na rynku niestety operuje wiele osób, która stosuje zioła w celach, które nie mają potwierdzenia naukowego. ZIOŁA W WIĘKSZOŚCI CHORÓB NIE ZASTĘPUJĄ TERAPII LEKAMI. Służą one często jako wsparcie leczenia farmakologicznego. Dlatego w razie wątpliwości najlepiej skonsultować się ze swoim lekarzem.

Zastosowania ziół w chorobach

Zioła od wieków odgrywają istotną rolę w łagodzeniu objawów różnych schorzeń i wspieraniu zdrowia. Dzięki swoim naturalnym właściwościom przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym czy uspokajającym znajdują zastosowanie zarówno w medycynie tradycyjnej, jak i nowoczesnych terapiach. Poniżej znajdziesz listę najczęściej wykorzystywanych ziół wraz z ich właściwościami i zastosowaniami w leczeniu wybranych dolegliwości.

W artykułach, do których linki znajdziesz w treści, szczegółowo opisujemy zastosowania poszczególnych ziół w świetle współczesnych badań naukowych.

Zioła w chorobach wątroby

Zioła, takie jak ostropest plamisty, karczoch czy korzeń mniszka lekarskiego, mogą wspierać regenerację i funkcjonowanie wątroby dzięki właściwościom ochronnym i detoksykacyjnym. Ich stosowanie należy omówić z lekarzem, szczególnie w przypadku poważnych schorzeń wątroby lub przyjmowania innych leków. Więcej przeczytasz w tym artykule.

Zioła przy zakrzepicy

Zioła mogą wspierać leczenie zakrzepicy, działając przeciwzapalnie, przeciwzakrzepowo i poprawiając krążenie krwi, np. dzięki takim roślinom jak czosnek, imbir czy miłorząb japoński. Przed ich zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem, aby uniknąć interakcji z lekami przeciwzakrzepowymi. Więcej przeczytasz w tym artykule.

Lista ziół od A do Z

Poniżej znajduje się lista szczegółowych artykułów na portalu na temat poszczególnych ziół, ich zastosowań i przeciwwskazań.

Mieszanki ziołowe