RYBY: Zalecenia a nowe wyniki badaĆ
Do gatunkĂłw ryb morskich najzasobniejszych w tĆuszcze naleĆŒÄ makrela, ĆledĆș, tuĆczyk, ĆosoĆ, sardynki, halibut, zaĆ wĆrĂłd sĆodkowodnych przede wszystkim pstrÄ g. Oleje rybne sÄ szeroko badane przez Ćrodowiska zwiÄ zane z medycynÄ i ochronÄ zdrowia ze wzglÄdu na swoje prozdrowotne walory.
Kwasy tĆuszczowe w rybach
Na uwagÄ zasĆugujÄ przede wszystkim dwa kwasy tĆuszczowe z rodziny omega 3 zawarte z tĆuszczu rybim, a sÄ to: kwas dokozaheksaenowy (DHA) i kwas eikozapentaenowy (EPA).
Filety z tĆustych ryb zawierajÄ do 30% kwasĂłw tĆuszczowych, ich iloĆÄ moĆŒe rĂłĆŒniÄ siÄ w zaleĆŒnoĆci od gatunku ryby i czÄĆci kulinarnej. Ryby biaĆe sÄ przewaĆŒnie mniej zasobne w tĆuszcze – a najwyĆŒsze ich stÄĆŒenie notowane jest w wÄ trobie tych zwierzÄ t. TĆuste ryby poza dobroczynnymi tĆuszczami sÄ dobrym ĆșrĂłdĆem peĆnowartoĆciowego biaĆka a takĆŒe witaminy A oraz D3.
Zalecenia spoĆŒycia ryb a wyniki badaĆ
Ćrodowiska medyczne zalecajÄ spoĆŒywanie zarĂłwno tĆustych ryb, jak i produkowanych z nich suplementĂłw diety, z uwagi na rzekome korzyĆci dla zdrowia – jednak badania przeprowadzone w przeciÄ gu ostatniej dekady przyniosĆy mieszane rezultaty w zakresie korzyĆci pĆynÄ cych dla zdrowia w wyniku spoĆŒycia tĆuszczĂłw rybnych.
Kwasy omega 3 a rak prostaty
Badania sÄ niejednoznaczne. Wykazano, ĆŒe kwasy omega 3 zmniejszajÄ ryzyko rozwoju raka prostaty u mÄĆŒczyzn, ktĂłrzy przestrzegajÄ diety o niskiej podaĆŒy tĆuszczĂłw – ale takĆŒe mogÄ zwiÄkszaÄ ryzyko wystÄ pienia zĆoĆliwej postaci tego nowotworu. W artykule opublikowanym w Journal of the National Cancer Institute wykazano, ĆŒe wzrost spoĆŒycia tĆuszczĂłw rybnych zwiÄksza ryzyko wystÄ pienia raka prostaty o 71% a pozostaĆych nowotworĂłw o 43%.
Kwas DHA czy przeciwdziaĆa depresji poporodowej?
Oleje rybne zapobiegajÄ wystÄpowaniu objawĂłw depresji poporodowej, o ile pochodzÄ z ĆŒywnoĆci, a nie suplementĂłw diety – wykazaĆo badanie przeprowadzone na University of Connecticut School of Nursing.
Oleje rybne a ochrona ukĆadu krÄ ĆŒenia
Z przeprowadzonej metaanalizy, obejmujÄ cej 70 tysiÄcy osĂłb, opublikowanej w Journal of the American Medical Association wynika, iĆŒ spoĆŒycie suplementĂłw olejĂłw rybich nie obniĆŒa ryzyka wystÄ pienia zawaĆ serca ani wylewu, czy przedwczesnej Ćmierci
Oleje rybne a SM
Czy oleje rybne mogÄ poprawiÄ stan zdrowia pacjentĂłw ze stwardnieniem rozsianym (SM)?
Istnieje przekonanie, ĆŒe oleje rybne mogÄ wspomĂłc terapiÄ stwardnienia rozsianego. Badania przeprowadzone w 2012 roku na Uniwersytecie Medycznym w Bergen (Norwegia) wykazaĆy, ĆŒe podaĆŒ kwasĂłw omega 3 pacjentom z SM nie przynosi poprawy stanu zdrowia tych osĂłb.
Prewencja przed chorobÄ Alzheimera
Przez wiele lat istniaĆa teoria, ĆŒe regularne spoĆŒywanie olejĂłw rybnych moĆŒe powstrzymaÄ rozwĂłj choroby Alzheimera. Badanie z 2010 roku obaliĆo ten poglÄ d wykazujÄ c, ĆŒe grupa badanych otrzymujÄ cych oleje omega 3 oraz grupa przyjmujÄ cych placebo, nie rĂłĆŒniĆy siÄ w prewencji tego schorzenia. Badanie z 2007 roku opublikowane w Neurology wykazaĆo natomiast, ĆŒe dieta bogata w ryby, warzywa i owoce zmniejsza ryzyko wystÄ pienia choroby Alzheimera.
Oleje rybne korzystnie wpĆywajÄ na pamiÄÄ?
Wykazano, ĆŒe kwasy omega 3 korzystnie wpĆywajÄ na zdolnoĆci uczenia siÄ i zapamiÄtywania mĆodych osĂłb dorosĆych (badanie z 2012 roku opublikowane przez Journal PLOS)
Jakie sÄ inne ĆșrĂłdĆa kwasĂłw omega 3 w diecie?
Poza tĆustymi gatunkami ryb kwasy te obecne sÄ takĆŒe w siemieniu lnianym, oleju konopnym, spirulinie, orzechach wĆoskich, jajkach, nasionach chia.
Kwasy omega 3 sÄ istotnym skĆadnikiem diety, dlatego warto dostarczaÄ ich z rĂłĆŒnych ĆșrĂłdeĆ, ktĂłre poza tymi tĆuszczami niosÄ ze sobÄ bogactwo witamin i skĆadnikĂłw mineralnych.
Dietetycy.org.pl » Ć»ywnoĆÄ Â» Ryby i owoce morza » RYBY: Zalecenia a nowe wyniki badaĆ
Redaktor naczelna portalu Dietetycy.org.pl. DoĆwiadczony wykĆadowca akademicki i szkoleniowiec. Autor licznych artykuĆĂłw w prasie branĆŒowej oraz naukowej. Udziela wypowiedzi eksperckich w mediach. redakcja@dietetycy.org.pl