Cukrzyca i sporty wytrzymałościowe

Regularne, umiarkowane ćwiczenia fizyczne mogą pomóc zapobiegać cukrzycy typu 2, a także zmniejszać lub spowalniać powikłania występujące w każdym rodzaju cukrzycy. Ale co z bardziej intensywną aktywnością fizyczną w sportach wytrzymałościowych, takich jak maratony czy triatlony? Okazuje się, że przy zachowaniu odpowiedniej diety, sporty wytrzymałościowe mogą pomagać w kontroli poziomu glukozy we krwi oraz uzyskaniu i utrzymaniu odpowiedniej masy ciała, a zapobiegać epizodom hipoglikemii.

Należy pamiętać, iż w przypadku uprawiania wszelkich sportów przez diabetyków, leczenie cukrzycy zawsze jest priorytetem. W każdym przypadku modyfikacji stylu życia, zmiany powinno się konsultować z diabetologiem (lekarz pomoże określić bezpieczny zakres stężenia glukozy we krwi w trakcie i po treningach, oraz zawodach).

Przed, w trakcie i po treningu wytrzymałościowym bardzo ważne jest unikanie hipoglikemii (niskiego poziomu glukozy we krwi). Jeżeli poziom glukozy we krwi wynosi od 70 do 100 mg/dl przed ćwiczeniami, wówczas zalecane jest spożycie przekąski, która zwiera ok. 15 g węglowodanów. W przypadku aktywności fizycznej, która trwa dłużej niż 60 minut spożycie dodatkowej porcji węglowodanów także może okazać się konieczne.

Początkujący sportowcy powinni kierować się poniższymi wskazówkami:

1. Często badać poziom glukozy we krwi, aby sprawdzić, czy mieści się on w zakresie rekomendowanym przez diabetologa.
2. Zawsze podczas treningu mieć przy sobie szybko przyswajalną formę węglowodanów  (napój węglowodanowy dla sportowców, baton energetyczny itd.)
3. Nie trenować samotnie – dopóki nie uzyskają całkowitej zdolności do unikania hipoglikemii.
4. Nosić opaskę przeznaczoną dla diabetyków lub inne oznaczenie informujące otoczenie, że w razie wystąpienie hipoglikemii mogą potrzebować natychmiastowej pomocy lub szczególnej uwagi
5. Nie unikać nawadniania i spożywania posiłków przed, po i w trakcie treningu. Hiperglikemia nasila objawy odwodnienia, wzmagając utratę wody.

Odpowiedni sposób żywienia jest kluczem do kontroli  glikemii podczas uprawiania sportów wytrzymałościowych.

Z dbałością należy zaplanować rozkład posiłków, przekąsek, a także napojów, dokonując odpowiednich korekt w zależności od odpowiedzi organizmu na trening (kształtowania się stężenia glukozy we krwi). Zalecane jest spożywanie zbilansowanych posiłków, które zawierają wysokiej jakości źródła węglowodanów, białko pochodzące z chudych odmian mięs, ryb, strączków i niskotłuszczowy nabiał, a także zdrowe rodzaje tłuszczy.

W ciągu 30 minut po zakończonym treningu rekomenduje się spożycie węglowodanowej przekąski, które pomoże w uniknięciu hipoglikemii, należy jednak pamiętać, że niski poziom glukozy we krwi może wystąpić nawet godzinę po ćwiczeniach, dlatego tak ważna jest regularność w spożywaniu posiłków i regularność w kontrolowaniu stężenia glukozy we krwi.

Sposób żywienia osób chorujących na cukrzycę, a decydujących się na uprawianie sportów wytrzymałościowych powinien być wysoce zindywidualizowany. Najlepiej by był konsultowany z diabetologiem, dietetykiem lub innym specjalistą, w celu uniknięcia niebezpiecznych dla zdrowia powikłań, incydentów hipoglikemii, a także w celu osiągania jak najlepszych wyników sportowych.

Bibliografia:

Gerbstadt C.: Diabetes and Endurance Sports. Eat Right. Academy of Nutrition and Dietetics 2016

Jegier A., Kopff B., Szmigielska K.: Wysiłek fizyczny w cukrzycy. Szkoła cukrzycy.