Anoreksja – analiza poziomu wiedzy wśród młodzieży (badanie)

Avatar photo
anoreksja

Wstęp

Pojęcie anorexia nervosa pochodzi z języka greckiego i oznacza ono brak apetytu. Anoreksja, zwana inaczej jadłowstrętem psychicznym, jest to zaburzenie odżywiania, które charakteryzuje się wyjątkowo niską masą ciała, bardzo dużym lękiem przed przybraniem na wadze i zniekształconym postrzeganiem swojego ciała [1]. Niestety żyjemy w czasach, kiedy jesteśmy pod ciągłą presją bycia idealnym pod każdym względem. Media promują wyidealizowane normy atrakcyjności, a życie staje się ciągłą pogonią za sukcesem i powodzeniem gdzie mało jest miejsca na indywidualność i akceptację samego siebie. W okresie adolescencji kształtuje się nie tylko ciało, ale również tożsamość, a wygląd fizyczny oraz akceptacja ze strony otoczenia i najbliższych osób stają się niezmiernie istotne.

Cel badania

Badanie zostało przeprowadzone wśród młodzieży w wieku 13-16 lat, ponieważ jest to grupa, która jest najbardziej podatna na zachorowanie. Ankietowani to zarówno chłopcy (50%) jak i dziewczęta (50%). Celem badania było sprawdzenie poziomu wiedzy na temat anoreksji oraz skali zagrożenia jadłowstrętu psychicznego, a także zidentyfikowania poziomu świadomości młodych ludzi na temat najczęstszych objawów, skutków, konsekwencji, a także pomocy chorym na anoreksję.

© Dany Lavoie/123RF

Wyniki

Postrzeganie anoreksji

Jak pokazują wyniki przeprowadzonego badania, młodzi ludzie w okresie adolescencji zdają sobie sprawę, że anoreksja jest chorobą psychiczną. Takiej odpowiedzi udzieliło 75% badanych.

Czerpanie informacji

Młodzież niestety nie nabywa informacji na temat anoreksji w szkole i jest to bardzo przykre. Edukacja w szkołach na temat zapobieganie anoreksji oraz zdrowych nawyków żywieniowych jest konieczna. Obecnie internet stał się najczęściej czytaną bazą informacji, z których młodzi ludzie uzyskują wiadomości (95% badanych). Szukając różnych diet, ćwiczeń można szybko dotrzeć do stron internetowych, które biorą czynny udział w promowaniu anoreksji np. PRO-ANA, fora, blogi. W dzisiejszych czasach to bycie szczuplejszą, ładniejszą zwycięża. Dlatego zdeterminowane, młode, dojrzewające dziewczęta szybko mogą dać wpędzić się w pułapkę zaburzeń odżywiania. Aż 30% dziewcząt w badaniu uznało, iż anoreksja jest to sposób na odchudzanie. To zatrważający wynik.

Znajomość objawów

Młodzież niestety nie wie jakie są pierwsze objawy jadłowstrętu psychicznego. Na objawy związane z jedzeniem wskazało 30% badanych. Według młodzieży stosowanie restrykcyjnych diet jest pierwszym objawem zachorowania na zaburzenia odżywiania. Utrata masy ciała, brzydkie paznokcie to dla 9% chłopców i 14% dziewcząt objawy, które są alarmujące. Innymi symptomami jest  noszenie luźnych ubrań, ciągłe niezadowolenie z siebie, stosowanie środków przeczyszczających –tak twierdzi 14% chłopców i 6% dziewcząt. Analizując odpowiedzi widać, iż adolescenci mają bardzo małą wiedzę, a niestety najczęściej to właśnie w porę zdiagnozowana anoreksja, wraz z odpowiednim leczeniem oraz wsparciem bliskich osób, może pomóc pokonać chorobę, odzyskać zdrowie, pewność siebie i umożliwić realistyczne postrzeganie swojej sylwetki.

Świadomość konsekwencji

Respondenci zapytani o świadomość konsekwencji jadłowstrętu uznali, iż śmierć jest to podstawowy skutek zachorowania – odpowiedziało tak 18% chłopców i 13% dziewcząt, konsekwencje psychiczne zaznaczyło 11% chłopców i 12% dziewcząt (np. stany depresyjne), a na konsekwencje fizjologiczne powoływało się 10% chłopców i 20% dziewcząt.  Przykre jest to, że poziom wiedzy na temat zaburzenia jakim jest anoreksja jest tak niski.

Zobacz również
planetary health diet

Metody leczenia

Anorexia nervosa jest poważną, zagrażającą życiu chorobą, a walka z nią wymaga potężnej odwagi oraz wytrwałości. Adolescenci w badaniu uznali, że osoba, która choruje na anoreksję powinna rozpocząć leczenie w szpitalu (43% badanych), ośrodku zamkniętym (26% respondentów), u specjalisty (11% gimnazjalistów). Za najbardziej odpowiedniego specjalistę wskazano dietetyka (80% młodych ludzi) oraz psychologa (65% adolescentów). Najczęściej to właśnie połączenie terapii psychologicznych i psychiatrycznych wraz z współpracą dietetyka wpływa najlepiej na powrót do zdrowia chorego.

Wnioski

Na podstawie wyników przeprowadzonego badania można wysnuć kilka wniosków:

  1. Anoreksja wśród dojrzewającej młodzieży jest zjawiskiem powszechnym i ma wymiar społeczny.
  2. Należy nieustannie podnosić świadomość na temat istniejących zaburzeń odżywiania w życiu człowieka oraz skutków jego oddziaływania na organizm, psychikę i życie prywatne.
  3. Osoby chore na anoreksję to nie tylko dziewczęta.
  4. Powszechny charakter anoreksji jako ,,choroby cywilizacyjnej’’ powinien wymusić podejmowanie na szeroką skalę działań prewencyjnych. ,,Zapobiegaj, żebyś nie musiał leczyć’’ – ta idea powinna stanowić motto dla uczących w szkołach, a także dla rodziców.
  5. Edukacja na temat zdrowych nawyków żywieniowych, zapobiegania anoreksji jest konieczna, ponieważ wiedza na ten temat młodych ludzi w wieku 13-16 lat  jest znikoma.
  6. Zbyt duża liczba gimnazjalistów (60%) uważa, iż wygląd zewnętrzny decyduje o powodzeniu w życiu.

Źródła:

1. Ribner, Neil, 2005. Terapia nastolatków: opis problemu dot. zaburzeń emocjonalnych i zaburzeń zachowania. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
2. Opracowanie własne na podstawie pracy dyplomowej.